BIST 100 9.602,15 %-2,09 Dolar 36,41 %0,38 Euro 38,16 %-0,05 Altın Gram 3.438,12 %0,27 Brent Petrol 74,42 %-2,68 Bitcoin 96.821,29 %1,57
,

Memura tebligat ücreti ödemesinde kritik karar

Sayıştay 7. Dairesi, Belediyenin bazı personeline mevzuata aykırı olarak fiilen tebligat yapıldığını gösteren kanıtlayıcı belgelere yer verilmeden tebligat ücreti ödenmesi suretiyle kamu zararına neden olunduğuna hükmetti.

Memura tebligat ücreti ödemesinde kritik karar

Yukarıdaki mevzuat hükümlerinden ve açıklamalardan anlaşılacağı üzere; idarelerin kendi memurları vasıtasıyla yaptıracağı tebliğlerde İl İdare Kurulu tarafından belirlenen zorunlu masrafların miktarı kadar tebligat ücreti ödenebilmektedir. Ancak yapılan bu tebliğlerin Kanun’da sayılan hususları ihtiva eden bir mazbata (kanıtlayıcı belge) ile tevsik edilmesi gerekmektedir.

... Belediyesinin 2020 yılı tebligat ücreti ödemelerinin incelenmesi neticesinde; bazı personele tebligat yapıp yapmadığına bakılmaksızın tebligat ücreti ödemesinin yapıldığı ve ödemelere ilişkin kanıtlayıcı belgelerin Tebligat Kanunu’nda sayılan şartları taşımadığı tespit edilmiştir.

Tebligat ücreti ödemesi, ilgili ayda fiilen çalışan gün sayısı ile İl İdare Kurulunun 2020 yılı için tespit ettiği tutarın çarpımı sonucu bulunan maktu bir ücret şeklinde yapılmıştır. Tebligat ücretine ilişkin ödeme emri ve eki belgelerinde, tebliğ yapanlara ilişkin olarak takip çizelgelerinin düzenlendiği, ancak, Tebligat Kanunu gereği düzenlenmesi gereken “tebliğ mazbataları”nın yer almadığı görülmüştür. Belediyenin ilgili birimlerinde görevli personel vasıtasıyla yapılan tebliğlerin mazbatalar ile belgelenmesi ve bu mazbataların Tebligat Kanunu’nda sayılan şekil şartlarını da içermesi gerekmektedir. Dolayısıyla görevli personel vasıtasıyla yapılan tebliğlerde gerçekleşen harcamaların muhasebeleştirilmesi ve ödeme emri belgesine bağlanması için kanıtlayıcı belgelerin Tebligat Kanunu’nda sayılan şartları taşıması gerekmektedir.

Yılı: 2020
Dairesi : 7
Karar No: 522
Tutanak Tarihi: 9.6.2022

TEBLİGAT ÜCRETİ

Belediyenin bazı personeline mevzuata aykırı olarak fiilen tebligat yapıldığını gösteren kanıtlayıcı belgelere yer verilmeden tebligat ücreti ödenmesi suretiyle kamu zararına neden olunduğu iddiası ile ilgili olarak yapılan incelemede;

7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun “Tebligatın yapılması” başlıklı 1’inci maddesinde; mahkemeler (kazaî merciler), 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na ekli (I) sayılı cetvelde yer alan genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, (II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli idareler, (III) sayılı cetvelde yer alan düzenleyici ve denetleyici kurumlar, (IV) sayılı cetvelde yer alan sosyal güvenlik kurumları ile vakıf yükseköğretim kurumları, İl özel idareleri, belediyeler, köy hükmi şahsiyetleri, barolar ve noterler tarafından yapılacak elektronik ortam da dâhil tüm tebligatın, bu Kanun hükümlerine göre Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü veya memur vasıtasıyla yapılacağı belirtilmiştir.

Aynı Kanun’un “Tebligatın memur vasıtasıyla yapılması” başlıklı 2’nci maddesinde, ilgili kanunlarda özel hüküm bulunması halinde veya tehirinde zarar umulan işlerde veya aynı yerde bulunan 1’inci maddede yazılı daire ve müesseseler arasında veya bu daire ve müesseselerde bulunan şahıslara yapılacak tebligatların kendi memurları veya mahalli mülkiye amirinin emriyle zabıta vasıtasıyla yaptırılacağı hüküm altına alınmıştır.

Kanun’un “Memur vasıtasıyla tebliğlerde zaruri masrafları” başlıklı 4’üncü maddesinde;

“6245 sayılı Harcırah Kanununun 49 uncu maddesine göre tazminat alan memur ve hizmetliler dışındaki memurlar vasıtasıyla, bu Kanun mucibince yaptırılacak tebligatlar için tebligat yapana verilecek zaruri masrafların miktarı kendisine tebliğ yapılacak şahsın bulunduğu yerin mesafesine nazaran her mali yılbaşında il idare heyetleri tarafından o ilin gerek merkez, gerekse bağlı ilçeleri için ayrı ayrı tesbit olunur.

Yukarıdaki fıkraya göre kendilerine zaruri masraf verilen memurlara yaptıkları tebliğ dolayısıyla 6245 sayılı kanun mucibince ayrıca harcırah verilmez” denilmektedir.

Kanun’un “Tebliğ mazbatası” başlıklı 23’üncü maddesinde ise, yapılan tebliğin bir mazbata ile belgeleneceği ve bu mazbatanın da maddede sayılan hususları ihtiva etmesi gerektiği belirtilmiştir.

Diğer yandan, Tebligat Kanunu’nun uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen ve 25.01.2012 tarihli ve 28184 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tebligat Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmelik’in “Tebligatın memur vasıtasıyla yapılması başlıklı” 5’inci maddesinde;

“ (1) Tebligatın;

a) Kanunlarda özel hüküm bulunan hallerde,

b) Gecikmesi halinde zarar doğabilecek işlerde,

c) 2 nci maddede belirtilen ve aynı yerde bulunan merciler arasında ya da bu mercilerde bulunan kişilere yapılması durumunda, tebliğler kendi memurları veya mahalli mülki idare amirinin emriyle kolluk vasıtasıyla yaptırılır.

(2) Memur vasıtasıyla tebligat yaptırılmasını gerektiren sebep tebligat evrakında gösterilir.” hükmü yer almaktadır.

Aynı Yönetmelik’in “Memur vasıtasıyla tebliğde zorunlu masraflar” başlıklı 7’nci maddesinde; memur vasıtasıyla yaptırılacak tebliğlerde, tebliğ yapana verilecek zorunlu masrafların miktarının tebliğ yapılacak şahsın bulunduğu yerin uzaklığına göre, her mali yılbaşında, il idare kurullarınca, merkez ilçe ve bağlı ilçeler için ayrı ayrı tespit olunacağı hüküm altına alınmıştır.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerinden ve açıklamalardan anlaşılacağı üzere; idarelerin kendi memurları vasıtasıyla yaptıracağı tebliğlerde İl İdare Kurulu tarafından belirlenen zorunlu masrafların miktarı kadar tebligat ücreti ödenebilmektedir. Ancak yapılan bu tebliğlerin Kanun’da sayılan hususları ihtiva eden bir mazbata (kanıtlayıcı belge) ile tevsik edilmesi gerekmektedir.

... Belediyesinin 2020 yılı tebligat ücreti ödemelerinin incelenmesi neticesinde; bazı personele tebligat yapıp yapmadığına bakılmaksızın tebligat ücreti ödemesinin yapıldığı ve ödemelere ilişkin kanıtlayıcı belgelerin Tebligat Kanunu’nda sayılan şartları taşımadığı tespit edilmiştir.

Tebligat ücreti ödemesi, ilgili ayda fiilen çalışan gün sayısı ile İl İdare Kurulunun 2020 yılı için tespit ettiği tutarın çarpımı sonucu bulunan maktu bir ücret şeklinde yapılmıştır. Tebligat ücretine ilişkin ödeme emri ve eki belgelerinde, tebliğ yapanlara ilişkin olarak takip çizelgelerinin düzenlendiği, ancak, Tebligat Kanunu gereği düzenlenmesi gereken “tebliğ mazbataları”nın yer almadığı görülmüştür. Belediyenin ilgili birimlerinde görevli personel vasıtasıyla yapılan tebliğlerin mazbatalar ile belgelenmesi ve bu mazbataların Tebligat Kanunu’nda sayılan şekil şartlarını da içermesi gerekmektedir. Dolayısıyla görevli personel vasıtasıyla yapılan tebliğlerde gerçekleşen harcamaların muhasebeleştirilmesi ve ödeme emri belgesine bağlanması için kanıtlayıcı belgelerin Tebligat Kanunu’nda sayılan şartları taşıması gerekmektedir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 71’ inci maddesinde; “Kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır. Kamu zararının belirlenmesinde;

b) Mal alınmadan, iş veya hizmet yaptırılmadan ödeme yapılması,

g) Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması,

Esas alınır.

…” denilmektedir.

Dolayısıyla, 7201 sayılı Tebligat Kanunu uyarınca Belediye personeline yapılan tebligat ücreti ödemelerinde, ödeme emri belgelerine mazbata (kanıtlayıcı belge) eklenmemesi ya da bazı kanıtlayıcı belgelerin mevzuatında belirtilen şartları taşımamasına rağmen ödeme yapılması, “Mal alınmadan, iş veya hizmet yaptırılmadan ödeme yapılması” ya da “Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması” kapsamında kamu zararına neden olmuştur.

5018 sayılı Kanun’un “Harcama talimatı ve sorumluluk” başlıklı 32’nci maddesi; “Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır. Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun ve diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.”

Kanun’un “Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33’üncü maddesi;

“Bütçelerden bir giderin yapılabilmesi için iş, mal veya hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak alındığının veya gerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir Giderlerin gerçekleştirilmesi; harcama yetkililerince belirlenen görevli tarafından düzenlenen ödeme emri belgesinin harcama yetkilisince imzalanması ve tutarın hak sahibine ödenmesiyle tamamlanır.

Gerçekleştirme görevlileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.

Gerçekleştirme görevlileri, bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve işlemlerden sorumludurlar.

…” hükümlerini içermektedir.

Sayıştay Genel Kurulunun 14.06.2007 tarihli ve 5189-1 no.lu Kararı’nda da, harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin, giderin gerçekleştirilmesi ve harcamanın yapılması süreçlerinde, yapılacak olan giderin mevzuat hükümlerine uygun olduğunu kontrol etmekle yükümlü olduğu ifade edilmiştir. Dolayısıyla, söz konusu kamu zararından harcama sürecinde görevli ve yetkili olan harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin sorumlulukları bulunmaktadır.

Savunmalarda tebligatlara ilişkin bazı kanıtlayıcı belgeler sunulmuştur. Savunma eklerinin incelenmesinde; ek olarak gönderilen belgelerin yoklama fişi, tebliğ alındısı ve çeşitli tutanaklardan oluştuğu görülmüştür. Bu eklerden sadece tebliğ alındıları, Tebligat Kanunu’nda sayılan hususları ihtiva eden mazbata (kanıtlayıcı belge) niteliğindedir.

Söz konusu kanıtlayıcı belgeler; … isimli ahizlere yapılan ödemelere ilişkin belgelerden ibarettir. Bahsi geçen eklerden;

…için fiilen çalışılan gün sayısının 2020 yılı Ocak ayında 12, Şubat ayında 15, Mart ayında 15, Haziran ayında 3, Temmuz ayında 8, Ağustos ayında 12, Eylül ayında 18, Ekim ayında14, Kasım ayında 3 ve Aralık ayında 15 gün olmak üzere toplamda 115 gün,

.. için fiilen çalışılan gün sayısının 2020 yılı Ocak ayında 15, Şubat ayında 19, Mart ayında 12, Haziran ayında 1, Temmuz ayında 7, Ağustos ayında 11, Eylül ayında 17, Ekim ayında12, Kasım ayında 4 ve Aralık ayında 15 gün olmak üzere toplamda 113 gün,

… için fiilen çalışılan gün sayısının 2020 yılı Ocak ayında 15, Şubat ayında 18 gün olmak üzere toplamda 33 gün,

… için fiilen çalışılan gün sayısının 2020 yılı Ocak ayında 11, Şubat ayında 18, Mart ayında 15, Mayıs ayında 1, Haziran ayında 6, Temmuz ayında 8, Ağustos ayında 15, Eylül ayında 12, Ekim ayında16, Kasım ayında 2 ve Aralık ayında 19 gün olmak üzere toplamda 123 gün,

… için fiilen çalışılan gün sayısının 2020 yılı Ocak ayında 4, Şubat ayında 5, Nisan ayında 3, Mayıs ayında 3,Haziran ayında 2, Ağustos ayında 2, Kasım ayında 1 ve Aralık ayında 3 gün olmak üzere toplamda 23 gün,

.. için fiilen çalışılan gün sayısının 2020 yılı Ocak ayında 4, Şubat ayında 10, Mart ayında 6, Temmuz ayında 10, Ağustos ayında 4, Eylül ayında 12, Ekim ayında 17, Kasım 10 ve Aralık ayında 17 gün olmak üzere toplamda 90 gün,

… için fiilen çalışılan gün sayısının 2020 yılı Ocak ayında 8, Şubat ayında 18, Mart ayında 8, Temmuz ayında 6, Ağustos ayında 6, Eylül ayında 16, Ekim ayında 19, Kasım ayında 12 ve Aralık ayında 18 gün olmak üzere toplamda 111 gün,

… için fiilen çalışılan gün sayısının 2020 yılı Ocak ayında 2, Nisan ayında 2, Mayıs ayında 1 ve Ağustos ayında 1 gün olmak üzere toplamda 6 gün,

… için fiilen çalışılan gün sayısının 2020 yılı Ocak ayında 17, Şubat ayında 11 ve Mayıs ayında 1 gün olmak üzere toplamda 29 gün,

… için fiilen çalışılan gün sayısının 2020 yılı Ocak ayında 2, Şubat ayında 6, Nisan ayında 1, Mayıs ayında 2, Haziran ayında 1 ve Ağustos ayında 1 gün olmak üzere toplamda 13 gün,

Olarak kanıtlayıcı belgelere dayanan fiili çalınmanın olduğu anlaşılmıştır.

Bu itibarla; ... Belediyesinde görevli bazı personele ilgili mevzuata aykırı olarak tebligat ücreti ödenmesi sonucunda oluşan ve ayrıntısı aşağıdaki tabloda gösterilen toplam .. TL kamu zararının;

…. TL’lik kısmının, mevzuatına göre kanıtlayıcı belgeye dayanan ödeme olduğu anlaşıldığından, … TL’si için ilişilecek husus bulunmadığına,

Kalan … TL’lik kısmının ise;

. Harcama Yetkilisi . ile Gerçekleştirme Görevlisine

müştereken ve mütelsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faizleri ile ödettirilmesine, anılan Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
 

Kaynak : Gazete Memur

İlişkili Haberler

Manşetler