Türkiye’de memur maaşları dondurulabilir mi?

Gazete analininde kamu personel maaşlarına da yorum yapmıştı:

"Kamu görevlisi maaşlarının dondurulması gibi bazı zorlu önlemler olabilir"

TL'deki değer kaybının ve yüksek faiz oranlarının, 2023'ün ilk çeyreğinde GSYİH'nin %5,5'inden bu yıl aynı dönemde %2,8'e düşen cari açığı şimdiden azalttığı ifade edilirken turizm gelirlerinin de yaz boyunca ek bir destek sağlayacağı vurgulandı.

Getirilen ek kamu vergilerinin geçen yıl enflasyonu yükselttiği ve yeni önlemlerin doğrudan vergilere odaklandığı aktarıldı. Bu vergilerin genellikle dezenflasyonist olduğunu ifade eden Medeiros, "Açığın azaltılması, önümüzdeki yıllarda kamu görevlisi maaşlarının dondurulması gibi bazı zorlu önlemleri de içerecektir" dedi.

Sözcü Gazetesinden Nedim Türkmen yönetenler gerçek anlamda tasarruf ve fedakarlık yapmadıkları takdirde gidişat onu gösteriyor dedi:

"Hazine ve Maliye Bakanlığı, internet sitesinde 2024 yılı Ocak-Haziran bütçe gerçekleşmelerini açıkladı. Buna göre, Haziran ayında bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına oranla %120.4 artarak 591 milyar 218 milyon TL’ye, bütçe giderleri de %77.6 artışla 866 milyar 498 milyon TL’ye ulaştı. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 767.2 milyar TL ve faiz dışı açık ise 176 milyar TL oldu.

Yılın ilk yarısında cari transferler bütçenin en büyük gider kalemi olmaya devam ederken, personel giderlerindeki hızlı büyüme kamu personeline yapılan ödemelerin toplam tutarını cari transferlere yaklaştırdı. Memur maaşları, sözleşmeli personel ve işçi ücretleri, zam ve tazminatlar, ödenekler ve ek çalışma karşılıkları gibi kalemleri kapsayan toplam personel gideri ise %130.6 artışla 1 trilyon 285 milyar 420 milyon TL’ye ulaştı.

2008 KRİZİNDE BİRÇOK ÜLKEDE UYGULANDI

Financial Times’ta, 12 Temmuz’da Gustavo Medeiros imzalı Türkiye ekonomisine ilişkin yeni bir analiz yayımlandı. Bu analizde; “Türkiye yeniden yerel para birimi varlıklarıyla yatırım yapılabilir ülkeler arasına yerleşti” tespiti yapıldı. Analizin devamında yatırım yapılabilir ülke tespitine rağmen, “Türkiye‘de bütçe açığının azaltılması için önümüzdeki yıllarda kamu görevlisi maaşlarının dondurulması gibi bazı zorlu önlemleri de almak zorunda kalacak” görüşü dile getirildi.

Türkiye’de olacakları, hep ilk İngilizlerden duyarız. Memur maaşlarının dondurulması, uzak ihtimal değil. 2008 ekonomik krizi yaşanırken İngiltere, Yunanistan, Portekiz, İtalya, İspanya ve İrlanda’da maaşlar dondurulmakla kalmamış bazı ülkeler kesintiye de gitmişlerdi.

Tasarruf yapmıyoruz, yapıyor gibi bile yapmıyoruz. Bütçe giderleri içinde yer alan personel giderleri, cari transferler ve faiz giderleri toplam giderlerin %80’ini buluyor. Kamu özel işbirliği sözleşmeleri ve şehir hastaneleri modeliyle bütçeyi 2046 yılına kadar Londra tahkim şartlı sözleşmelerle birilerine bağlamışız. Kamuda 3-5 maaş ödediğimiz bir bürokrasi grubu yaratmışız.

Gelelim rakamlara; geçen yıl bütçeye personel gideri olarak 952 milyar 308 milyon TL ödenek konulmuştu ama ödenekler aşıldı. Personele 1 trilyon 324 milyar 584 milyon TL bütçeden ödeme yapıldı. Bu yıl bütçede personel gideri için 2 trilyon 553 milyar 495 milyon TL ödenek konuldu. İlk 6 ayda ödeneğin %50.3’ü olan 1 trilyon 285 milyar 420 milyon TL harcandı. Ne güzel, ilk 6 ay hedefin yarısı diyebilirsiniz. Temmuz ayında memur maaşlarına yapılacak olan %19.31’lik zam oranını dikkate aldığımızda, işin vahameti ortaya çıkıyor. Bu, şu demek oluyor; bütçede personel gideri için konulan rakam en az 250 milyar TL fazla gerçekleşecek.

İktidar, memurlara; emekli ve özel sektörde çalışan ücretliler fedakarlık yaptı ve yapmaya devam ediyor, fedakarlık sırası artık sizde demek zorunda kalacak. Gidiş onu gösteriyor."