Kazanılmış Hak Aylığında Hangi Süreler Değerlendirilir?

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü, belediyelere yönelik kazanılmış hak aylığı ve emeklilik keseneğine esas dereceler hakkında önemli bir görüş yayımladı. Görüş yazısında, memuriyet öncesinde ve sırasında geçen sürelerin değerlendirilmesine ilişkin kritik ayrıntılar yer aldı.

Kazanılmış Hak Aylığında Hangi Süreler Değerlendirilir?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36. maddesinde belirtilen hükümler doğrultusunda, kazanılmış hak aylığı derecesine esas olan sürelerin sınırlı olduğu vurgulandı. Memuriyet dışında sosyal güvenlik primi ödenerek geçirilen sürelerin, kazanılmış hak aylığında değerlendirilemeyeceği ancak emeklilik keseneğine esas derecede dikkate alınabileceği belirtildi.

Ayrıca, teknik, sağlık, avukatlık ve öğretmenlik gibi belirli hizmet sınıflarında geçirilen sürelerin, belirli oranlarda memuriyet hizmeti olarak sayılabileceği ifade edildi. Örneğin, özel okullarda öğretmenlik yapanların hizmet sürelerinin 2/3'ü; avukatlık yapanların ise 3/4'ü kazanılmış hak aylığında değerlendiriliyor.

Emeklilik Keseneğine Esas Süreler Daha Geniş Kapsama Sahip

Görüş yazısında, emeklilik keseneğine esas sürelerin daha geniş bir kapsam sunduğu belirtildi. Memuriyet dışında sosyal güvenlik primi ödeyerek geçirilen sürelerin, emeklilik keseneğine esas derece ve kademede değerlendirilebileceği ancak bunun kazanılmış hak aylık derecesini geçebileceği ifade edildi.

Yerel Yönetimlere Yönelik Talimatlar

Söz konusu görüş yazısı, belediyelerde görev yapan personelin hizmet sürelerinin intibak işlemlerinde uygulanması gereken kurallara ilişkin rehber niteliğinde. Görüşte, yerel yönetimlerin bu süreleri ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde değerlendirmesi gerektiği hatırlatıldı.

Belediyelere Özel Uygulamalar

Yazıda ayrıca, sivil savunma uzmanlarının kazanılmış hak aylığına esas sürelerinin değerlendirilmesinde, 657 sayılı Kanun’un ilgili hükümlerine dikkat edilmesi gerektiği vurgulandı.

Detaylı Bilgi İçin Bakanlığa Başvurun

Görüş yazısında, konuya ilişkin ayrıntılı bilgi almak isteyenlerin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü ile iletişime geçmesi önerildi.

İşte kazanılmış hak aylığına dair görüş yazısının tam metni

T.C.
ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI
Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü
Sayı: E-53773008-622.02-11313923 25/12/2024
Konu: Görüş (Kazanılmış Hak Aylığı ve Emeklilik Keseneğine Esas Aylık)

BELEDİYE BAŞKANLIĞINA
İlgi: tarihli ve sayılı yazınız.Başkanlığınızda genel idari hizmetler sınıfında sivil savunma uzmanı olarak görev yapmakta olan personelin daha önce çalışmış olduğu hizmet sürelerinin intibak işleminde değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda görüş talep edilen ilgi yazı incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler" başlıklı (A) bendinde sınıfların öğrenim durumlarına göre giriş ve yükselebilecek derece ve kademeleri belirtilerek önlisans ve lisans mezunu memurların 1 inci derecenin son kademesine kadar yükselebilecekleri hüküm altına alınmıştır.
Memur kadro sistemimizde Devlet memurları için kadro derecesi, kazanılmış hak aylık derecesi ve emekli keseneğine esas aylık derecesi olmak üzere üç farklı derece ilerleme sistemi uygulanmaktadır. Bunlar birbirine eşit olabileceği gibi aynı memur için üçü de farklı olabilmektedir.
Kazanılmış hak aylık derecesi; 657 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinde belirlenen öğrenim durumuna göre memuriyete giriş ve yükselinebilir dereceler arasında her yıl bir kademe, her üç yılda bir derece yükselmesi dikkate alınarak belirlenen derece sistemidir. 657 sayılı Kanunun 36/C maddesinin birinci ve devam eden fıkralarında kazanılmış hak aylığında sayılan hizmet sürelerine yer verilmekte olup söz konusu hizmet süreleri dışında kazanılmış hak aylığında değerlendirilecek süreler aynı maddede sayılan durumların oluşması halinde alınacak ilave derece ve kademeler, kanun veya toplu sözleşmelerle belirlenebilmektedir.
Emeklilik keseneğine esas aylık derecesi ise; Devlet memurlarının kazanılmış hak olarak aldıkları derece ve kademe aylıkları üzerine memuriyet dışında sigorta primi ödeyerek geçirdikleri sürenin her yılı bir kademe ilerlemesine ve her 3 yılı bir derece yükselmesine esas olacak şekilde eklenmek suretiyle emekli aylık miktarının hesaplanmasında esas alınan derece ve kademe sitemidir. Kazanılmış hak aylığında değerlendirilmeyen bazı süreler emekli keseneğine esas aylıkta değerlendirilmektedir. Örneğin mezkûr Kanunda sayılan haller hariç olmak üzere memuriyet dışında sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle geçen hizmet süreleri kazanılmış hak aylığında değerlendirilmemekte; ancak emekli keseneğine esas derece ve kademede değerlendirilmektedir. Böylece emekli keseneğine esas derece ve kademe kazanılmış hak aylık derece ve kademesini geçebilir.
Bu itibarla mezkûr Kanunun 36/C maddesinde, "1 - Teknik hizmetler sınıfına girenlerden memurluğa girmeden önce yurt içinde veya yurt dışında mesleklerini serbest olarak veya resmi veya özel müesseselerde ifa edenlerle memuriyetten ayrıldıktan sonra bu işlerde çalışarak yeniden memuriyete girmek isteyenlerin teknik hizmetlerde geçen süresinden bu kanun ve bu kanunun 87 nci maddesinde sözü edilen kurumlarda geçen sürenin tamamı ve geri kalan sürenin 3/4 ü toplamı memuriyette geçmiş sayılarak bu süreler her yılı bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir.
2 - Sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfına girenlerden memurluğa girmeden önce yurt içinde veya yurt dışında mesleklerini serbest olarak veya resmi veya özel kurumlarda yapanlarla, memurluktan ayrıldıktan sonra bu işlerde çalışarak yeniden memurluğa girmek isteyenlerin sağlık hizmetlerinde geçen süresinden, bu kanun ve bu kanunun 87 nci maddesinde sözü edilen kurumlarda geçen süreleri ile 196 ncı maddede belirtilen şekilde tespit edilecek mahrumiyet bölgelerinde en az 3 yıl çalışanların veya çalışacak olanların sürelerinin tamamı ve geri kalan sürelerinin 3/4 ü toplamı memurlukta geçmiş sayılarak bu sürelerin her yılı için bir kademe ilerlemesi
ve her üç yılı için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir.
3 - Avukatlık hizmetleri sınıfına girenlerin memuriyete girmeden önce veya memurluktan ayrılarak avukatlıkla geçirdikleri sürelerin 3/4 ü memuriyette geçmiş sayılarak, bu sürelerin her yılı bir kademe ilerlemesine ve her üç yılı bir derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir.
4 - Basın Kartları Yönetmeliğine göre, basın kartına sahip olmak suretiyle gazetecilik yaparak memurluğa girenlerin; meslekleriyle ilgili görevlerde istihdam edilmeleri şartiyle, fiilen gazetecilik yaparak geçirdikleri sürenin 3/4 ü fiilen memuriyette geçmiş sayılarak, bu sürenin her yılı bir kademe ilerlemesi ve her üç yılı bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir.
5 - Özel okullarda öğretmenlik veya yöneticilik yaptıktan sonra Milli Eğitim Bakanlığı emrinde memuriyet kabul edenlerin özel okullarda geçen hizmet sürelerinin 2/3 ünün her yılı bir kademe ilerlemesine ve her üç yılı bir derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir.
Yukarıdaki fıkralara göre, değerlendirilecek hizmet süresinden sadece özel sektörde geçen süre 12 yılı geçemez..." hükümleri yer almaktadır.
Bu itibarla sivil savunma uzmanı olarak görev yapmakta olan personelin kazanılmış hak aylığında değerlendirilecek hizmet sürelerinin yukarıda yer verilen açıklamalar ve mevzuat hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği mütalaa edilmektedir.
Bilgilerini rica ederim.
Bakan a.
Yerel Yönetimler Genel Müdürü