2020 doğumlu 100 milyon çocuk ömrü boyunca aşırı sıcaklara maruz kalacak
Dünyanın karbon salımını azaltmaması hâlinde, 2020 yılında doğan 100 milyon çocuğun yaşamları boyunca aşırı sıcak hava dalgalarına maruz kalacağı belirtildi. Save the Children ve Vrije Üniversitesi Brüksel tarafından yayımlanan yeni araştırma, küresel ısınmanın 1,5°C’yi aşmasının özellikle çocuklar açısından ağır sonuçlar doğuracağına dikkat çekti.
Araştırmaya göre, 1,5°C’lik küresel ısınma hedefinin tutturulamaması hâlinde, bugün beş yaşında olan çocukların yüzde 83’ü, yaşamları boyunca tehlikeli seviyede sıcak hava dalgalarına maruz kalacak.
Aşırı sıcaklar çocukların gelişimini tehdit ediyor
Dünyada şu anki politika ve taahhütlere göre küresel ısınma 2,7°C’ye ulaşma yolunda ilerliyor. Bu senaryo gerçekleşirse, 2020 yılında doğan çocukların yüzde 83’ü, yani yaklaşık 100 milyon çocuk, ömürleri boyunca benzeri görülmemiş sıcak hava dalgalarıyla karşı karşıya kalacak. Bu sıcaklıklar, temiz suya ve gıdaya erişimi zorlaştırıyor, okulların kapanmasına yol açıyor ve çocukların fiziksel-ruhsal gelişimini tehdit ediyor.
Paris Anlaşması kapsamında belirlenen 1,5°C hedefinin tutturulması hâlinde ise bu sayı 62 milyona düşüyor. Böylece 38 milyon çocuk tehlikeli sıcak hava dalgalarından korunmuş olacak.
Kuraklık, sel, yangın ve fırtınalar da çocukları bekliyor
Araştırmacılar yalnızca sıcak hava dalgalarını değil, aynı zamanda kuraklık, tarımda verim kaybı, nehir taşkınları, orman yangınları ve tropik fırtınaların da çocuklar üzerindeki etkilerini modelledi.
Buna göre, 1,5°C’lik bir artış senaryosu ile 2,7°C’lik bir senaryo arasında şu farklar öne çıkıyor:
8 milyon çocuk aşırı tarımsal verim kaybından korunacak,
5 milyon çocuk benzeri görülmemiş nehir taşkınlarından etkilenmeyecek,
5 milyon çocuk tropik fırtınalardan kurtulacak,
2 milyon çocuk kuraklığa,
1,5 milyon çocuk ise orman yangınlarına maruz kalmayacak.
“Krizden sorumlu olmayan çocuklar bedel ödüyor”
Save the Children İklim Danışmanı Shruti Agarwal, “Bu yeni araştırma, krizin sorumlusu olmayan çocukların en ağır bedeli ödediğini bir kez daha ortaya koyuyor. Ancak hâlâ umut var. Eğer acilen ve kararlılıkla harekete geçersek, 1,5°C hedefini tutturabiliriz. Bunun için çocukları iklim politikalarının merkezine koymalıyız” dedi.
Örgütün uluslararası iklim savunuculuk danışmanı Martina Bogado Duffner ise bağışçı ülkelerin yardım bütçelerinde yaptığı kesintilerin durumu daha da kötüleştirdiğine dikkat çekti:
“Dünyada 200 milyon çocuk hayati yardımlara ihtiyaç duyarken, bazı zengin ülkelerin yardım bütçelerini kesmeleri, çocukları daha büyük tehlikelerle baş başa bırakıyor.”
Yardımlar yetersiz, iklim finansmanı hedefi düşük kaldı
Save the Children’ın raporuna göre, düşük gelirli ülkelere yönelik iklim finansmanı “tehlikeli derecede düşük” seviyede. 2023’te yayımlanan ilk çocuk odaklı iklim finansmanı incelemesine göre, büyük iklim fonlarından gelen yardımların sadece yüzde 2,4’ü çocuklara yönelik faaliyetleri içeriyor.
COP29 zirvesinde kabul edilen 2035’e kadar yıllık 300 milyar dolarlık küresel iklim finansmanı hedefi ise ihtiyaçların oldukça gerisinde kalıyor.
Raporda, “Çocukların hak ve ihtiyaçlarını karar alma süreçlerine entegre etmek, onların özel kırılganlıklarını ele almak açısından hayati önemde” ifadeleri yer aldı.
