Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, deprem bölgesine bugüne kadar 75 milyar doları aşan bir yatırım yapıldığını, 2025 ile birlikte yatırım tutarının 90 milyar doları aşacağını dile getirerek, “Hak sahiplerine yapılması gereken konut ve iş yeri inşaatlarının tamamına başlandı” dedi.
Ege’de yaşanan depremlere dikkat çekerek, kentsel dönüşüm için uyarıda da bulunan Kurum, “Ege’deki son depremler de bize depreme hazırlığın milli güvenlik meselesi olduğunu gösteriyor. Deprem her an olabilir. Gelin, artık riskli binalarda oturmayalım. Artık yeter. Herkes kişisel dertlerini bırakmalı, acilen milletin derdine düşmeli. Milletin canı, malı ve yavruları için deprem dönüşümüne başlamalı” şeklinde konuştu.
“11 ilimizde kritik aşamayı geride bıraktık”
İletişim Başkanlığı'nın düzenlediği 6 Şubat Depremleri Sempozyumu’nda, deprem sonrası yapılan çalışmalar hakkında bilgiler de veren Kurum, tüm kurum ve kuruluşlarla depremin ilk anından bugüne milli mücadele şuuruyla çalışmalarını sürdürdüklerini ifade ederek, “Depremden hemen sonra bölgeye koştuk, acılarımızı içimize atarak, devlet ve millet olarak tarihin en büyük felaketine karşı tarihin en büyük dayanışmasını sergiledik. 11 ilimizde kritik aşamayı geride bıraktık. Şu ana kadar 75 milyar doları, yani 2.6 trilyon lirayı aşan dev bir yatırımı kısa zamanda yaptık. 2025 bütçemizde ise 584 milyar lira kaynak tahsis ettik” dedi.
1 milyon bağımsız birim hasar görmüştü…
Asrın felaketinde yaklaşık 1 milyon bağımsız birimin hasar gördüğünü kaydeden Bakan Kurum, “11 ilimiz, 124 ilçemiz ve 6 bin 929 köy ve mahallemiz depreme maruz kalmıştı. Bir başka ifadeyle depremin etkilediği alanın büyüklüğü, dünyanın 45’inci ülkesine denk geliyordu. Türkiye’nin milli gelirinin neredeyse yüzde 10’unu üreten bölgenin ekonomisi, depremden olumsuz etkilenmişti. Devlet ve millet olarak tarihin en büyük felaketine karşı tarihin en büyük dayanışmasını sergiledik. 11 ilimizde artık kritik aşamayı geride bıraktık” şeklinde konuştu.
202 bin konut ve iş yeri teslim edildi
Yaklaşık 202 bin konut ile iş yerinin anahtarını teslim ettiklerini dile getiren Kurum, deprem bölgesinde sadece konut değil, tarihi ihya etme çalışmalarının da hızla sürdüğünü belirterek, “Hatırlayın o gün, ‘sizleri deprem bölgesinden uzaklaştıracaklar’ diye bir dezenformasyon yapıldı. Biz ise ‘Hataylılar yine Hatay’da, Antakya’da, İskenderun’da, Defne’de, Samandağ’da yaşayacak. Komşularıyla birlikte yaşayacak. Hiç kimseyi mahallesinden, evinden uzaklaştırmayacağız’ demiştik. Söylediklerimizi yaptık” dedi.
“Hak sahibi olanların inşaatlarına başlandı”
Hak sahibi vatandaşlar için yapılması gereken konutların tamamının inşasına da başladıklarına vurgulayan Bakan Kurum, “Sadece inşa faaliyetleri yapmıyoruz. Bakın; Türkiye’nin toplam sınır ve kıyı uzunluğu yaklaşık 11 bin kilometre. Bakanlık olarak biz de Türkiye’nin çevre uzunluğu kadar, yani 11 bin kilometreyi aşan içme suyu, kanalizasyon ve yağmur suyu hatlarını yeniliyoruz. Depremin ilk anında verdiğimiz sözleri tutmaya kararlılıkla devam edeceğiz” şeklinde konuştu.
“Ege ve Konya mesajdır”
Ege’deki depremlere ve Konya’daki göçüğe de dikkat çeken Kurum, “Bakanlığımızın dikkatle takip ettiği, Ege’deki durdurulamayan sarsıntıları izliyoruz. Bu depremler, Santorini Adası’nın 6,5 kilometre kuzeydoğusunda bir volkanının olduğu bölgede yoğunlaşıyor. 2011-2012'de de benzer bir yoğun sismik aktivite, yaşanmıştı ama herhangi bir volkanik hareketliliğe yol açmamıştı. Bizim için önemli olan hem kendiliğinden yıkılan binaların hem de bu durdurulamayan sarsıntıların verdiği mesajdır. Her iki hadise, depreme hazırlık mücadelemizin ne kadar acil ve ne kadar büyük bir milli güvenlik meselesi olduğunu bizlere bir kez daha göstermiştir” şeklinde konuştu.
Erdoğan ve bakanlar Adıyaman’da olacak
Depremin ikinci yılında Adıyaman’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla bir anma töreni düzenleneceğini dile getiren Kurum, “6 Şubat’ta hem şehitlerimizi anacağımız hem de anahtar teslim törenlerini yapacağımız bir buluşmayı gerçekleştireceğiz. 2025 yılının sonuna geldiğimizde, deprem bölgemizin tamamında 453 bin ev ve iş yerimizi vatandaşlarımıza teslim edeceğiz. Ayağa kaldırılmamış tek bir tarihi emaneti, yeniden ihya edilmemiş tek bir kültürel değeri bırakmayacağız” dedi.
“Hızlı, doğru ve şeffaf bilgilendirme önemli”
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ise konuşmasında, toplumda huzursuzluk, panik ve güvensizlik yaratan dezenformasyona karşı mücadeleyi afet sırasında da kararlılıkla sürdürdüklerine dikkat çekerek, “Afet halinde acil müdahale ve etkin yardım organizasyonu kadar, kamuoyunu hızlı, doğru ve şeffaf bir şekilde bilgilendirmenin de ne denli hayati olduğunu gözlemledik” dedi.
Altun, ‘Türkiye Tek Yürek’ ve ‘Evim Yuvam Olsun’ gibi iletişim kampanyalarıyla halkın dayanışma ruhunu oluşturduklarını dile getirerek, 6 Şubat 2023 tarihinden bu yana deprem bölgesine çeşitli ulusal ve uluslararası medya turları düzenlediklerini kaydetti ve depremlerin ikinci yılında da 11 ülkeden 50 yabancı medya mensubunun deprem bölgesinde yapılan inşa ve ihya çalışmalarını yerinde gözlemleyeceğini belirtti.
“Herkes kendi üstüne düşeni yapmalı, kişisel dertleri bırakmalı"
Bakan Kurum, sözlerini şöyle sürdürdü: “Herkes kendi üstüne düşeni yapmalı, kişisel dertlerini bırakmalı, acilen milletin derdine düşmelidir. Herkes, milletin canı, malı ve yavruları için deprem dönüşümüne başlamalıdır. Bu milletin canından daha mukaddes, daha öncelikli bir mesele yoktur. Ben Murat Kurum olarak, bu vatanın bir evladı, bu milletin bir hizmetkârı olarak depreme karşı dirençli bir Türkiye için baş koydum. Tüm ekibimizle birlikte, Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde 81 ilimizde bu mücadeleyi yapacağız. Ama burada artık hep birlikte sorumluluklarımızı hatırlamamız ve acilen milletimizin bizden beklediği projeleri ve eserleri yapmamız gerekiyor.”
Valilikler hızlı davranmalı
Valiliklerden sosyal konut yapılabilecek tüm arazileri belirlemelerini ve TOKİ’ye göndermelerini istediklerinin altını çizen Kurum, “İnşallah geri dönüşleri hızlıca alacak; milletimizin ev ihtiyacını karşılayacak adımlarımızı kararlılıkla atacağız. Bu ülkede riskli tek bir yapı kalmayıncaya kadar mücadelemizden taviz vermeyeceğiz” dedi.
Türkiye'deki 81 ilde 312 bin sosyal konutun inşaatı devam ediyor
81 ilde kentsel dönüşüm ve sosyal konut projelerine hız kesmeden devam ettiklerini belirten Kurum, “Sosyal konut seferberliğimizle tam 5 milyon vatandaşımızın güvenli sağlam konutlara kavuşmasını başardık. Şu anda 81 ilimizde devam eden 312 bin sosyal konutumuzu da süratle teslim edeceğiz. Bu yıl, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda dar gelirli vatandaşlarımıza bir müjde vermiştik. Şimdi de sözümüzü tutmak için; Sosyal Konut Uygulamaları Genelgemizi 81 ilin valiliklerine gönderdik” dedi.
“Bugüne kadar 907 bin bağımsız birimin dönüşümü tamamlandı”
Kurum, “Ne yazık ki milyonlarca İstanbullu kardeşimiz, tıpkı Konya’daki bina gibi her an yıkılacak 600 bin evde oturmaktadır. Bu yüzden diyorum ki İstanbul’da başlatmış olduğumuz dönüşüm uygulamalarını daha da hızlandırmak zorundayız. Biz devlet olarak üzerimize düşeni, samimiyetle, gayretle yapmaya çalışıyoruz. İstanbul’da bugüne kadar 907 bin bağımsız birimin dönüşümünü tamamladık” diye konuştu.
İstanbul’daki konut ve iş yerlerinin beşte biri yüksek risk altında
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, 'Yarısı Bizden' kampanyasıyla şu anda İstanbul genelinde 193 bin ev ve iş yerinin dönüşümüne devam ettiklerini dile getirerek, “Özellikle İstanbul’umuzun yeni bir depremi kaldıracak gücü yoktur. İstanbul’daki 7.5 milyon konut ve iş yerinin 1.5 milyonu yüksek risk altındadır” dedi.
Ferit PARLAK