Murat Ülker Cola Turka'dan dolayı ceza yedi mi, bakan kimdi, gerçek neydi?

"Kolay Değil" isimli bir Youtube kanalının yayınında tartışmalı Cola Turka sürecini yeniden gündeme getiren Murat Ülker'in  iddiaları dönemin Ticaret Bakanı Ali Coşkun tarafından yalanlanmıştı.

Cola Turka 30 milyon TL'lik cezayı ödemişti

Kaynaklar, Ülker'in Cola Turka'ya kesilen 35 milyon liralık cezayı ödediğini gösteriyor, aksi yönde mahkeme kayıtları ise Ülker tarafından kamuoyuna sunulmuyor.

Cola Turka'ya verilen cezanın nedeni Şeker Kanunundaki kota uygulaması

Geçmişte yaşananlara bakıldığındaysa; iddiaların odağındaki süreçte Ülker'in Cargill ile ortak bir üretim tesisi kurup Şeker Kanunu'ndaki bazı maddelerde bulunan ifadelere dayanarak düşük maliyetli glikoz-fruktoz şurubu üretmesiyle gelişen olaylar olduğu anlaşılıyor.

Mısır şurubu üretmek üzere Cargill ile ortak olarak faaliyete başlayan Ülker Grubu, kola fabrikasının yanında Pendik Nişaşta Sanayi üretim tesisini de kuruyor.

Cargill'le ortaklaşa kurduğu Pendik Nişasta Sanayi Cargill ile Ülker arasında bir "ara firma" oluyor. Cargill'den aldığı nişasta sütünü Ülker'e satıyor, Ülker de Pendik Nişasta Sanayi'nden aldığı nişasta sütünü nişasta bazlı şekere dönüştürüp Cola Turka'da kullanıyor. 

Durumu fark eden ve benzer şekilde nişasta tesisi kurmak için başvuran rakipler Coca-Cola ve Pepsi, devletten bu talep için red kararı gelince "rekabet koşullarına uyulmadığı" ve "yasal şeker kotasını aştığı" gerekçesiyle Ülker'i şikayet ediyor.

Şikayetler sonrasında inceleme yapan Şeker Kurumu ise Cola Turka'ya bir yazı göndererek "kota tahsisatı olmadığı için yapılan üretimin yasaya aykırı olacağına" dair bir uyarıda bulunuyor. Bunun üzerine Cargill, Şubat 2005'te Ülker'e nişasta sütü satışına son veriyor, Ülker için bu andan itibaren düşük maliyetli glikoz-fruktoz şurubu üretme dönemi bitiyor.

Bu tarihten itibaren Cargill, kanunlar çerçevesinde Ülker'e ara ürün olan nişasta sütü yerine, son ürün olan nişasta bazlı şeker yani glikoz-fruktoz şurubu satmaya başlıyor.

Cola Turka 30 milyon TL'lik cezayı neden yedi?

Şikayet sonucunda Ülker'e Şeker Kurumu tarafından 30 milyon liralık ceza kesiliyor ve kaybolan maliyet avantajıyla birlikte gelen cezanın da etkisiyle Cola Turka'yı çok daha yüksek maliyetle üretmeye başlıyor.

İlerleyen süreçte yüksek maliyetler sebebiyle pazar payı gerileyen Cola Turka, Ülker tarafından Japon DyDo Drinko firmasına satılıyor.