Deprem enkazı atıl maden çukurlarına

CEVDET FIRAT AYDOĞMUŞ'UN HABERİ -

Türkiye’yi sarsan asrın felaketinde arama ve kurtarma çalışmaları yavaş yavaş son bulurken, depremin geriye bıraktığı dev enkazı kaldırmak için de çalışmalar hız kazandı.

Bu kapsamda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bürokratlarının Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü yöneticileriyle bir araya gelerek enkazın bertarafı için bölgede atıl durumda olan açık maden sahalarını inceledikleri öğrenildi. Depremden zarar gören 11 il ve çevresindeki illerde 20 bin adet atıl ve işletmesi durmuş açık maden sahası olduğu belirlendi. Uydu görüntüleri ile her bir sahayı ve kapasitesini ayrı ayrı inceleyen yetkililerce, inceleme neticesinde enkazın doldurulması planlanan maden sahalarından bir liste hazırlandı. Yetkililerin önümüzdeki günlerde bu alanları ziyaret ederek, çevresel şartlarını ve enkaz alma kapasitelerini yerinde inceleyecekleri ifade edildi.

SAHALAR DA REHABİLİTE EDİLECEK

4T Platformu Başkanı ve atık yönetimi uzmanı Ali Rıza Öner “Yaralarımızı hızla sarabilmemiz için enkazı da bir o kadar çabuk kaldırmamız gerekiyor. Bölgedeki terkedilmiş açık maden sahaları, bu iş için biçilmiş kaftan. Açık işletme madenciliği, basamak şeklinde açılan ve işletilen, genellikle derinlere doğru ters koni şeklinde gelişen üretim yerleridir. Yapılan hesaplamalara göre Erciyes Dağı büyüklüğünde olması düşünülen enkazın ayrıştırmadan sonra bu açık maden sahalarına dökülmesi, devletimizin de elini rahatlatacaktır. Enkazın bertarafı için açık maden sahalarından daha iyi bir yer düşünülemez. Yapılacak çalışmalarla hem maden sahaları rehabilite olacak, hem de enkaz kirliliği son bulacak. Rehabilitasyonun ardından bu sahaların ağaçlandırılarak çevre ile bütünleşik hâle getirilmesi de söz konusu olabilecek” diye konuştu.

ENKAZDAN ÇIKANLAR ALT YAPIYA

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, bina enkazlarının taşınacağı alanlara konkasörler kuracaklarını ve enkazlardan çıkacak malzemeleri altyapıda kullanmak üzere belediyelere tahsis edeceklerini belirterek “Köylerimizin içme suyu, kanalizasyon ve yağmur suyu altyapılarında bu enkazları kullanacağız ki bundan sonraki süreçte çevreye herhangi bir zarar vermesin. Asbestli demirlerimizi de ayrıştıracağız. Geri dönüşüme gidebilecek ne varsa büyük bir titizlikle sürecimizi yöneteceğiz” demişti.

1 GRAM DEMİR BİLE ÇÖPE GİTMEMELİ

Eski Yıkım Müteahhitleri Derneği Başkanı, MAB Yıkım Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Bulut, Türkiye’de ‘yıkım müteahhitliği’ belgesine sahip 480 firma olduğunu belirterek, binaların yıkımının 2 yılı bulabileceğini kaydetti. “1 gram demir bile çöpe gitmemeli” diyen Bulut, şöyle konuştu: 100 milyon ton enkaz çıkacak. Çökmüş ve ağır hasarlı olan tüm binalardan elde edilecek çelik demir hurdası 1 milyon 750 bin ton olacak. Demir hurdalarının geri dönüşüme katkısı 6,6 milyar lirayı bulur. Bölgeden 660 stadyumun içini dolduracak kadar enkaz çıkacak.

DASK'A 158 BİN 183 HASAR İHBARI YAPILDI

DASK, depremin üzerinden 24 saat geçmeden ilk hasar ödemesinin gerçekleştirildiğini açıkladı. Bölgede görevli eksperlerin 15 ilde çalışmalarını sürdürdüğü belirtilen açıklamada “16 Şubat 2023 saat 10.00 itibarıyla, tarafımıza ulaşmış 158 bin 183 hasar ihbarı bulunmaktadır” denildi. Deprem sonrası yaşanan acı tecrübelerin sigortalılık oranlarında artışa neden olduğu vurgulanarak, şunlar kaydedildi: İller bazında günlük poliçe üretiminde yüzde 112 artış mevcuttur.

84 BİN 726 BİNA YIKIK, ACİL YIKILACAK VE AĞIR HASARLI

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum “Deprem bölgesindeki illerimizde toplam 3 milyon 9 bin 563 bağımsız bölümden oluşan 684 bin 778 binayı inceledik. 332 bin 947 bağımsız bölümden oluşan 84 bin 726 binayı yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olarak tespit ettik” dedi. Bir taraftan geçici barınma alanlarını inşa ettiklerini diğer taraftan da hasar tespit çalışmalarını 7.328 personel ile 11 ilde sürdürdüklerini dile getiren Kurum, Adana’da yeni yerleşim yeri olarak Şambayadı Mahallesi’ni belirlediklerini kaydetti. TOKİ ile 1 milyon 180 bin konut yaparak, 20 yılda 3,3 milyon konutu dönüştürüp güvenli hâle getirdiklerini dile getiren Kurum, şunları söyledi: Tüm bu çalışmalarla bugüne kadar, 24 milyon insanımızı eski yapılardan kurtardık. Özel sektörümüzün yaptığı yüz binlerce konut ve etkin yapı denetim sistemimizle bu süreci kararlılıkla yürüttük. Asrın felaketinden sonra 11 ilimizde eş zamanlı olarak cumhuriyet tarihimizin en büyük afet konutunu başlatıyoruz. İnşallah mart ayında 30 bin konutun dönüşümünün temellerini atarak inşa, imar ve yeniden ihya sürecimizi başlatacağız. Bu dönüşümle birlikte şehirlerimizin geleceğini, 100 yılını planlayacak ve afetlere karşı dirençli şehirleri hep birlikte kuracağız. Çevre düzenlemesiyle, parklarıyla, bahçeleriyle, camileriyle ve okullarıyla, sosyal donatı alanlarıyla vatandaşlarımıza yeni hayat alanlarını 1 sene içinde teslim edeceğiz.