Alzheimer, ölümcül hastalık olmaktan çıkıyor
Çığır açan bir çalışma, 35 bin kişinin protein haritasını inceleyerek Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıkların yıllar öncesinden tespit edilebileceğini ortaya koydu.
Milyarder Bill Gates’in desteklediği çığır açıcı bir araştırma, Alzheimer ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıklara karşı umut verici bir dönüm noktasına işaret ediyor.
Financial Times tarafından aktarılan çalışmada, bilim insanları 35 bin kişiden alınan biyolojik örnekler üzerinde 250 milyondan fazla protein ölçümü yaptı.
BELİRTİLER ORTAYA ÇIKMADAN HABER VERİYOR
Amaç, yaşlanma ve beyin hastalıklarına dair erken belirtileri ortaya çıkarmaktı. Sonuçlar, hastalık belirtileri ortaya çıkmadan çok önce beyindeki dejenerasyonu haber veren özgün protein desenlerini gözler önüne serdi.
Araştırmacılar, özellikle hafıza kaybı ve zihinsel yetilerdeki düşüşle bağlantılı belirli protein imzalarını tespit etti. Bu imzalar, herhangi bir klinik semptom göstermeyen kişilerde bile görülebiliyor.
ALZHEIMER RİSKİNİ ARTIRAN GEN
Ayrıca, Alzheimer riskini artırdığı bilinen "APOE4" gen varyantıyla doğrudan ilişkili yeni bir protein deseni de bulundu. Bu bulgu, genetik yatkınlığın beyindeki iltihaplanma yollarını nasıl etkilediğini anlamak açısından kritik önem taşıyor.
Çalışma, sadece erken teşhis imkanlarını artırmakla kalmıyor, aynı zamanda hastalıkların hücresel düzeyde nasıl geliştiğine dair derinlemesine bir anlayış sunuyor.
Bu sayede gelecekte, protein yollarını hedef alan yeni ilaçların geliştirilmesinin önü açılabilir.
"ÖLÜMCÜL HASTALIKTAN YÖNETİLEBİLİR DURUMA"
Gates, bu çalışmanın Alzheimer’ı “ölümcül bir hastalıktan yönetilebilir bir duruma” dönüştürme yolunda atılmış büyük bir adım olduğunu vurgularken, asıl hedefin hastalıkları yalnızca yavaşlatmak değil, tamamen önlemek olduğunu belirtti.
Araştırmadan elde edilen dev veri seti, bilim dünyasının kullanımına açık olarak sunuldu. Bu da yapay zeka destekli analizlerle daha fazla keşfin önünü açıyor.
Uzmanlara göre, bu veriler yalnızca Alzheimer ve Parkinson’a değil, ALS ve frontotemporal demans gibi diğer dejeneratif hastalıklara da ışık tutabilir.
Sonuç olarak, bu araştırma nörolojik hastalıklarla mücadelede değişim yaratma potansiyeline sahip: hastalık tanısı koymadan, önceden fark etmek ve müdahale etmek artık hayal değil.
