Dosyanın incelenmesinde; davacının 1995-2003 yılları arasında Kürkçüler Belediye Başkanlığında, 2003-2010 yılları arasında ise Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığında tahsildar olarak çalıştığı; Temmuz-Eylül 2010 döneminde iki ay süre ile daire başkanı, 2010-2011 döneminde yaklaşık olarak bir yıl süreyle şube müdürü olarak görev yaptığı; 01/12/2011-24/11/2016 tarihleri arasında Mali Hizmetler Dairesi Başkanı olarak çalıştıktan sonra Özel Kalem Müdürlüğü Daire başkanı olarak görev yapmakta iken dava konusu işlem ile anılan görevinden alınarak uzman kadrosuna atandığı anlaşılmaktadır.
Davacının geçmiş hizmetleri incelendiğinde; idarenin, davacıyı daire başkanlığı kadrosuna 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 76. maddesinde ifadesini bulan takdir yetkisi kapsamında atadığı görülmekte olup, davalı idarenin atama konusunda sahip olduğu bu yetkinin davacıyı görevden alma konusunda da mevcut olduğunun kabulü noktasında tereddüt bulunmamaktadır.
Bu bağlamda, dava dosyasına sunulan bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden, idarenin mevzuat uyarınca sahip olduğu takdir yetkisini kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı kullandığına dair herhangi bir bilgi ve belgenin bulunmadığı, dava konusu işlemin, davacının geçmiş hizmetleri ve görevin niteliği gözönünde bulundurularak, hizmetin daha etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla kamu yararı ile hizmet gereklerine uygun olarak tesis edildiği anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali ile yoksun kaldığı mali ve sosyal haklarının dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine yönelik ... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen temyize konu kararda hukuki isabet görülmemiştir.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/2864
Karar No : 2022/5611
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem :
… Büyükşehir Belediye Başkanlığı Özel Kalem Müdürlüğünde daire başkanı olarak görev yapan davacı, Mezarlıklar Dairesi Başkanlığında uzman kadrosuna atanmasına ilişkin …. günlü, … sayılı işlemin iptali ile yoksun kaldığı parasal ve özlük haklarının tazminine karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.
Uyuşmazlık Hakkında Verilen Kararlar:
... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararla, dava konusu işlemin iptaline, yoksun kalınan parasal hakların dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine hükmedilmiş; davalı tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; istinaf başvurusu reddedilmiştir.
Davalı tarafından anılan kararın temyizen incelenerek bozulmasının istenilmesi üzerine Danıştay İkinci Dairesinin 29/09/2021 günlü, E:2020/2511, K:2021/3019 sayılı kararıyla; Mahkeme heyeti tarafından düzenlenen görüşme tutanağında, karar sonucunun "İptal" olarak yazılı olduğu, ancak, kararın hüküm fıkrasında hem iptale ilişkin, hem de kabule ilişkin hüküm tesis edildiği; görüşme tutanağı ile hüküm fıkrası arasında uyumsuzluk ve çelişki bulunduğu gerekçesiyle … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin temyize konu kararının bozulmasına karar verilmiştir.
… Bölge İdare Mahkemesince, anılan usûl yönünden bozma kararına uyularak verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararla; ... İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının kaldırılmasına ve bozma kararında belirtilen gerekçe dikkate alınarak yeniden bir karar verilmek üzere dava dosyasının mahkemesine gönderilmesine hükmedilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti :
… Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin anılan kararında belirtilen usulü eksiklik tamamlanarak, ... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararla; 657 sayılı Kanun'un 71. ve 76. maddeleri uyarınca memurların naklen atanmaları konusunda idareye takdir yetkisi tanındığı açık olmakla birlikte, bu yetkinin mutlak ve sınırsız nitelikte olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu ve hukuken geçerli nedenlere dayalı olarak kullanılabileceği, idari mercilerce tesis edilen idare işlemlerin sebep ve maksat yönlerinden yargısal denetimi sırasında takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gerekleri gözardı edilerek kullanıldığının saptanması halinde bu işlemlerin iptaline hükmedileceği; bununla birlikte, memurların görevleri ve görev yerlerinin, başarısızlık, performans yetersizliği, soruşturma, disiplin cezası ve benzeri nedenlere dayalı olarak değiştirilebileceği gibi hizmetin gerektirdiği durumlarda kamu yararı amacıyla da değiştirilebileceğinin kabulü gerektiği, dava dosyasının incelenmesinde; davacının, … Büyükşehir Belediye Başkanlığı Özel Kalem Müdürlüğünde daire başkanı olarak görev yapmakta iken, dava konusu işlem ile daire başkanlığından alınarak Mezarlıklar Müdürlüğü emrine uzman olarak atandığı, daire başkanı olarak görev yapan davacının bu görevinden alınmasına yönelik işlemde davalı idarece herhangi bir gerekçe ileri sürülmediği gibi davacının görevinde başarısızlığı ya da yetersizliği hususunda somut bir neden de ortaya konulmadığı, bu durumda; daire başkanı olarak görev yapan davacı hakkında yapılmış herhangi bir soruşturma veya verilmiş bir disiplin cezasının olmadığı görüldüğünden, somut bir neden ortaya konulmaksızın salt takdir yetkisi kullanılarak tesis edilen dava konusu idari işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali ile tazminat isteminin kabulüne, davacının yoksun kaldığı mali ve sosyal haklarının dava tarihi olan 03/09/2019 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti :
… Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen temyize konu kararla; istinaf başvurusu reddedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı İdare tarafından; daire başkanlığı kadrosunun görevde yükselme sınavına veya herhangi bir seçme sınavına tabi olmadığı, dava konusu işlemin İdarenin sahip olduğu takdir yetkisi çerçevesinde hukuka ve mevzuata uygun olarak tesis edildiği, Sayıştay raporlarında görevde yükselmeye ilişkin mevzuat hükümlerine uyulmaksızın atama işlemleri tesis edildiği bulgularına yer verildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
… Büyükşehir Belediye Başkanlığı Özel Kalem Müdürlüğünde daire başkanı olarak görev yapan davacı, … günlü, … sayılı işlem ile daire başkanlığı görevinden alınarak Mezarlıklar Dairesi Başkanlığında uzman kadrosuna atanmış, anılan işlemin iptali ile yoksun kaldığı parasal ve özlük haklarının tazminine karar verilmesi istemiyle temyizen incelenmekte olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 76. maddesinin 1. fıkrasında; "Kurumlar görev
ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68. maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler." hükmüne yer verilmiştir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun "Personel istihdamı" başlıklı 22. maddesinin 1. fıkrasında: "Büyükşehir belediyesi personeli büyükşehir belediye başkanı tarafından atanır. Personelden müdür ve üstü unvanlı olanlar ilk toplantıda büyükşehir belediye meclisinin bilgisine sunulur." hükmü yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen hükümler ile memurların atanmaları konusunda idareye tanınan takdir yetkisinin kullanımının mutlak ve sınırsız olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlı olduğu ve bu açıdan yargı denetimine tabi bulunduğu İdare Hukukunun bilinen ilkelerindendir.
Buna karşılık, sözü edilen takdir yetkisinin, ancak kamu yararı ve hizmet gerekleri göz ardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde, sözü edilen bu durumun dava konusu idari işlemin neden ve amaç yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği hususunun yargısal içtihatlarla kabul edilmiş bulunduğunu da vurgulamak gerekir.
Dosyanın incelenmesinde; davacının 1995-2003 yılları arasında Kürkçüler Belediye Başkanlığında, 2003-2010 yılları arasında ise Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığında tahsildar olarak çalıştığı; Temmuz-Eylül 2010 döneminde iki ay süre ile daire başkanı, 2010-2011 döneminde yaklaşık olarak bir yıl süreyle şube müdürü olarak görev yaptığı; 01/12/2011-24/11/2016 tarihleri arasında Mali Hizmetler Dairesi Başkanı olarak çalıştıktan sonra Özel Kalem Müdürlüğü Daire başkanı olarak görev yapmakta iken dava konusu işlem ile anılan görevinden alınarak uzman kadrosuna atandığı anlaşılmaktadır.
Davacının geçmiş hizmetleri incelendiğinde; idarenin, davacıyı daire başkanlığı kadrosuna 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 76. maddesinde ifadesini bulan takdir yetkisi kapsamında atadığı görülmekte olup, davalı idarenin atama konusunda sahip olduğu bu yetkinin davacıyı görevden alma konusunda da mevcut olduğunun kabulü noktasında tereddüt bulunmamaktadır.
Bu bağlamda, dava dosyasına sunulan bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden, idarenin mevzuat uyarınca sahip olduğu takdir yetkisini kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı kullandığına dair herhangi bir bilgi ve belgenin bulunmadığı, dava konusu işlemin, davacının geçmiş hizmetleri ve görevin niteliği gözönünde bulundurularak, hizmetin daha etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla kamu yararı ile hizmet gereklerine uygun olarak tesis edildiği anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali ile yoksun kaldığı mali ve sosyal haklarının dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine yönelik ... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen temyize konu kararda hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 2/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 sayılı Kanun'la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, kararı veren … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'na 6545 sayılı Kanun'un 27. maddesi ile eklenen Geçici 8. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 03/11/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.