Milyarlarca liralık Hazine garantileri yok, emekçinin servisi, lojmanı, kadrosu var...

Paketi Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek açıkladı. Toplantı Cumhurbaşkanlığı’nda yapıldı.

Yılmaz açıklamasında depremin maliyetinin 104 milyar doları bulduğunu söyledi. Bütçeden 2023 yılında 950 milyar TL çıktığını, bu yıl için depreme ayrılan kaynağın 1 trilyon 28 milyar lira olduğunu belirtti. Yılmaz’ın açıklamasına göre paketin yasa gerektirmeyen düzenlemeleri genelge ile yapılacak.

Geriye kalanlar için ise Meclis’te yasal düzenleme gerçekleştirilecek.

Yılmaz da, Şimşek de paketin enflasyonla mücadele kapsamında düzenlendiğini kaydetti. Şimşek, önceliklerinin “hayat pahalılığını” sorun olmaktan çıkarmak olduğunu kaydetti. Paketin ayrıntılarını Şimşek açıkladı. Buna göre, kamuya taşıt alımı, kiralanması 3 yıl süreyle durdurulacak.

"ÇEREZ PARASI" DEMİŞTİ

Kamuya yıllardır binlerce araç alındı. İçerisindeki bakanlıkların da bulunduğu genel bütçeli idarelerde toplam 49 bin 121 araç bulunuyor. AK Parti, iktidarındaki 22. yılda taşıt alımına tasarruf getirmeye karar verdi. Oysa Mehmet Şimşek, bütçeden makam aracı için yapılan harcamalara “çerez parası” yanıtını vermişti.

Şimşek bu sözünün tepki çekmesi üzerine ise, “Bütçeden makam araçlarına harcanan paranın ne kadar az, cüzi bir miktar olduğunu ifade etmek için 'çerez parası' dedim” açıklamasını yapmıştı.

Şimdi yeni taşıt alımına yasak getiren Şimşek,  taşıtların “ortak bir havuzda” toplanması için çalışma yaptıklarını, taşıt kiralarının yenilenmeyeceğini bildirdi. İhtiyaç fazlası taşıtlar da tasfiye edilecek.

Kamu emekçileri için servisler bulunuyordu. Toplu taşıma olan yerlerde kamu personel servisleri sonlandırılacak. Yıllarca özellikle başkentte bakanlık binaları için lüks kamu binaları kiralandı. Bu binalara milyonlarca lira kira bedeli ödendi, ödeniyor. Adliyenin ek hizmet binası bile kiralıktı. İktidar şimdi yeni bina kiralanmasını 3 yıl süreyle durduruyor. Tasarruf kapsamında kamudaki lojmanların kira bedellerinde de artışa gidiliyor.

Sosyal tesislerin de satılması planlanıyor. Kamuya 3 yıl boyunca emekli olanların yerine alınacaklar haricinde yeni personel de alınmayacak. Sendikaların güvencesiz istihdama kapı açtığı için karşı çıktıkları “esnek, uzaktan çalışma modelleri” geliştiriliyor. Bu düzenlemenin önümüzdeki dönemde çokça tartışılması bekleniyor. Yıllarca birçok üst düzey bürokrat kamuda birçok yerden “ballı maaş” aldı. İktidar şimdi buna sınırlama getiriyor.

YENİ KADROLAR OLUŞTURULDU

Yönetim kurulu ücretlerine üst sınır getiriliyor. Yine AK Parti iktidarında sık sık bakanlıklar birleştirildi, ayrıldı, isimleri değiştirildi. Yeni kadrolar oluşturuldu. İktidar şimdi idari yapılanmada düzenlemeye gidiyor. Örneğin Maliye’nin defterdarlık ve vergi dairesi başkanlıkları birleştirilecek.

Yıllarca bakanlıkların birçok toplantısı deniz kenarlarında 5 yıldızlı otellerde yapıldı. Bedeli kamu ödedi. Başkentteki birçok toplantı için de yine 5 yıldızlı oteller tercih edildi. İktidar şimdi tüm toplantıların kamuya ait yerlerde yapılacağını açıkladı.

Hizmet için eğitimler de oteller de değil kamu tesislerinde yapılacak. Geçici görevlendirmeler sınırlandırılacak. Kamunun haberleşme giderlerinde dijitalleşme yoluyla tasarrufa gidilecek. Yıllardır temsil, tanıtma, ağırlama giderleri için bütçeden milyonlarca lira çıkıyor. Daha bu yıl temsil tanıtma için mart ayında 700 milyon liraya yakın devasa harcama gerçekleştirildi.

AJANDA, TAKVİM, EŞANTİYON YASAK

Kamuda ajanda, takvim, eşantiyon yasaklandı. Yerel seçimlerin ardından CHP’ye geçen AK Parti’li belediyelerdeki “şatafatlı” makam odaları dikkat ekerken, paket ile kamuya mobilya, tefrişat, demirbaş alımları 3 yıl durduruldu. Makine ve teçhizatlar ekonomik ömrünü tamamlayana kadar kullanılacak. Mal ve hizmet alımlarında yüzde 10, yatırım ödemelerinde yüzde 15 kesintiye gidilecek.

Her yıl birçok bakanlık başlangıç ödeneğini aşarken, atık bakanlıklara ek ödenek verilmeyecek. Tasarrufa uyulmazsa idari yaptırımlar gelecek, para cezaları uygulanacak.  

Pakette emekçinin “servisi, lojmanı” ile uğraşılırken, bütçeye asıl yükü getiren milyarlarca liralık Hazine garantili projeler ise yer almadı. Kullanılmayan ancak parası ödenen havaalanları ile ilgili değerlendirme yapılmadı. Yanlış faiz kararı sonrasında bozulan ekonomik dengeleri toparlayabilmek için uygulamaya alınan ve kamuya 1 trilyon liranın üzerinde ek yük getiren Kur Korumalı Mevduat Sistemi de pakette yer almadı.

Mustafa ÇAKIR