'67.828 lojman kayıp' haberleri ne kadar doğru?

Fark kat irtifakı veya mülkiyeti olmayan kamu konutlarının taşınmaz bazlı kayıt tutulmasından

Kamu idaresi cevabında; MEOP'ta yer alan kayıtların taşınmaz ve bağımsız bölüm bazlı tutulması, özellikle güvenlik kurumlarının konutları olmak üzere kat irtifakı veya mülkiyeti olmayan kamu konutlarının taşınmaz bazlı kayıtlı olması, bütçe gerekçesinde yer alan rakamın ise kamu kurumlarının bildirdiği ve kamu konutu olarak kullanılan her bir bağımsız bölüm üzerinden hesaplanan rakam olmasından kaynaklandığı ifade edilmektedir.

Ancak, kamu idareleri tarafından kamu konutu olarak kullanıldığı halde ana taşınmaz bazında da MEOP'ta yer almayan taşınmazların olduğu görülmektedir. 

BULGU 9: Genel Bütçeli İdarelere Tahsisli Kamu Konutlarının Sayısına İlişkin İlgili İdarelerin Eksik Bildirimi Sebebiyle Kayıtlarda Uyumsuzluk Olması

Hazine taşınmazı olup genel bütçe kapsamındaki idarelerin kullanımına tahsis edilmiş konutlarla ilgili olarak tutulan kayıtların eksik olduğu görülmüştür.

1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 101’inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile, Devlete ait konutları yönetmek ve kamu kurum ve kuruluşlarına ait konutların yönetimi konusundaki politikaları belirlemek, her yıl yurt içi ve yurtdışındaki kamu konutlarının kira ve yakıt bedelleri ile işletme, bakım ve onarım esaslarını tespit etme görevi Bakanlığa verilmiştir.

Kamu Konutları Yönetmeliği’nin “Konutların yönetimine dair esaslar” başlıklı 35’inci maddesinde, Devlete ait kamu konutlarının Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğünce yönetileceği ifade edilmiştir.

Bu yetkiye dayanılarak, 294 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği çıkarılmış, 2946 sayılı Kamu Konutları Kanunu kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşlarının yurt içinde ve yurt dışında bulunan kamu konutlarıyla ilgili tesis edilecek işlem, usul ve esaslar belirlenmiştir.

Anılan mevzuat hükümleri gereğince, Hazine taşınmazları mahiyetinde olan ve genel bütçe kapsamındaki idarelerin kullanımlarına tahsis edilmiş konutlarla ilgili olarak Devlet tüzel kişiliğini temsilen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca işlem tesis edilmektedir. Tespit, tahsis, kira, bakım onarım gibi idari işlemlere konu olan kamu konutlarının yönetilmesi için öncelikle bunların sayısına ve niteliğine ilişkin kayıtların milli emlak birimlerince tutulması ve Devlete ait konutlarla ilgili tahsis işleminin de bu kayıtlar esas alınarak yürütülmesi gerekmektedir.

Ancak, yapılan incelemeler ve Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ilgili birimleri ile gerçekleştirilen görüşmelerden genel bütçeli idarelerin kullanımına bırakılan kamu konutlarına ilişkin kayıtların eksik olduğu tespit edilmiştir. Milli Emlak Otomasyon Projesi (MEOP) sisteminden genel bütçeli idarelere tahsis edilip lojman ve kamu konutu olarak kullandırılan taşınmazlara ilişkin rapordaki sayı ile Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan, 2022 yılı Bütçe Kanunu Gerekçesinde yer alan kamu konutu sayısı birbiri ile eşleşmemektedir. Genel bütçeli idareler tarafından lojman ve kamu konutu olarak kullanılan taşınmazların sayısı MEOP’un kamu konutları modülünden alınan raporda  127.286 adet iken, 2022 Bütçe Kanunu Gerekçesinde 195.114 adet olarak görünmektedir. 

Kamu idaresi cevabında; MEOP'ta yer alan kayıtların taşınmaz ve bağımsız bölüm bazlı tutulması, özellikle güvenlik kurumlarının konutları olmak üzere kat irtifakı veya mülkiyeti olmayan kamu konutlarının taşınmaz bazlı kayıtlı olması, bütçe gerekçesinde yer alan rakamın ise kamu kurumlarının bildirdiği ve kamu konutu olarak kullanılan her bir bağımsız bölüm üzerinden hesaplanan rakam olmasından kaynaklandığı ifade edilmektedir. Ancak, kamu idareleri tarafından kamu konutu olarak kullanıldığı halde ana taşınmaz bazında da MEOP'ta yer almayan taşınmazların olduğu görülmektedir. 

Sonuç olarak, genel bütçeli idareler ile Bakanlık arasında, kamu konutlarıyla ilgili bilgi paylaşımının zamanında ve doğru şekilde yapılması için gerekli mekanizmaların kurulması; anılan mevzuat hükümleri uyarınca, genel bütçeli idarelerin kamu konutu olarak kullanımına bırakılan taşınmazların cins tashihlerinin yapılarak konut bazlı envanterinin çıkartılması ve gerekli tahsis kayıtlarının yapılması gerektiği düşünülmektedir.