Türkiye işverene ucuz, çalışana zor
Avrupa’da 36 ülkeyi içeren iş gücü (istihdam) maliyetlerini inceleyen rapora göre, Türkiye işverenler için en uygun maliyetli ülkelerden biri olurken, çalışanların net kazansının ise alt sıralarda yer aldığı görüldü. Çalışanın maaşı arttıkça maliyeti de düşüyor.
Küresel istihdam platformu Boundless’ın Avrupa ülkelerinde istihdam maliyetlerini karşılaştıran “Understanding Employment Costs in Europe 2025” (Avrupa’da İstihdam Maliyetlerini Anlamak 2025) raporuna göre, Türkiye işveren açısından sekizinci en düşük maliyetli ülke konumunda olurken, çalışanlarsa yüksek kesintiler nedeniyle gelirlerinin önemli bir kısmını kaybediyor.
Raporda yer alan verilere göre, Türkiye’de yıllık 60 bin Euro brüt maaşın işverene toplam maliyeti 64 bin 853 Euro oluyor. Fransa, yılda 60 bin dolar brüt maaş alan bir çalışanın işveren maliyetinin 95 bin 303 Euro olmasıyla zirvede yer alırken, Romanya işveren maliyetinin en düşük olduğu ülke konumunda bulunuyor.
Net maaşlar eriyor
Net maaşlara bakıldığında tablo değişiyor. Türkiye’de 60 bin Euro brüt kazancı olan birinin eline geçen net maaş 36 bin 63 Euro seviyesinde oluyor. Bu oran, Türkiye’yi Avrupa’da net gelir sıralamasında en düşük yedinci ülke konumuna yerleştiriyor. Bulgaristan net maaş açısından en avantajlı ülke olurken, Slovenya’da ise çalışanın brüt gelirinin yarısından fazlası gidiyor ve geriye 28 bin 948 Euro net gelir kalıyor.
Orta düzey bir yazılımcı için ortalama brüt maaş, 26 bin 800 Euro olarak hesaplanırken, çalışanın eline geçen net maaş ise 16 bin 146 Euro oluyor.
Maaş arttıkça işveren maliyet düşüyor
Türkiye’de işveren katkı paylarının maaş yükseldikçe azalması (üst gelir grubunda yüzde 7,5’ten yüzde 3,1’e düşmesi) üst düzey pozisyonlarda çalışanların işveren için daha avantajlı olmasına neden oluyor.
Türkiye’deki yaşam maliyeti Avrupa’daki diğer ülkelere göre düşük konumda bulunuyor. Düşük yaşam maliyetine rağmen çalışanlar için tablo o kadar parlak olmuyor. Rapora göre, Türkiye’de yıllık ortalama yaşam maliyeti 12 bin 302 Euro seviyesinde bulunuyor.
Raporda, “işveren açısından uygun maliyetli” ülkelerin çoğunda benzer bir şekilde “Düşük işveren yükü, yüksek çalışan kesintisi” tablosu dikkat çekiyor. Türkiye de bu eğilimin belirgin olduğu ülkelerden biri konumunda bulunuyor.
Şeyda Uyanık / Ekonomim
