Togg vergisi, Musk’ı kızdırdı

Aysel YÜCEL / ekonomim.com

Elektrikli otomobillere yönelik geçen cuma yayınlanan ÖTV düzenlemesi piyasayı karıştırdı. Togg’un satışa sunulmasına sayılı günler kala elektrikli otomobillerde indirimli ÖTV’ye tabi matrah artırılırken, Çin menşeli araçlar ise ilave ek gümrük vergisi geldi. Bu durum son dönemde pazarda atağa geçen Çinli markaların rekabet gücünü önemli oranda azaltırken, Tesla’yı da zora soktu.

2018’de ABD ile Türkiye arasında yaşanan "rahip krizi" sonrası zorlu Center'daki showroom açma planını askıya alan Tesla, Çin ve Berlin üretimleriyle bu vergi engelini aşacağı düşüncesiyle 2022'de Türkiye’de yeniden yatırım kararı almış ve şirket kurmuştu. İşe alım sürecini yeni ilanlarla hızlandırannTesla, 2023’ün ilk çeyreğinde yapacağı Türkiye lansmanı ile Model 3 ve Model Y araçlarını satışa çıkarmaya hazırlanıyordu.

Model Y’nin Berlin’den, Model 3’ün ise Şanghay’dan gelmesi planlanıyordu.EKONOMİ gazetesinin markaya yakın kaynaklardan edindiği bilgiye göre, Tesla son gelen ek gümrük vergisinden sonra Türkiye’deki yatırım kararlarını yeniden gözden geçiriyor. Tesla Türkiye CEO’su Kemal Gecer de ek vergilerin Tesla’nın Türkiye’deki planlarını olumsuz etkilediğini ifade etti.

Çinli markalarda iştah kalmadı

İthal lüks araç ithalatında Türkiye’nin önde gelen temsilcilerinden olan Albayrac&Minoto CEO’su Ferhat Albayrak ek verginin Çin'de üretim yapan birçok markanın Türkiye pazarına yönelik iştahını kaçırdığını ifade ederek, EKONOMİ gazetesine şu açıklamayı yaptı: “Tesla'nın zaten Türkiye planlarını ileri bir tarihine attığını duymuştum. Bu tip aksiyonlar ABD’lerin Türkiye’ye yönelik yatırım iştahını kaçırdığını düşünüyorum” dedi.

Albayrak, ek gümrük vergisinin sadece Tesla’yı değil son dönemde Türkiye’ye pazarına girmek için yarışa giren Çinli elektrikli otomobil üreticilerini de olumsuz ekileceğini ifade ederek, “Elektrikli araç denildiğinde bizim aklımıza Tesla geliyor ancak, geçen hafta ALJ distribütörlüğünde Türkiye pazarına giriş yapmaya hazırlanan BYD de dünyanın en büyük elektrikli araç firmalarından biri. BYD sadece otomobil üretme değil, pil teknolojileri gelişmede de çok önemli. Hatta demir-fosfat bataryaya yönelik yatırımları verimli sonuç verdiği için Tesla da bu kimyayı kullanmaya başlamıştı. Ancak ve BYD diğer benzer Çinli üreticilerin Türkiye’ye yatırım iştahının azalacağını düşünüyorum” açıklamasını yaptı.

Çin menşeli ithal araçlara yüzde 10 gümrük vergisi vardı. Geçen yıl buna ilave yüzde 10 gümrük vergisi gelmişti. Bu ilave yüzde 10 gümrük vergisi oranı geçen Cuma yapılan düzenleme ile yüzde 40'a çıkarıldı. Yani Çin menşeli araçlar yüzde 10+40 olmak üzere toplamda yüzde 50 ilave gümrük vergisi ödeyecek. Bu sadece Çinli markalar değil. Tesla, BMW gibi markaların Çin'de üretilen modelleri için de geçerli.

Diğer yandan, elektrikli otomobillerde indirimli ÖTV’ye tabi matrah limitleri cuma günü Resmi Gazetede yayınlanan kararla artırılmıştı. Bu kapsamda motor gücü 160 kW’nın altında olup yüzde 10 ÖTV’ye tabi olan elektrik motorlu araçlar için 700 bin lira olan matrah 1 milyon 250 bin liraya yükseltildi. Motor gücü 160 kW üstü olan araçlarda yüzde 50 ÖTV’ye tabi araçlarda ise 750 bin lira olan matrah 1 milyon 350 bin liraya çıkarıldı.

Sektör uzmanları güncellemenin bu ay piyasaya çıkması beklenen Togg için yapıldığı konusunda hemfikir. İndirimli ÖTV dilimlerinde motor gücü 160 KW'yı geçmeyenler için yüzde 78, geçenler için de yüzde 80'lik bir artış var. Yapılan düzenleme ile sadece Togg’a değil, Citroen, Hyundai, Renault gibi bazı diğer Avrupalı markaların elektrikli modellerine de indirim geldi. İndirim oranları yüzde 6 ila yüzde 21 oranında değişiyor. Örnek vermek gerekirse, Citroen’in elektrikli C4 X Shine Bold modeli yapılan düzenleme sonrası 1 milyon 219 bin TL’den 959 bin TL’nin altına düştü.

Model 3’ün gelişi hayal oldu

Tesla’nın amiral gemisi Model 3’ün baz fiyatı yaklaşık 49 bin Euro, yani yaklaşık 981 bin TL. Yeni düzenleme sonrası bu model Türkiye pazarına girerken yüzde 60 ÖTV, yüzde 50 ek gümrük vergisi ve yüzde 18 KDV eklenerek gelecek. Bu da aracın fiyatının yaklaşık 2 milyon 787 bin TL olacağı anlamına geliyor. Yani yeni ek gümrük vergisi, Model 3’ün fiyatınının yüzde 25 artması anlamına geliyor. Baz versiyonunun 1 milyon 250 bin TL’lik ÖTV matrahına girmesi beklenenen Togg'un fiyatının 1 milyon 500 bin TL'yi bandında olması bekleniyor.