1980’lerden bugüne kesintisiz sürdürülen özelleştirmelerin yüzde doksanı AK Parti döneminde hayata geçirildi. Bu bir rastlantı değil. Bilinçli bir tercih.
Bilinçli politikanın ürünü olarak; işletmeler önce zarar ettiriliyor, sonra işçi sayısı düşürülüyor, gerekli yatırımlar yapılmıyor ve işlevsizleştiriliyor. Ardından da kelepir fiyata yerli ve yabancı sermayeye satılıyor.
23 BİN ÇALIŞAN 7 BİNE DÜŞTÜ
1935 yılında kurulan ve bor madenlerini işleten Etibank, 1998 yılının başında yeniden yapılandırılarak 7 ayrı şirkete bölündü.
Dünya pazarının yüzde 45-50’sine sahip olan ve bor madenlerini işleten Eti Maden İşletmeleri de AK Parti iktidarları döneminde 2017 yılında Türkiye Varlık Fonu’na devredildi.
Bor madenlerinin özeleştirilmesinin IMF’nin niyet mektubunda yer alması, yapılan uygulamaların kimlerin ekmeğine yağ sürüldüğünü gösteriyor. Birileri IMF adına madenlerimizi kasıtlı olarak peşkeş çekiyor.
1980’li yılların sonunda 23 bin çalışanı olan kurumda işçi sayısı 7 bine kadar düşmüş durumda.
IMF’NİN MEKTUBUNDA YER ALDI
Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) da AK Parti iktidarının hedefindeki kurumlardan biri oldu.
TTK’da 1980’li yıllarda 40 bin çalışanıyla yılda 7 milyon ton kömür üretilirken, 2023 yılında 8 bin 500 çalışanıyla 800 bin ton kömür üretildi.
Zarar ettirilen TTK’ya bağlı işletmeler de özelleştirme saldırısıyla karşı karşıya kaldı.
Son olarak Zonguldak’ta bulunan Karadon Müessesesi’nin özelleştirilmesi işçilerin düzenlediği eylemlerin ardından durduruldu.
Manisa’nın Soma ilçesinde Eynez açık bölgesinde bulunan ve Türkiye Kömür İşletmeleri’ne (TKİ) bağlı Soma Ege Linyitleri İşletmesi (ELİ) bünyesinde linyit kömürü üretimi yapılan madenin Yeni Anadolu şirketine devredilmesi ise işçilerin mücadelesi ile ötelendi.
SEKTÖR TAŞERONA MAHKUM EDİLDİ
İşlevsizleştirilen kurumlardan biri de Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü (MTA) oldu. MTA yapısı değiştirilerek küçültüldü, bilimsel yapısı bozuldu ve kurum işlevsizleştirildi.
Böylece madencilik sektöründe taşeron çalışma hâkim kılındı, bilim ve teknolojinin kullanımından vazgeçildi.
28 Ekim 2014 tarihinde, Karaman’ın Ermenek ilçesine bağlı Pamuklu köyü yakınlarında, rödovans sistemiyle çalışan Has Şekerler Madencilik’e ait kömür işletmesindeki su baskını sonucunda 18 işçi 350 metre yerin altında mahsur kalarak hayatını kaybetti.
Özelleştirme madenciliğe, yıkım, işsizlik, gözyaşı ve rant getirdi.
Milli Gazete