YÜKSEK SEÇİM KURULU KARARI
Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığından:
Karar No: 2023/92
KARAR
Cumhurbaşkanının 10.03.2023 tarihli ve 2023/121 sayılı kararı ile Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimi ve Cumhurbaşkanlığı seçiminin yenilenmesine karar verilmiş olup, anılan karar Resmî Gazete’nin 10.03.2023 tarihli ve 32128 Mükerrer sayılı nüshasında yayımlanmıştır.
Kurulumuzun 10.03.2023 tarihli ve 2023/90 sayılı kararıyla, birlikte yapılacak olan Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçiminin 14 Mayıs 2023 Pazar günü, Cumhurbaşkanı Seçiminin ikinci oylamaya kalması durumunda 28 Mayıs 2023 Pazar günü yapılmasına karar verilmiştir.
I Seçimlere katılma yeterliliğini taşıyan siyasi partilerin tespit ve ilânında 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunünda özel hüküm bulunmadığından seçimlere katılma yeterliliğini taşıyan siyasi partilerin tespiti hususunda 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanacaktır.
Yukarıda belirtilen kanun hükümleri dikkate alınarak, seçimlere katılabilecek siyasi partilerin tespit edilerek, yürütülecek seçim iş ve işlemlerinde uygulanmasına ve 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının onbirinci bendi uyarınca ilânına karar verilmesi amacıyla hazırlanan karar taslağı Kurulumuza sunulmuş olmakla, konu incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Cumhurbaşkanının 10.03.2023 tarihli ve 2023/121 sayılı kararı ile Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimi ve Cumhurbaşkanlığı seçiminin yenilenmesine karar verilmiş olup, anılan karar Resmî Gazete’nin 10.03.2023 tarihli ve 32128 Mükerrer sayılı nüshasında yayımlanmıştır.
298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının onbirinci bendinde; siyasi partilerin, milletvekili, belediye başkanlığı, belediye meclisi ve il genel meclisi üyelikleri seçimlerine katılabilmeleri için illerin en az yarısında, oy verme gününden en az altı ay önce teşkilat kurmaları ve büyük kongrelerini yapmış olmaları gerektiği vurgulanmıştır. Aynı Kanun hükmünün devamında da bir ilde teşkilatlanmanın; merkez ilçesi dâhil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurma anlamına geldiği hükme bağlanmıştır. 2820 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin birinci fıkrasında ise, siyasi partilerin ilçe teşkilatının; ilçe kongresi, ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu ve kurulmuş ise belde teşkilatından meydana geleceği, parti tüzüğünde ilçe disiplin kurulunun teşkilinin de öngörülebileceği ve beldelerde teşkilat kurulmasının zorunlu olmadığı düzenlemesine yer verilmiştir.
2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 20’nci maddesinde, ilçe teşkilatının; ilçe kongresi, ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu ve parti tüzüğünde öngörülmüşse disiplin kurulundan teşkili öngörülmüştür. İlçe teşkilatının varlığından bahsedilebilmesi için, ilçe kongresinin yapılarak anılan organların oluşturulması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan kanun hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; siyasi partilerin bir ilde teşkilatlanmasının varlığından bahsedilebilmesi için, o ilin merkez ilçe dâhil ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmaları ve ilçe, il ve büyük kongrelerini yapmaları; seçime katılma yeterliliğini sağlayabilmeleri için de illerin en az yarısında teşkilatlanmaları gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Bu esaslar çerçevesinde;
Yukarıda belirtilen kanun hükümleri dikkate alınarak, seçimlere katılabilecek siyasi partilerin tespit edilerek, yürütülecek seçim iş ve işlemlerinde uygulanmasına ve 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin onbirinci fıkrası uyarınca da ilânına karar verilmesi gerekmekte olup, seçime katılabilecek siyasi partileri saptama ve ilân etme görev ve yetkisi 298 ve 2820 sayılı Kanun’lara göre Kurulumuza ait bulunduğundan, seçimlere katılma yeterliliğini taşıyan siyasi partilerin araştırılıp belirlenmesi gerekmektedir.
Bu nedenle; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 10.03.2023 tarihli ve E.92273015-2023/2456 sayılı yazısı ile bu yazı ekinde gönderilen bilgisayar CD’sinin incelenmesi sonucunda;
I- A) 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının onbirinci bendi ile 2820 sayılı Kanun’un 20’nci ve 36’ncı maddelerine göre, illerin en az yarısında oy verme günü olan 14 Mayıs 2023 tarihinden en az altı ay öncesi itibarıyla teşkilat kurmuş ve ilçe, il ve büyük kongrelerini yapmış olan siyasi partilerin (alfabetik sıralamaya göre);
1) Adalet Birlik Partisi,
2) Adalet Partisi,
3) Adalet ve Kalkınma Partisi,
4) Anavatan Partisi,
5) Bağımsız Türkiye Partisi,
6) Büyük Birlik Partisi,
7) Büyük Türkiye Partisi
8) Cumhuriyet Halk Partisi,
9) Demokrasi ve Atılım Partisi,
10) Demokratik Sol Parti,
11) Demokrat Parti,
12) Emek Partisi,
13) Gelecek Partisi,
14) Genç Parti,
15) Güç Birliği Partisi,
16) Hak ve Özgürlükler Partisi,
17) Halkın Kurtuluş Partisi,
18) Halkların Demokratik Partisi,
19) Hür Dava Partisi,
20) İyi Parti,
21) Memleket Partisi,
22) Millet Partisi,
23) Milliyetçi Hareket Partisi,
24) Milli Yol Partisi,
25) Saadet Partisi,
26) Sol Parti,
27) Türkiye Değişim Partisi,
28) Türkiye İşçi Partisi,
29) Türkiye Komünist Hareketi,
30) Türkiye Komünist Partisi,
31) Vatan Partisi,
32)Yeniden Refah Partisi,
33) Yenilik Partisi,
34) Yeni Türkiye Partisi,
35) Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi,
36) Zafer Partisi,
olduğu belirlenmiştir.
B) Diğer partilerin ise genel kongre veya teşkilatlanma koşulunu taşımamaları nedeniyle 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin onbİrinci fıkrası ile 2820 sayılı Kanun'un 36’ncı maddesinde öngörülen nitelikleri kazanamadıkları tespit edilmiştir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
I- 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un; 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının onbirinci bendi ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 36’ncı maddesinde öngörülen koşulları 14 Mayıs 2023 tarihinden altı ay öncesi olan 14 Kasım 2022 tarihi itibarıyla taşıyan siyasi partilerin (alfabetik sıralamaya göre);
1) Adalet Birlik Partisi,
2) Adalet Partisi,
3) Adalet ve Kalkınma Partisi,
4) Anavatan Partisi,
5) Bağımsız Türkiye Partisi,
6) Büyük Birlik Partisi,
7) Büyük Türkiye Partisi
8) Cumhuriyet Halk Partisi,
9) Demokrasi ve Atılım Partisi,
10) Demokratik Sol Parti,
11) Demokrat Parti,
12) Emek Partisi,
13) Gelecek Partisi,
14) Genç Parti,
15) Güç Birliği Partisi,
16) Hak ve Özgürlükler Partisi,
17) Halkın Kurtuluş Partisi,
18) Halkların Demokratik Partisi,
19) Hür Dava Partisi,
20) îyi Parti,
21) Memleket Partisi,
22) Millet Partisi,
23) Mil 1 iyetçi Hareket Partisi,
24) Milli Yol Partisi,
25) Saadet Partisi,
26) Sol Parti,
27) Türkiye Değişim Partisi,
28) Türkiye İşçi Partisi,
29) Türkiye Komünist Hareketi,
30) Türkiye Komünist Partisi,
31) Vatan Partisi,
32)Yeniden Refah Partisi,
33) Yenilik Partisi,
34) Yeni Türkiye Partisi,
35) Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi,
36) Zafer Partisi,
olduğunun tespit ve ilanına,
II- Karar örneğinin Resmî Gazete'de yayımlanmasına,
III- Karar örneğinin seçime katılma yeterliliğine sahip siyasi partilerin genel başkanlıklarına gönderilmesine,
IV- Karar örneğinin;
a) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce Kurulumuzun www.ysk.gov.tr internet adresinde yayınlanmasına,
b) Seçim Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına gönderilmesine,
11.03.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.