Dünyada bir ilk: Yerli üretim yapay zeka ile MS teşhisi

Türk Nöroloji Derneği ile 19 Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Murat Terzi ve ekibinin Silikon Vadisi'ndeki Türk girişimciler ve mühendisleri ile birlikte geliştirmeye devam ettikleri yapay zeka yazılımları ve tasarımlar, MS, alzaymır, Parkinson ve ALS gibi nörolojik hastalıkların teşhisi ve erken dönemdeki tedavisine çağ atlatıyor. Kendi hastalarının klinik veri tabanını kullanılarak geliştirilen yapay zeka, MS teşhisini yüzde 95, Parkinson tanısını ise yüzde 90 doğruluk payı ile koyabiliyor.

Lancet Neurology dergisinde yayınlanan bir makaleye göre nörolojik rahatsızlıkların dünya çapında 3,4 milyar insanı etkileyerek, sağlıksızlığın ve sakatlığın önde gelen nedeni haline geldiğini söyleyen Türk Nöroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Terzi "Bu hastalıkların teşhis, tedavi ve yönetim süreci giderek daha fazla önem kazanıyor. Son 10 yıldır hayatımıza giren yapay zeka, hayatın diğer alanlarında olduğu gibi nörolojik hastalıkların yönetiminde de rol almaya başladı. Türkiye olarak bu yarışta en önlerdeyiz" dedi.

YAPAY ZEKAYI EĞİTİYORLAR

Türk Nöroloji Derneğinin bünyesinde oluşturulan Yapay Zeka ve Dijital Teknoloji Çalışma grubunun 19 Mayıs Üniversitesinin öncülüğünde 5 yıldır yürüttükleri çalışmalarla MS, Alzaymır, demans, Parkinson ve Myastenia Gravis adlı kas hastalığı ile ilgili veri tabanı oluşturduklarını ifade eden Prof. Dr. Terzi "Başta bu hastalıklar olmak üzere tüm nörolojik hastalıkların bulgularını makineye tanıttık. Yapay zekayı geliştirirken nörolojik hastalıkların teşhisiyle ilgili MR bulguları, hastaların ses verilerini, yürüme, ayakta durma, konuşma videolarının analizlerini kullandık. Yapay zekayı doktor olarak kendi edindiğimiz bilgilerle eğitiyoruz. Bu kadar geniş kapsamlı bir çalışma dünyada yok. Amacımız, geliştirdiğimiz yapay zekayı yeni EEG ve MR cihazlarına entegre ederek teşhis koyabilen cihazlar üretmek. Böylece yapay zeka, hem tanı, tedavi ve karar vermede hem de hastalığın seyrinin belirlenmesinde oldukça önemli olacak" diye konuştu

Bu çalışmalarda yapay zekanın doktoru devreden çıkarmadığını, tam tersi doktorun işlerini kolaylaştıran bir sürecin parçası olduğunu aktaran Prof. Dr. Terzi "Yapay zeka alanında şu ana kadar ürettiğimiz yazılımlar, geliştirdiğimiz tasarımlarda çok yol kat ettik. Hastalığın nasıl gideceğini önceden tespit etmek, erken evrede ilaç veya ilaç dışı tedavi yöntemlerini uygulamak istiyoruz. Amacımız, direkt tanı ve tedaviyi yapay zekanın değil, doktorun vermesi, doktora, sağlık çalışanına yardımcı olarak geliştiriyoruz" dedi.

UZAKTAN TEDAVİ

Ekibin geliştirdiği ve akıllı telefonlara yüklenen bir aplikasyonla, hastalara dijital ortamda testler ve egzersiz videoları gönderiliyor. Hastaların tedavisi hastaneye gelmeden yapılabiliyor.

SİLİKON VADİSİNDEN DESTEK

19 Mayıs Üniversitesi bünyesinde üniversitenin Bilişim ve Teknoloji Yüksekokulunun mühendisleri, Türk Nöroloji Derneği Yapay Zeka ve Dijital Teknoloji Çalışma grubunun Türkiye çapındaki nörologları tarafından yürütülen yapay zeka çalışmalarına, yurt dışında önemli üniversitelerde görev yapan nörologlar ve mühendisler de destek veriyor. Prof. Dr. Terzi "Hatta silikon vadisinde faaliyet gösteren ve kurucuları Türk olan dünyanın önde gelen bir yapay zeka teknolojileri şirketi ile de ortak çalışma yapıyoruz. Çalışmalarımızı TÜBİTAK ve TÜSEB de destekliyor" dedi. Ekibin geliştirdiği ve tamamen yerli teknoloji olan uzaktan EEG çeken cihaz, yetenekleri itibarıyla dünyada bir ilk. Probu kenevirden elde edilen cihaz kullanılmak için gün sayıyor.

SES VE GÖRÜNTÜ ANALİZİ İLE YÜZDE 100 İSABET!

Yapay zekanın yeni teşhis safhasında da başarılı sonuçlar verdiğine işaret eden Prof. Dr. Terzi "Geliştirdiğimiz bir yazılımla beyin damar tıkanıklığı ve MS gibi veya beyinde anormal görülen bir yapıyı makineye öğrettik. Bir hastanın MR'ını bu yazılıma yüklediğimizde makine bize bunun damar tıkanıklığı mı, MS mi olduğunu yüzde 95 doğrulukla söyleyebiliyor. Nörolojik hastaların farklı yürüme şekilleri var. Makineye yüklediğimiz videolar sayesinde, makine bize hastanın yürümesinden MS mi, Parkinson mu yoksa beyin damar hastalığı mı var bunu yüzde 90 doğrulukla teşhis ediyor. Hatta hastalığın evrelemesini de yapıyor. Öte yandan hastalara birkaç kelimeden oluşan cümleler konuşturarak, beynin hangi bölgesinin tutulmuş olduğunu, hastanın sesinden makine ayırt edebilmesini sağladık. Bunu da yüzde 90 başarıyla yapıyor" diye konuştu.

Ziyneti Kocabıyık