Kirayla yarışan aidatlara iptal davası açılabilir

Enflasyonist ortamın yanı sıra, 1 Şubat’tan itibaren 1050 lira­nın üzerindeki enerji tüketi­minde sübvansiyonun kaldı­rılarak elektrik faturalarının 2 katına çıkmaya başlaması, asgari ücret artışıyla yükse­len personel giderleri site ai­datlarına yaklaşık yüzde 50 zam olarak yansıdı. İstanbul gibi metropollerde bazı aidat ücretleri gayrimenkul değeri yüksek semtlerde 30 bin lira­ları aştı.

Hukukçular, “Fahiş tutarda belirlenen aidat için kat malikleri, kurulu kararı­nın iptali istemiyle sulh hukuk mahkemesinde dava açılabi­lir” önerisinde bulundu. Si­te sakinlerinin ceplerini yak­maya başlayan aidatları de­ğerlendiren Kakıcı & Şimşek Hukuk Bürosu kurucuların­dan Av. Elvan Kakıcı Şimşek, sitenin niteliğine, bölgesine, sunduğu havuz, spor salonu gibi imkanlara göre aidatların değişiklik gösterdiğini, İstan­bul’da bazı aidatların 20-30 bin liraları aştığını açıkladı.

“Kritik nokta kirayı geçmemesi lazım”

Özellikle enerji maliyetle­rinin, söz konusu artışta etki­li olabileceğini belirten Şim­şek, şöyle devam etti: “Şubat ayında yürürlüğe giren düzen­lemeyle 1050 lira üzerindeki enerji faturaları gerçek mali­yetlere göre düzenlenecek. Bu da ortak alan elektrik fatura­larının yükselmesine yani ai­datlara gelecek zam oranının artmasına neden olabilir. Bu­nunla birlikte enflasyon, per­sonel giderleri, sigortadaki ar­tışlar da aidatlara yansıtılıyor. Burada kritik nokta, aidatın kiralık bedelini geçmemesi la­zım. Buna itiraz edilmesi la­zım. Şikayetler çok bu konuda, davalar da geliyor.”

“Temizlik, kalorifer ve güvenlikten herkes eşit oranda sorumlu”

Bina ve sitelerde kimlerin hangi giderlerden sorumlu ol­duğunun, Kat Mülkiyeti Ka­nunu’nda detaylı şekilde açık­lanan hususlardan olduğuna işaret eden Şimşek, tarafla­rın haklarının birçok madde ile düzenlendiğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ka­nun düzenlemesine göre bir­takım giderlerden herkes eşit oranda sorumluyken, bazı gi­derlerden ise daire, ofis, dük­kan gibi bağımsız bölüm sa­hipleri (tapu senedinde gös­terilen) arsa payları oranında sorumludur.

Bu kapsamda, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Ka­nunu’nun 20.maddesine gö­re kat maliki; temizlik, kalori­ferci, bahçıvan, bekçi / güven­lik giderlerinden herkes eşit oranda sorumludur. Dolayı­sıyla bir kişi kendi evinin daha küçük olduğunu ileri sürerek bu giderlere daha az katılması gerektiğini ileri süremeyecek­tir. Kat malikleri; ortak yerle­rin bakımı, korunması, güç­lendirilmesi, onarılması için yapılan giderlerle, Ana gayri­menkulün sigorta giderleri ve yönetici aylığına ilişkin gider­lere arsa payları oranında kat­lanacaklardır.”

“Toplantıya katılanlar bir ayda dava açabilir”

Aidatların, kat malikleri ku­rulu kararıyla belirlendiğinin altını çizen Şimşek, sözleri­ni şöyle sürdürdü: “Bu nok­tada toplantıları takip etmek önemli. Fahiş miktarda belir­lenen aidat için kat malikle­ri kurulu kararının iptali iste­miyle sulh hukuk mahkeme­sinde dava açılması gerekir. Yüksek aidat ödenmesine iti­raz halinde, mahkemece yapı­lacak incelemede işletmedeki giderler ve apartmanın, site­nin somut olaya ilişkin mev­cut koşulları göz önüne alına­rak aidat miktarının yüksek olup olmadığı tespit edilir. Kat malikleri kurulu kararlarına karşı, kurul toplantısına ka­tılarak aykırı oy kullanan her malik, karar tarihinden itiba­ren fahiş aidat miktarına karşı bir ay içerisinde dava açabilir. Kurul toplantısına katılma­yan her malik ise kararı öğren­diği tarihten itibaren bir ay ve her halde altı ay içerisinde fa­hiş aidat miktarına karşı dava açabilir.”

Mutlaka toplantılara katılın

Aidatların aşırı yükseltil­mesini önlemenin ve denet­lenmesinin en kolay yolunun, şikayet etmek yerine yılda bir kez yapılan kat malikleri ge­nel kuruluna katılmak olduğu­na işaret eden Şimşek “Hatta olanak varsa yönetimde görev alın. Çünkü kat malikleri genel kurulundaki katılım sayısı ne kadar fazla olursa alınacak ka­rara katılan kişi sayısı da o ka­dar fazla olacaktır. Dolayısıyla yanlış bir karar alınması ya da fahiş bir aidat artışı yapılması­nın önüne geçmek için öncelik­le yapılması gereken şey; top­lantılara katılmak ve bu toplan­tılarda alınan kararları takip etmektir” önerisinde bulundu.

“Kiracı değil ev sahibi itiraz edebilir”

 Hukuki açıdan fahiş aidatlara kimlerin itiraz edebileceği konusunda ise Şimşek, şu bilgileri verdi: “Kat malikleri kurulu kararına karşı ancak kat malikleri, yani ev sahipleri itiraz edebilir. Bu nedenle fahiş aidat miktarına karşı kiracının kat malikleri kurulu kararının iptali davası açma hakkı yoktur. Ancak , istisnai hallerde, kiracı, fahiş aidat miktarına karşı kat malikleri kurulu kararının iptalini isteyebilir. Ancak kiracının dava açabilmesi için yüksek aidat ödenmesine ilişkin kararın, onun hak ve yararlarını doğrudan zedeleyici olması gerekir. Yargıtay’ın da bu yönde kararları mevcuttur.”

İstanbul’da yüzde 50’lere çıkabiliyor

 Keller Williams Ekol Katılımcı Ortak Ahmet Kurşunlu, aidatları, sitenin bulunduğu daire sayısı, havuz, sosyal tesis bakımı, ortak alan elektrik aydınlatmaları, personel ve bahçe giderlerinin de etkilediğini söyledi. İstanbul’da artışın yaklaşık ortalama yüzde 50’lere çıkabildiğini belirten Kurşunlu, bazı kat maliklerinin yakıt dahil aidat ödeyebildiğini ifade ederek, “Bazı yerlerde site aidatları ortalama 10 bin lira civarında” diye konuştu.

Hamide AKGÜL