Kargo firması bilgisayarı başkasına teslim etti. Yargıtay'dan kritik karar

Antalya Bodrum'da yaşanan olayda bir kişi ablasına teslim etmek üzere dizüstü bilgisayarını MNG Kargo'ya teslim etmiştir. Kargo firması bilgisayarı yeterli kimlik testimi yapmadan başka birine tespit etmiştir.

Yapılan hatalı işlemden dolayı, bilgisayar bedeli ve taşıma bedelinin davalı kargo şirketinden tahsili için Tüketici Hakem heyetine başvurulmuştur. Ancak hakem heyeti, uyuşmazlığın görev alanına girmediğine karar vermiştir. Davacı kişi tüketici hakem heyetinin kararının kaldırılması için Tüketici Mahkemesine itirazen başvurmuştur. Tüketici Mahkemesi de hakem heyeti kararını onaylamıştır.

Kanun yararına temyiz incelemesi sonrasında Adalet Bakanlığı açık bir hukuksuzluk blarak dosyayı Yargıtay 11 Hukuk Dairesine taşımıştır. 15 Ekim 2024 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan karara göre davanın tüketici hakem heyetince çözümlenmesi gerektiği karara bağlanmıştır.

İşte Yargıtay 11. Hukuk dairesinin kararı

YARGITAY KARARI
Yargıtay 11. Hukuk Dairesinden:

TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGITAY İLÂMI
Esas No: 2024/3362
Karar No: 2024/5219

İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ
: Bodrum 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
(Tüketici Mahkemesi sıfatıyla)

TARİHİ: 13.10.2023
SAYISI: 2023/148 Esas, 2023/455 Karar
DAVACI: Murat Demircan vekili Avukat Ece Yıkmaz Uyguıı
DAVALI: MNG Kargo Yurtiçi ve Yurtdışı Taş. A.Ş. vekili Avukat Hakan Denizoğlu

DAVA TARİHİ : 27.04.2023
HÜKÜM: : Davanın reddi
TEMYİZ EDEN: Adalet Bakanlığı

Taraflar arasında, îlk Derece Mahkemesinde görülen Tüketici Hakem Heyeti kararının iptali davasında davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince kesin olarak verilen kararın kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiş olmakla; Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, müvekkilinin kendisine ait dizüstü bilgisayarı satmak istediğini, satın alacak kişiye teslim etmesi için ablasına gönderilmek üzere davalı kargo şirketine teslim ettiğini, ancak davalı şirket çalışanları tarafından kimlik bilgileri tespit edilmeksizin bilgisayarın yetkisiz kişiye teslim edildiği ileri sürülerek bilgisayar bedeli ve taşıma bedelinin davalı kargo şirketinden tahsili için Bodrum İlçe Tüketici Hakem Heyeti Başkanlığına yapılan başvuru üzerine, anılan Heyet tarafından taşıma sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlığın tüketici hakem heyetinin görev alanına girmediği gerekçesiyle talebin reddine karar verildiğini ileri sürerek anılan kararın itirazen incelenerek iptalini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili, görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu ileri sürerek usulden ve esastan davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1 .îlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosyada mevcut bilgi ve belgeler, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 2022/1264 E., 2022/1285 K. sayılı emsal ilamı bir bütün halinde değerlendirildiğinde uyuşmazlığın çözümünde Türk Ticaret Kanunu hükümlerinin uygulanması gerektiği kanaatıyla davanın reddine karar verilmiştir.
2. îlk Derece Mahkemesi kararı kesin olarak verilmiştir.
IV. KANUN YARARINA TEMYİZ
A. Kanun Yararına Temyiz Yoluna Başvuran
îlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararının kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiştir.
B. Temyiz Sebepleri
Somut uyuşmazlığın taşıma sözleşmesinden kaynaklandığı, davacının ticari ve mesleki amaçla hareket etmediği, davacının 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'un (6502 sayılı Kanun) 3 üncü maddesinin (k) bendinde ifade edilen "tüketici", davacının işleminin ise (1) bendinde ifade edilen "tüketici işlemi" olduğu, Kanun'un 66 ve 68 inci maddeler gereğince uyuşmazlığın 6502 sayılı Kanun kapsamında ve Tüketici Hakem Heyetinin görev alanı içinde bulunduğu, 6502 sayılı Kanun'un 83 üncü maddesinin ikinci fıkrasında somut uyuşmazlığın 6502 sayılı Kanun kapsamında bulunduğunun vurguladığı, Mahkemece, uyuşmazlığın 6502 sayılı Kanun kapsamında kaldığı, Tüketici Hakem Heyetinin uyuşmazlıkta görevli olduğunun kabulü ile işin esasının incelenerek hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı bulunduğu, bu hususun Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 11.11.2015 tarihli 2015/12792E., 2015/11866 K. sayılı ilâmında da belirtildiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş olmasının usul ve yasaya aykırı bulunduğu belirtilerek yukarıda tarih ve sayısı gösterilen kararın kanun yararına temyizen incelenmesi istenilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, görevli mahkemeye ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 363 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca ilk derece mahkemelerinin kesin olarak verdikleri kararlar ile istinaf incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlarına karşı, yürürlükteki hukuka aykırı bulunduğu ileri sürülerek Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına temyiz yoluna başvurulur.
2. Temyiz talebi Yargıtayca yerinde görüldüğü takdirde, 6100 sayılı Kanun'un 363 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca karar kanun yararına bozulur ve bu bozma, kararın hukuki sonuçlarını ortadan kaldırmaz.
3. 6502 sayılı Kanun'un 3, 66, 68 ve 83 üncü maddeleri.
4. Dairemizin 16.10.2018 tarihli 2018/3889E., 2018/6376 K. sayılı ve 11.11.2015 tarihli 2015/12792E., 2015/11866 K. sayılı emsal ilamları.
3. Değerlendirme
1. Dava, Tüketici Hakem Heyeti kararının iptali istemine ilişkindir. 6502 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesinin (k) bendinde tüketici; "Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişi" olarak, tüketici işlemi ise "mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekalet bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dahil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlem" olarak tanımlanmıştır. Anılan Kanun'un 66 ncı maddesinin birinci fıkrasında "Bakanlığın, tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla il merkezlerinde ve yeterlilik şartları yönetmelikle belirlenen ilçe merkezlerinde en az bir tüketici hakem heyeti oluşturmakla görevli" olduğu, 68 inci maddenin birinci fıkrasında "değeri 2.000.00 TL'nin altında (karar tarihinde 66.000,00 TL) bulunan uyuşmazlıklarda ilçe tüketici hakem heyetlerine başvurunun zorunlu" olduğu, 83 üncü maddesinin ikinci fıkrasında da "taraflardan birini, tüketicinin oluşturduğu işlemler ile ilgili diğer kanunlarda düzenleme olmasının, bu işlemin tüketici işlemi sayılmasını ve bu kanunun görev ve yetkiye ilişkin hükümlerinin uygulanmasını engellemeyeceği" düzenlenmiştir.
2.Somut uyuşmazlıkta, kargo taşıma sözleşmesi nedeniyle davalıya teslim edilen ürünün yetkisiz bir kişiye tesliminden dolayı ürün bedeli ve taşıma bedelinin tahsili talep edilmekte olup davacı gönderici, 6502 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesinde ifade edilen "tüketici", davalının işlemi ise aynı maddede ifade edilen "tüketici işlemi" olup Kanun'un 66 ve 68 inci maddeleri hükümleri gereğince uyuşmazlık 6502 sayılı Kanun kapsamında ve Tüketici Hakem Heyetinin görev alanı içinde bulunmaktadır. Kaldı ki 6502 sayılı Kanun'un 83 üncü maddesinin ikinci fıkrası açık hükmü de tereddüde yer bırakmayacak şekilde somut uyuşmazlığın 6502 sayılı Kanun kapsamında bulunduğunu vurgulamaktadır (Dairemizin 16.10.2018 tarihli 2018/3889E., 2018/6376 K. sayılı ve 11.11.2015 tarihli 2015/12792E., 2015/11866 K. sayılı emsal ilamları).
3. Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında resen gözetilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmamış olsa dahi mahkeme resen, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip karara bağlamalıdır.
4. Bu durumda Mahkemece, uyuşmazlığın 6502 sayılı Kanun kapsamında kaldığı, Tüketici Hakem Heyetinin uyuşmazlıkta görevli olduğunun kabulü ile işin esasının incelenerek hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hukuka aykırı olduğundan kanun yararına temyiz talebinin kabulü ile hükmün bozulması gerekmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Adalet Bakanlığının 6100 sayılı Kanuıı'un 363 üncü maddesinin birinci fıkrasına dayalı kanun yararına temyiz isteminin kabulü ile kararın sonuca etkili olmamak üzere KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına gönderilmesine, 26.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.