Sağlık personelinin tayin talebine red kararı

Sağlık Bakanlığında yaşanan olayda,

- Adıyaman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde anestezi teknikeri olarak çalışan personel unvan değişikliği ile Mersin Şehir Hastanesine çevre mühendisi olarak atanmıştır. Eşi ise eğitim mazeretiyle Adıyaman ilinde çalışmaya devam etmiştir.

- Personel, eğitim mazeretiyle Adıyaman iline atanmak istemiş ancak Adıyaman'da münhal kadro olmadığı için talebi Sağlık Bakanlığınca reddedilmiştir.

Talebi reddedilen personel, Kamu Denetçiliği Kurumuna başvurmuştur. KDK, Sağlık Bakanlığı Taşra Teşkilatı Kadro Standartları İle Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönerge'de, İl ve İlçe Sağlık Müdürlükleri ile sağlık tesislerinde belirlenen azami personel sayısın geçecek atama yapılamayacağı hükmüne dayanarak, Sağlık Bakanlığının nakil talebini reddetme işleminin hukuka uygun olduğuna karar vermiştir.

İŞTE KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU KARARI

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU (OMBUDSMANLIK)
SAYI : 2022/5915-S.22.9000 BAŞVURU NO : 2022/3543 KARAR TARİHİ : 29/04/2022
RET KARARI

BAŞVURUYA KONU İDARE : SAĞLIK BAKANLIĞI

BAŞVURUNUN KONUSU : Aile birliği mazeretiyle atanma talebi hk. BAŞVURU TARİHİ : 06/03/2022

I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ
1. Kurumumuza yaptığı başvuruda başvuran, Adıyaman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde anestezi teknikeriyken unvan değişikliği ile Mersin Şehir Hastanesine çevre mühendisi olarak atandığını, eşinin eğitim mazeretiyle Adıyaman iline atandığını belirtmektedir. Başvuran, eşinin eğitim hakkını kullandığını, dolayısıyla kendisinin aile birliği mazeretiyle Adıyaman iline atamasının yapılmasını Kurumumuzdan talep etmektedir.

II. İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI
2. Sağlık Bakanlığının 04/04/2022 tarihli ve - sayılı yazısında;
2.1. Mersin İl Sağlık Müdürlüğünce başvuranın aile birliği mazeretine istinaden Adıyaman iline naklen atanma talebinin Adıyaman Valiliğine (İl Sağlık Müdürlüğü) gönderildiği, Adıyaman Valiliğinin (İl Sağlık Müdürlüğü) 16/03/2022 tarihli ve sayılı Adıyaman İl Sağlık Müdürlüğüne bağlı sağlık tesislerinde münhal mühendis (çevre) kadrosu bulunmadığından başvuranın talebi hakkında herhangi bir işlem yapılamadığına dair cevabi yazısının da ilgiliye tebliğ edilmek üzere 17/03/2022 tarihli ve sayılı yazımız ekinde İlimiz Mersin Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesine gönderildiği;
açıklamalarına yer verilmektedir.

III. İLGİLİ MEVZUAT
3. 18/10/1982 tarihli ve 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 18/10/1982 tarihli ve 2709
sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın “Ailenin korunması ve çocuk hakları” başlıklı 41 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında; “Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilâtı kurar.”, “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında; “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler.”,
4. 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu'nun “Kurumun görevi” başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum, idarenin işleyişi ile ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri
ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir... ”,
5. Sağlık Bakanlığı Taşra Teşkilatı Kadro Standartları İle Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönerge'nin “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde; “Standart: İl
Sağlık Müdürlüğü, İlçe Sağlık Müdürlüğü ve sağlık tesislerinde kadro/unvan/branş/pozisyon itibariyle çalıştırılabilecek azami personel sayısını ifade eder”, “Standart” başlıklı 26 ıncı maddesinde; “Bakanlık taşra teşkilatı standartları, hizmet birimleri ile sağlık tesisleri itibariyle Ek-4'de bulunan cetvellerde gösterilmiştir. İdari birimler ile hizmet birimlerine standart üstü veya belirlenen kadro/unvan/branş/pozisyon dışında atama yapılamaz, sözleşme imzalanamaz.”
düzenlemelerine yer verilmiştir.

IV. KAMU DENETÇİSİ SADETTİN KALKAN'IN KAMU BAŞDENETÇİSİ'NE ÖNERİSİ
6. Kamu Denetçisi tarafından, başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; başvuru konusuna ilişkin hazırlanan Ret Karar Önerisi Kamu Başdenetçisi'ne sunulmuştur.

V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
A. Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme
7. Adıyaman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde anestezi teknikeriyken unvan değişikliği ile Mersin Şehir Hastanesine çevre mühendisi olarak atandığını belirten başvuran, eşinin eğitim mazeretiyle Adıyaman iline atandığını belirtmektedir. Başvuran, eşinin eğitim hakkını kullandığını, dolayısıyla kendisinin aile birliği mazeretiyle Adıyaman iline atamasının yapılmasını Kurumumuzdan talep etmektedir.
8. Anayasamızın 41 inci maddesi, bireylerinin bir arada tutulmasıyla ailenin huzur ve mutluluğunu devam ettirilmesi ve bu yolla kamu görevlilerinin ailevi kaygılardan uzaklaştırılarak kamu hizmetlerinin verimliliğinin artırılması amacını taşımaktadır.
9. Ancak, kişilerin aile birliği gibi “bir takım mazeretler çerçevesinde başka yere atanma konusunda talep hakları var ise de atamaya ilişkin mazeretlerini değerlendirip karara bağlayacak olan idarenin, kendi mevzuatı çerçevesinde, ifa edilen kamu hizmetinin gerekleri, insan kaynaklarının verimli kullanılması, teşkilat yapısının elverişliliği ve benzeri faktörleri dikkate alması kaçınılmazdır. Zira kamu hizmetinin sağlıklı ve kesintisiz bir şekilde yerine getirilmesi için gerekli tedbirleri almak, ilgili idarenin öncelikli görevi ve sorumluluğudur.” (Anayasa Mahkemesinin 20/02/2014 tarihli ve 2012/606 başvuru numaralı Kararı).
10. Sağlık Bakanlığı Taşra Teşkilatı Kadro Standartları İle Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönerge'de, İl ve İlçe Sağlık Müdürlükleri ile sağlık tesislerinde belirlenen azami personel sayısın geçecek atama yapılamayacağı ve sözleşme imzalanamayacağı düzenlenmiştir.
11. Başvuru konusu olayda, başvuranın unvan değişikliği sınavından sonra Mersin Şehir Hastanesine çevre mühendisi olarak atandığı, eşinin eğitim mazeretiyle Adıyaman ilinde çalışmaya devam ettiği görülmektedir. Ancak Kurumumuza sunulan bilgi ve belgelerden Adıyaman İl ve İlçe Sağlık Müdürlükleri ile sağlık tesislerinde başvuranın atanabileceği münhal çevre mühendisi kadrosunun bulunmadığı, ilgili mevzuatının da hiçbir gerekçeyle azami personel sayısının geçilmesine imkân tanımadığı görülmektedir.
12. Kurumumuzca yapılan değerlendirme neticesinde; başvuranın talebinin İdare tarafından reddedilmesi işleminin hukuka ve hakkaniyete aykırı olmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.
B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
13. İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İyi yönetim ilkeleri" başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; İdarenin ‘karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkesine uymadığı tespit edildiğinden, İdarenin bahse konu ilkelere uygun davranması önerilmektedir.

VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA
14. 6328 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, bu Ret Kararının başvurana tebliğ tarihinden itibaren, ilgili idarenin işlemine karşı (varsa) dava açma süresinden kalan süre kaldığı yerden işlemeye devam edecek olup İdare Mahkemelerinde yargı yolu açıktır.

VII. KARAR
Açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN REDDİNE;
Kararın başvurana ve SAĞLIK BAKANLIĞINA tebliğine,
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi.
Şeref MALKOÇ
Kamu Başdenetçisi