Belediyeye ait düğün salonları personele %50 indirimli kiralanmış

Rapor dosyası ve eki belgelerin incelenmesi neticesinde; Kültür ve Sosyal İşleri Müdürlüğü’nde tutulan kayıtlardan, Belediyenin düğün salonu kiralama hizmetine karşılık belirlemiş olduğu tarife cetvelindeki bedeller üzerinden bazı kişi ve kurumlara oransal ya da tutar bazında indirimler ile ücretsiz işlemler yapıldığı ve mezkur Meclis Kararının hilafına yapılan bu işlemlerin belediye başkanının bilgisi dahilinde ve talimatıyla yapıldığı söz konusu kayıtların açıklama kısımlarında görülmüştür. Belediye Meclis Kararında sadece belediye personeli, Belediyece tespit edilen fakirler, şehit aileleri ve gazilere düğün ve nişan törenleri için tarife üzerinden %50 indirim uygulanacağı belirtilmesine rağmen, bu kişiler arasında yer almayan kişi veya kurumlara oransal ya da tutar bazında indirimler ile ücretsiz işlemler yapılması mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.

Yılı: 2018     
Dairesi:5     
Dosya No: 48072     
Tutanak No: 50985     
Tutanak Tarihi : 9.2.2022     

Konu: Belediye’ye ait düğün salonlarının, Belediye personeline mevzuata aykırı olarak %50 indirimli kiralanması

1-123 sayılı İlamın 5. maddesi ile verilen hüküm, sorumlulukta Üst Yönetici sıfatıyla iştiraki bulunan …’nun başvurusu üzerine düzenlenen 09.02.2022 tarih ve 50981 tutanak sayılı Temyiz Kurulu Kararı ile bozulduğundan sorumlunun işbu madde ile ilgili itirazı üzerine Kurulumuzca Yapılacak İşlem Olmadığına; ancak aynı mahiyette olan bu dosyanın, gereği yapılmak üzere 48064 sayılı dosya ile BİRLEŞTİRİLEREK DAİRESİNE GÖNDRİLMESİNE, oybirliğiyle,

Karar verildiği 09.02.2022 tarih ve 50985 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

Konu: belediyeye ait düğün salonunun indirimli kiralanması

2-123 sayılı İlamın 6. Maddesi ile, Belediyenin sunmuş olduğu düğün salonu kiralama hizmetine karşılık "2018 Yılı Gelir Tarife Cetveli"nde belirlenmiş tarifenin bazı kişiler için uygulanmaması (bila bedel) veya söz konusu tarife üzerinden oransal ya da tutar bazında indirimler yapılması nedeniyle ... TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.

Üst Yönetici ...temyiz dilekçesinde özetle;

Belediye meclisinin 20.10.2017 tarih ve 190 sayılı kararında belediye personeli ve belediye tarafından tespit edilen fakirlere % 50 indirim uygulanacağının hüküm altına alındığını,

2464 Sayılı Belediye Kanunu’nun 97.maddesinde; “ Belediyeler bu Kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkilidir. Belediye'ye tekel olarak verilmiş işler kendi özel hükümlerine tabidir.”

5393 Sayılı Belediye Kanununun 18/f maddesinde; “ Kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret tarifesini belirlemek.” meclisin görevleri arasında sayıldığını,

4736 Sayılı Kanunun 1. Maddesinde;

“ Genel bütçeye dâhil daireler ile katma bütçeli idareler, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan fonlar, kefalet sandıkları, sosyal güvenlik kuruluşları, genel ve katma bütçelerin transfer tertiplerinden yardım alan kuruluşlar, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları ile müesseseleri, il özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmeler, özel bütçeli kuruluşlar, özelleştirme işlemleri tamamlanıncaya kadar, 24.11.1994 tarihli ve 4046 sayılı Kanuna tâbi kuruluşlar ve özel hukuk hükümlerine tâbi, kamunun çoğunluk hissesine sahip olduğu kuruluşlar, kamu banka ve kuruluşları ile bunlara bağlı iş yerleri ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticarî indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmaz,” hükümlerinin yer aldığını,

4736 sayılı Kanunda, kamu kurum ve kuruluşlarınca üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılacak ticari indirimler hariç herhangi bir kurum veya kişi lehine indirimli veya ücretsiz tarife uygulanmayacağı belirtmekte olup, üretilen mal ve hizmet kavramının ne olduğunun önem taşıdığını, üretilen mal ve hizmetten o belediye hudutları içinde ikamet eden tüm kişilerin istisnasız faydalanması gerektiğini, yani su, elektrik, tasıma gibi hizmetlerin o beldede oturan herkesi ilgilendirdiğini, Yasa ile tekel mahiyette olan bu hizmetlerden faydalanılmasında ayrımcılığın önlenmesine çalışıldığını, ancak 2464 sayılı Belediye Kanununun 97. maddesi Belediye Meclislerine tarife yapma yetkisi verdiğini, bu yetkinin, ilgililerinin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmetleri kapsadığını, yani kişilerin talep ederek faydalanacağı hizmetlerin bu kapsamda olduğunu,

2464 sayılı Kanunun 97.maddesi gereğince isteklere bağlı tarife yetkisinin belediye meclislerine ait olduğunu, bu yetkiyi kullanırken hizmetlerden ücret alınıp alınmamasının da kendi yetkilerinde olduğunu,

Kamu kurum ve kuruluşlarının ürettikleri mal ve hizmetlerden yararlanmada ücretsiz veya indirimli tarife uygulamasının, sosyal amaçla getirildiğini ve gelir yönünden yeterince desteklenemeyen kesimlerin bu şekilde desteklenmeye çalışıldığını belirterek verilen tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmiştir.

… ile … aynı mahiyetteki temyiz dilekçelerinde özetle;

Sayıştay ilamına konu düğün salonlarının kiralanmasına ilişkin kira bedellerinin eksik alınmasından veya hiç alınmamasından dolayı Belediye’deki görevleri itibariyle yetki ve görev kapsamı içinde olmaması sebebiyle sorumluluklarının da bulunmadığını, düğün salonlarının kiralanması işlemlerinden dolayı bilgileri olmadığı gibi, ayrıca onay veya muvafakatlerinin de bulunmadığını, kiralama işlemine konu belgeler üzerinde (kira sözleşmesi dahil) hiçbir şekilde imzalarının bulunmadığını, Belediyeye ait düğün salonlarının personele ve belirli kişilere indirimli veya bedelsiz kullandırılmasının anılan belediye meclisi kararı uyarınca, Belediye Başkanı ve diğer yetkililerin verdiği emir ve talimatlar ile gerçekleştirildiğini,

Bilindiği üzere 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8 inci maddesinde; “Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır. ”, “Kamu zararı” başlıklı 71 inci maddesinde de; “Kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır. ” hükümlerinin bulunduğunu,

Kamu Zararının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğinin “Kamu zararının belirlenmesi” başlıklı 6 ncı maddesinde ise; “Kamu zararının belirlenmesinde; d) Kamu idarelerine ait malların kiraya verilmesi, tahsisi, yönetimi, kullanımı ve elden çıkarılması işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması,...” esas alınır denildiğini,

Bahse konu düğün salonlarına ilişkin kiralama işlemlerinin uygulanması ve kira bedelinin kiracılar ile anlaşılarak belirlenmesi aşamasından bilgilerinin olmadığını, kira bedelinin indirimli uygulanması aşamasında tasarruflarının bulunmadığını,

Sayıştay ilamına konu düğün salonlarının kiralanmasına ilişkin kira bedellerinden tahsil edilmeyen farkların kamu zararı tablosunda belirtilen düğün salonunu kiralayan 3.kişilerden Belediyece tahsilinin talep edildiğini, talep yazılarının, kamu zararı tablosunda belirtilen düğün salonunu kiralayan 3.kişilere gönderildiğini, düğün salonunu kiralayan 3.kişilerden ödeme yapmayanlar hakkında Belediye tarafından yasal işlemler başlatılacak olup ayrıca yargı yoluna başvurulacağını, bu nedenlerle Sayıştay Başkanlığınca tahsile ilişkin yasal işlemlerin ve yargı kararının sonucunun beklenmesini talep ettiklerini, zira yargı kararı neticesinde, bahse konu kamu zararının tahsil edilmesi halinde Sayıştay ilamında yer alan kamu zararının konusuz kalacağını belirterek verilen tazmin hükmünün bozulmasını talep etmişlerdir.

Başsavcılık mütalaasında;

"Belediyenin sunmuş olduğu düğün salonu kiralama hizmetine karşılık "2018 Yılı Gelir Tarife Cetveli"nde belirlenmiş tarifenin bazı kişiler için uygulanmaması (bila bedel) veya söz konusu tarife üzerinden oransal ya da tutar bazında indirimler yapılması nedeniyle oluşan … TL kamu zararının,

... tahsil edilen toplam ... TL ile ilgili olarak ilişilecek husus kalmadığına,

Geriye kalan ve ayrıntılı hesabı tabloda gösterilen ... TL kamu zararının, Belediye Başkanı ..., (Muhasebe Yetkilisi) Mali Hizmetler Müdürü …, (Gerçekleştirme Görevlisi) Sürekli İşçi …'na müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile ödettirilmesine" karar verildiği görülmüştür.

2 nci maddede belirtilen temyiz gerekçeleri, açıklamalar ve Savcılık görüşümüz bu madde için de geçerli olup, talebin reddedilerek Daire kararının onaylanmasına karar verilmesinin yerinde olacağı düşünülmektedir.” Denilmiştir.

Dosyadaki mevcut belgelerin okunup, incelenmesinden sonra,

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ

123 sayılı İlamın 6. Maddesi ile, Belediyenin sunmuş olduğu düğün salonu kiralama hizmetine karşılık "2018 Yılı Gelir Tarife Cetveli"nde belirlenmiş tarifenin bazı kişiler için uygulanmaması (bila bedel) veya söz konusu tarife üzerinden oransal ya da tutar bazında indirimler yapılması nedeniyle ... TL’ye tazmin hükmü verilmiştir.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 97. maddesinde; “Belediyeler bu Kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet (...) (1) için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkilidir. Belediye'ye tekel olarak verilmiş işler kendi özel hükümlerine tabidir.”

5393 Sayılı Belediye Kanununun 18/f maddesinde; “Kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret tarifesini belirlemek.” Belediye meclisinin görevleri arasında sayılmıştır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde, belediye meclislerinin ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet için tarife yapma yetkisinin olduğu anlaşılmaktadır.

... Belediye Meclisi’nin 20.10.2017 tarih ve 190 sayılı kararıyla, belediye personeli, Belediyece tespit edilen fakirler, şehit aileleri ve gazilere düğün, nişan törenleri için tarife üzerinden %50 indirim uygulanacağı karara bağlanmıştır.

Rapor dosyası ve eki belgelerin incelenmesi neticesinde; Kültür ve Sosyal İşleri Müdürlüğü’nde tutulan kayıtlardan, Belediyenin düğün salonu kiralama hizmetine karşılık belirlemiş olduğu tarife cetvelindeki bedeller üzerinden bazı kişi ve kurumlara oransal ya da tutar bazında indirimler ile ücretsiz işlemler yapıldığı ve mezkur Meclis Kararının hilafına yapılan bu işlemlerin belediye başkanının bilgisi dahilinde ve talimatıyla yapıldığı söz konusu kayıtların açıklama kısımlarında görülmüştür. Belediye Meclis Kararında sadece belediye personeli, Belediyece tespit edilen fakirler, şehit aileleri ve gazilere düğün ve nişan törenleri için tarife üzerinden %50 indirim uygulanacağı belirtilmesine rağmen, bu kişiler arasında yer almayan kişi veya kurumlara oransal ya da tutar bazında indirimler ile ücretsiz işlemler yapılması mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.

Bu itibarla, 123 sayılı İlamın 6. Maddesi ile verilen tazmin hükmünün TASDİKİNE, (Temyiz Kurulu ve ... Daire Başkanı …, ... Daire Başkanı …, ... Daire Başkanı …, Üyeler … ile …’ün karşı oy gerekçesine karşı) oyçokluğu ile,

Karar verildiği 09.02.2022 tarih ve 50985 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.

Karşı oy gerekçesi

Temyiz Kurulu ve ... Daire Başkanı …, ... Daire Başkanı …, ... Daire Başkanı …, Üyeler … ile …’ün karşı oy gerekçesi

2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 97.maddesinde; “Belediyeler bu Kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet (...) (1) için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkilidir. Belediye'ye tekel olarak verilmiş işler kendi özel hükümlerine tabidir.”

5393 Sayılı Belediye Kanununun 18/f maddesinde; “Kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret tarifesini belirlemek.” meclisin görevleri arasında sayılmıştır.

4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 1.maddesinde;

“ Genel bütçeye dâhil daireler ile katma bütçeli idareler, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan fonlar, kefalet sandıkları, sosyal güvenlik kuruluşları, genel ve katma bütçelerin transfer tertiplerinden yardım alan kuruluşlar, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları ile müesseseleri, il özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmeler, özel bütçeli kuruluşlar, özelleştirme işlemleri tamamlanıncaya kadar, 24.11.1994 tarihli ve 4046 sayılı Kanuna tâbi kuruluşlar ve özel hukuk hükümlerine tâbi, kamunun çoğunluk hissesine sahip olduğu kuruluşlar, kamu banka ve kuruluşları ile bunlara bağlı iş yerleri ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticarî indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmaz,”

Hükümleri yer almaktadır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine göre; 4736 sayılı Kanun, kamu kurum ve kuruluşlarınca üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılacak ticari indirimler hariç herhangi bir kurum veya kişi lehine indirimli veya ücretsiz tarife uygulanmayacağını belirtmekte olup, üretilen mal ve hizmet kavramının ne olduğu önem taşımaktadır. Üretilen mal ve hizmetten o belediye hudutları içinde ikamet eden tüm kişilerin istisnasız faydalanması gerekmektedir. Yani su, elektrik, taşıma gibi hizmetler o beldede oturan herkesi ilgilendirmektedir. Yasa ile tekel mahiyette olan bu hizmetlerden faydalandırılmasındaki ayrımcılığın önlenmesine çalışılmıştır. 2464 sayılı Kanununun 97.maddesi ise belediye meclislerine tarife yapma yetkisi vermiştir. Bu yetki, ilgililerinin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmeti kapsamaktadır. Yani kişilerin talep ederek faydalanacağı hizmetler bu kapsamdadır. Dolayısıyla evlenme merasimi için düğün salonu kiralanması hizmeti de isteğe bağlı olarak ifa edilecek hizmetler kapsamındadır.

... Belediye Meclisince alınan 20.10.2017 tarih ve 190 sayılı karar doğrultusunda; Belediye’ye ait düğün salonlarının, belediye personeli, Belediyece tespit edilen fakirler, şehit aileleri ve gazilere düğün ve nişan törenleri için tarife üzerinden %50 indirim uygulanmasına karar verilmiştir.

Belediye meclislerince, yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerince, isteğe bağlı hizmetler için tarife belirlenebileceğinden, ... Belediye Meclisince isteğe bağlı hizmetlerden olan düğün salonu kiralanması hizmeti için indirim uygulanmasında mevzuata aykırı bir husus bulunmamaktadır.

Bu itibarla, 123 sayılı İlamın 6. Maddesi ile verilen tazmin hükmünün kaldırılmasına karar verilmesi gerekir.

Konu: banka kredi kartı ile yapılan tahsilatlara ilişkin pos giderlerinin

3- 123 sayılı İlamın 7. maddesi ile verilen hüküm, sorumlulukta Üst Yönetici sıfatıyla iştiraki bulunan …’nun başvurusu üzerine düzenlenen 09.02.2022 tarih ve 50981 tutanak sayılı Temyiz Kurulu Kararı ile bozulduğundan sorumlunun işbu madde ile ilgili itirazı üzerine Kurulumuzca Yapılacak İşlem Olmadığına; ancak aynı mahiyette olan bu dosyanın, gereği yapılmak üzere 48064 sayılı dosya ile BİRLEŞTİRİLEREK DAİRESİNE GÖNDRİLMESİNE, oybirliğiyle,

Karar verildiği 09.02.2022 tarih ve 50985 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.