OECD: Türkiye'de fiyatlar da yüksek, vergi de

Türkiye’nin yüksek enflasyonla dünya ülkelerine attığı fark, uluslararası raporlara yansımaya devam ediyor. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), Vergi Reformu Politikaları 2024 raporunu yayınladı. Raporda, 2023 yılında vergi politikalarını değiştiren ya da değişiklik ilan eden 90 ülke incelendi.

Pandemi sonrası döneme denk gelen incelemede, bu dönemde vergilerin azaltılması eğilimi görülen ülkelerin 2023 itibarıyla vergi oranlarını standartlarına uyarladığına dikkat çekildi. Türkiye ise başta KDV olmak üzere indirimli oranları standart seviyeye çekmekle kalmadı, zam yaparak oranları artırdı. Raporda, Türkiye’nin 2023 yılı gayrisafi yurtiçi hasıla (GYSH) oranının, 2010’lu yılların ortalamasına göre düşük kaldığına dikkat çekildi.

OECD ülkelerinin yanısıra diğer partner ülkelerin de incelendiği raporda, Türkiye’nin yüksek enflasyon oranları da yer aldı. Buna göre OECD ülkeleri ile diğer ülkelerde manşet ve çekirdek enflasyon 2022'nin ikinci yarısından bu yana aşağı yönlü bir seyir izledi. Ancak Türkiye ve Arjantin’in enflasyon oranları, ortalamaları katlayarak yüksek seyrini sürdürdü. OECD ortalamasını Türkiye’nin de aralarında bulunduğu ülkelerin yükselttiğine dikkat çekilerek “Türkiye ve Baltık ülkeleri de dâhil olmak üzere bazı OECD ülkelerindeki yüksek enflasyon oranları nedeniyle OECD ülkelerinin manşet enflasyonu, 2023 yılsonuna kadar sekiz çeyrek boyunca yükselen piyasa ekonomilerinin değerini istisnai olarak aşmıştır” denildi.

Rapora göre Türkiye’de vergilerin GSYH’ye oranı da düştü. “Hollanda, Polonya, İsveç, İsviçre ve Türkiye'nin her biri vergi/GSYH oranlarında yüzde 1'i aşan düşüşler bildirmiştir” denildi. Geçtiğimiz yıl yüzde 18 olan KDV oranının yüzde 20’ye yükseltilmesine de raporda dikkat çekildi. Ülkedeki bazı vergi istisnalarındaki değişim de raporda yer aldı. Pandemi döneminde hijyen ürünlerine uygulanan yüzde 18’lik KDV yüzde 8’e inmiş, ardından geçtiğimiz yıl bu ürünlerden alınan KDV oranı yüzde 20’ye çıkarılmıştı.

OECD Genel Sekreteri Mathias Cormann, rapora ilişkin değerlendirmesinde, vergi reformlarının, hane halklarını ve işletmeleri 10 yılın en yüksek enflasyon seviyelerinden ve Kovid-19 salgınının ekonomik etkilerinden korumak için hükümetler tarafından kullanılan temel politika araçlarından biri olduğunu belirtti. İncelenen 90 ülkeye ilişkin konuşan Cormann, "Şu anda politika odağının gelecekteki şoklara yanıt vermek ve ekonomilerimizin ve toplumlarımızın karşı karşıya olduğu dijitalleşme, yapay zeka, değişen ticaret modelleri, iklim değişikliği, nüfusun yaşlanması gibi uzun vadeli yapısal dönüşümleri desteklemek için gereken mali alanı yaratmaya doğru kaydığını görüyoruz ve bu kayma devam etmelidir" ifadelerini kullandı.

BİRGÜN