Davanın reddine ilişkin Danıştay Onikinci Dairesinin temyize konu 10/06/2021 tarih ve E:2018/6370, K:2021/3794 sayılı kararının ONANMASINA,
Gerekçe:
13/04/2016 tarih ve 29683 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 40 Nolu Harcırah Kanunu Genel Tebliği ile anılan hüküm uyarınca Harcırah Kanunu kapsamında bulunanlara 01/04/2016 tarihinden itibaren ödenecek konaklama bedellerine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi, yurt içinde memuriyet mahalli dışına yapılacak geçici görevle gönderilenlere konaklama giderinin ödenmesi konusunda ortaya çıkabilecek tereddütlerin giderilebilmesi ve uygulamada birliğin sağlanması amacıyla birtakım düzenlemeler getirildiği,
Dava konusu edilen Tebliğ'in 3. maddesinin altıncı fıkrasında, Bütçe Kanunu'na bağlı (H) işaretli cetvelin dipnotunda yer alan 6245 sayılı Kanun'un 33. maddesinin (b) fıkrasına göre ödenecek konaklama bedeline ilişkin hükmün aynen tekrar edildiği; aynı maddenin yedinci fıkrasında ise, ödenecek konaklama bedeline ilişkin hesaplamanın nasıl yapılacağının örnekleme yoluyla açıklandığının görüldüğü,
Bu durumda; iptali istenilen düzenlemelerin, Bütçe Kanunu'nda yer verilen hükmün tekrarı niteliğinde olup açıklamaya yönelik örneklendirmeden ibaret olduğu, Kanun hükmünü genişletici ya da daraltıcı bir durum söz konusu olmadığı gibi farklı uygulamaların doğmasına yol açacak açıklamalar da içermediği, yeni bir kural konulmadığı açık olup, iptalini gerektiren bir hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No: 2022/165, Karar No: 2022/1279
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...Sendikası
VEKİLİ: Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) :...Bakanlığı
VEKİLİ: Haz. Av. ...
İSTEMİN KONUSU:
Danıştay Onikinci Dairesinin 10/06/2021 tarih ve E:2018/6370, K:2021/3794 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
13/04/2016 tarih ve 29683 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 40 Nolu Harcırah Kanunu Genel Tebliği'nin "Konaklama Giderleri" başlıklı 3. maddesinin altıncı fıkrasında yer alan "...görevlendirmenin ilk 10 günü için..., takip eden 80 gün için gündeliklerinin %50'si kadar, müteakip 90 gün için de gündeliklerinin 2/3 ünün %40'ı kadar konaklama gideri ödenmesi; 180 günü aşan günler için ise konaklama gideri ödenmemesi, gerekmektedir." ibaresinin ve aynı maddenin yedinci fıkrasının iptaline ve anılan düzenlemenin dayanağı olan 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na bağlı (H) işaretli cetvelin dipnotunda yer alan “…. görevlendirmenin ilk 10 günü için….., takip eden 80 günü için gündeliklerinin %50’si, müteakip 90 günü için ise müstehak oldukları gündeliklerinin %40’ı esas alınır.” ibarelerinin Anayasa’ya aykırı olduğu ileri sürülerek iptali talebiyle Anayasa Mahkemesine başvurulması istenilmiştir.
Daire kararının özeti:
Danıştay Onikinci Dairesinin 10/06/2021 tarih ve E:2018/6370, K:2021/3794 sayılı kararıyla;
Davacının Anayasa'ya aykırılık iddiası ciddi görülmeyerek işin esasına geçilmiş,
6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 3., 5. ve 33. maddelerine yer verilerek,
09/03/2016 tarih ve 6682 sayılı 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nun 4. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde, 10/02/1954 tarih ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri uyarınca verilecek gündelik ve tazminat tutarlarının anılan Kanun'a bağlı (H) Cetvelinde gösterildiğinin ifade edildiği; (H) Cetvelinin "I-Yurt İçinde Verilecek Gündelikler (Madde:33)" başlıklı kısmının dipnotunda, "6245 sayılı Harcırah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) fıkrasına göre yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesabında gündeliklerinin %50 artırımlı miktarı, (d) fıkrasına göre yapılacak ödemelerde ise görevlendirmenin ilk 10 günü için gündeliklerinin %50 artırımlı miktarı, takip eden 80 günü için gündeliklerinin %50’si, müteakip 90 günü için ise müstahak oldukları gündeliklerinin %40’ı esas alınır.” kuralına yer verildiği,
2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'na bağlı (H) işaretli Cetvelin dipnotunda yer alan hükme dayanılarak hazırlanan ve 13/04/2016 tarih ve 29683 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 40 Seri Nolu Harcırah Kanunu Genel Tebliği'nin "Amaç ve Kapsam" başlıklı 1. maddesinde "Bu Tebliğin amacı 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa bağlı (H) işaretli cetvelin dipnotunda yer alan “6245 sayılı Harcırah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) fıkrasına göre yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesabında gündeliklerinin %50 artırımlı miktarı, (d) fıkrasına göre yapılacak ödemelerde ise görevlendirmenin ilk 10 günü için gündeliklerinin %50 artırımlı miktarı, takip eden 80 günü için gündeliklerinin %50 si, müteakip 90 günü için ise müstehak oldukları gündeliklerinin % 40’ı esas alınır.” hükmü uyarınca Harcırah Kanunu kapsamında bulunanlara 1/4/2016 tarihinden itibaren ödenecek konaklama bedellerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.";
2. maddesinde, "Bu Tebliğ ...tarihli ve ...sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 10 uncu maddesine ve 9/3/2016 tarihli ve 6682 sayılı 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa bağlı (H) işaretli cetvelin dipnotunda yer alan hükme dayanılarak hazırlanmıştır." düzenlemelerine yer verildikten sonra;
"Konaklama Giderleri" başlıklı 3. maddesinin üçüncü fıkrasında, 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'na ekli (H) işaretli cetvelin I. maddesinin dipnotunda yapılan düzenleme sonucunda, yurtiçinde memuriyet mahalli dışında bir yere geçici görevle gönderilenlere konaklama giderinin ödenmesi konusunda ortaya çıkabilecek tereddütlerin giderilebilmesi ve uygulamada birliğin sağlanması amacıyla aşağıdaki açıklamaların yapılmasının gerekli görüldüğü şeklinde açıklama yapıldığı;
Aynı maddenin altıncı fıkrasında, "Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, 1/4/2016 tarihinden itibaren, yurtiçinde memuriyet mahalli dışına yapılacak geçici görevlendirmelerde;
-6245 sayılı Kanunun 33 üncü maddesinin (b) fıkrasına göre, ilgililerin gündeliklerinin %50 artırımlı miktarı kadar konaklama gideri ödenmesi,
-Söz konusu 33 üncü maddenin (d) fıkrasına göre ise, görevlendirmenin ilk 10 günü için gündeliklerinin %50 artırımlı miktarı kadar, takip eden 80 gün için gündeliklerinin %50’si kadar, müteakip 90 gün için de gündeliklerinin 2/3’ünün %40’ı kadar konaklama gideri ödenmesi, 180 günü aşan günler için ise konaklama gideri ödenmemesi, gerekmektedir.";
Yedinci fıkrasında ise, "Örneğin, aylık/kadro derecesi 2 olan ve 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa ekli (H) işaretli cetvelde yurtiçi gündeliği 35,24 TL olarak belirlenen bir memurun yurtiçinde memuriyet mahalli dışında bir yere 1/4/2016 tarihinden itibaren 200 gün süre ile geçici görevle gönderilmesi halinde söz konusu personele 6245 sayılı Kanunun 33 üncü maddesinin (d) fıkrasına göre ödenecek konaklama gideri aşağıda belirtildiği şekilde hesaplanacaktır.
-Görevlendirmenin ilk 10 günü için gündeliğinin %50 artırımlı miktarı olan 52,86 TL,
52,86 x 10 = 528,60 TL
-Takip eden 80 gün için gündeliğinin %50’si olan 17,62 TL,
17,62 x 80 = 1.409,60 TL
-Müteakip 90 gün için de gündeliğinin 2/3’ünün %40’ı olan 9,39 TL,
9,39 x 90 = 845,10 TL
olmak üzere toplam olarak 2.783,30 TL tutarında konaklama gideri ödenmesi gerekmektedir." düzenlemelerine yer verildiği,
Yukarıda açık metinlerine yer verilen mevzuatın değerlendirilmesinden;
09/03/2016 tarih ve 6682 sayılı 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'na bağlı (H) işaretli Cetvelin "I-Yurt İçinde Verilecek Gündelikler (Madde:33)" başlıklı kısmının dipnotunda, 6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 33. maddesinin (b) fıkrasına göre yatacak yer temini için ödenecek ücretlerin hesabında gündeliklerinin %50 artırımlı miktarının, (d) fıkrasına göre yapılacak ödemelerde ise görevlendirmenin ilk 10 günü için gündeliklerinin %50 artırımlı miktarı, takip eden 80 günü için gündeliklerinin %50’si, müteakip 90 günü için ise müstehak oldukları gündeliklerinin %40’ının esas alınacağı hükmüne yer verilmesi üzerine;
13/04/2016 tarih ve 29683 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 40 Nolu Harcırah Kanunu Genel Tebliği ile anılan hüküm uyarınca Harcırah Kanunu kapsamında bulunanlara 01/04/2016 tarihinden itibaren ödenecek konaklama bedellerine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi, yurt içinde memuriyet mahalli dışına yapılacak geçici görevle gönderilenlere konaklama giderinin ödenmesi konusunda ortaya çıkabilecek tereddütlerin giderilebilmesi ve uygulamada birliğin sağlanması amacıyla birtakım düzenlemeler getirildiği,
Dava konusu edilen Tebliğ'in 3. maddesinin altıncı fıkrasında, Bütçe Kanunu'na bağlı (H) işaretli cetvelin dipnotunda yer alan 6245 sayılı Kanun'un 33. maddesinin (b) fıkrasına göre ödenecek konaklama bedeline ilişkin hükmün aynen tekrar edildiği; aynı maddenin yedinci fıkrasında ise, ödenecek konaklama bedeline ilişkin hesaplamanın nasıl yapılacağının örnekleme yoluyla açıklandığının görüldüğü,
Bu durumda; iptali istenilen düzenlemelerin, Bütçe Kanunu'nda yer verilen hükmün tekrarı niteliğinde olup açıklamaya yönelik örneklendirmeden ibaret olduğu, Kanun hükmünü genişletici ya da daraltıcı bir durum söz konusu olmadığı gibi farklı uygulamaların doğmasına yol açacak açıklamalar da içermediği, yeni bir kural konulmadığı açık olup, iptalini gerektiren bir hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı belirtilerek davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
Davacı tarafından, 6245 sayılı Kanun’un 33. maddesinin (d) fıkrasında yer alan “…. ve her defasında on gün ile sınırlı olmak…” ibaresinin Anayasa Mahkemesinin 25/11/2015 tarih ve E:2015/13, K:2015/108 sayılı kararıyla sosyal hukuk devleti ilkesi ile bağdaşmadığı gerekçesiyle iptal edildiği; yüksek mahkemenin bu kararından sonra 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na bağlı (H) işaretli cetvelin I. maddesinin dipnotunda yer alan düzenleme sonucunda yurt içinde memuriyet mahalli dışında yapılacak geçici görevlendirmelerde konaklama giderlerinin ödenmesi hususunda dava konusu Genel Tebliğ'in yayımlandığı, bu düzenleme ile özetle 6245 sayılı Kanun'un 33/b maddesinde sayılan unvanların görevlendirilmesi halinde gündeliklerinin %50 arttırımlı konaklama giderinin ise süre sınırı olmadan ödeneceği öngörülmekte iken, aynı Kanun'un 33/d maddesinde belirtilen diğer kamu görevlilerinin geçici görevlendirilmeleri halinde ise onuncu günden sonra konaklama giderinin kademeli olarak düşülerek uygulandığı, her il veya ilçede kamu kurum ve kuruluşlarına ait sosyal tesis bulunmadığı düşünüldüğünde, 10 günden sonraki konaklamalarda, konaklama bedelinin gittikçe düşürülerek uygulanmasının hakkaniyete uygun olmadığı, kişiler arasında yapılan ayrımın haklı bir nedeni bulunmadığı; söz konusu düzenlemede Anayasa Mahkemesinin iptal kararındaki gerekçenin dikkate alınmadığı, geçici görevlendirmelerde, asıl görev yeri dışında konaklamak durumunda kalan kamu görevlilerinin, maddi açıdan karşı karşıya kaldıkları külfetin kamu hizmetinin yürütülmesinden kaynaklanması sebebiyle kamu kurumu tarafından karşılanması gerektiği; düzenlemenin dayanağı olan 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na bağlı (H) işaretli cetvelin I. maddesinin dipnotunda yer alan ibarenin Anayasa'ya aykırı olduğu belirtilerek, davanın reddi yolundaki temyize konu Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:
Davalı idare tarafından, dava konusu düzenlemenin 2016 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’na ekli (H) işaretli cetvelin I. maddesinin dipnotunda yer alan düzenlemenin tekrarı niteliğinde olduğu, herhangi bir hukuka aykırılığın bulunmadığı; Danıştay Onikinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ DÜŞÜNCESİ:
Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, davacının Anayasa'ya aykırılık iddiası ciddi görülmeyerek gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onikinci Dairesinin temyize konu 10/06/2021 tarih ve E:2018/6370, K:2021/3794 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 06/04/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.