Kurumlar müstafi personeli geri almak zorunda mı?

Diğer yandan, 2023 yılı için Emniyet Genel Müdürlüğüne 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 92nci maddesi kapsamında verilen açıktan atama izin sayısının 45 olduğu, istifa dönüşü için 1 kişilik izin hakkı tanındığı ve 2023 yılında gelen açıktan atama talep sayısının 85 kişiyi bulduğu dolayısıyla personel  planlaması ve yürütülen hizmette aksamalara meydan vermemek için çalıştıracağı personel sayısını önceden planlamak, buna uygun kadro tahsis işlemlerini yürütmek ve elinde ihtiyacı kadar boş kadro tutmak ve bu kadroları Emniyet Teşkilatına tekrar dönme talebinde bulunanlar için tahsis etmemek yönünde takdir yetkisini kullanmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı değerlendirilmektedir.

Kurumumuzca yapılan değerlendirme neticesinde; Emniyet Teşkilatında Komiser Yardımcısı rütbesiyle görev yapmakta iken istifa eden ve sonrasında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 92 nci maddesi uyarınca yeniden atama talebinde bulunan Başvuranın söz konusu talebinin gerek Emniyet Hizmetleri Sınıfı rütbeli personel ihtiyacının Polis Akademisi Başkanlığına bağlı eğitim kurumlarından yeni mezun olan personel ile karşılanması gerek İdarenin memuriyetten ayrılanların mesleğe dönmek için yapacakları başvuruların mutlaka kabul edilmesi hususunda bir yükümlülük getirmeyeceği noktasındaki takdiri neticesinde şikayet başvurusuna konu talebin yerine getirilmemesi işleminde hukuka ve hakkaniyete aykırılık tespit edilememiştir.

T.C.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU
(OMBUDSMANLIK)
 

SAYI    : 2024/3039-S.24.4813
BAŞVURU NO : 2023/15185
KARAR TARİHİ : 15/03/2024

BAŞVURUNUN KONUSU: Memuriyete yeniden atanma talebi hk.
BAŞVURU TARİHİ    : 21/09/2023

I.  BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ
1.  Başvuran özetle; Polis Akademisinden 26.03.2021 tarihinde Komiser Yardımcısı olarak mezun olduğunu ve ... ili  İlçe Emniyet Müdürlüğü emrinde göreve başladığını, görev süresi içerisinde üst amiri tarafından mobbinge maruz bırakıldığını, görevini yapmasına engel olunduğunu ve kendisinin istifaya zorlandığını belirtmektedir. Başvuran, uğradığı mobbing üzerine 31.03.2022 tarihinde istifa ettiğini, kendisinin istifa etmesinin ardındaki süreçte anılan amirin FETÖ üyeliği gerekçesiyle kamu görevinden ihraç edildiğini, bunun üzere Başvuranın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 92. maddesi uyarınca memuriyete geri dönmek için başvurduğunu ancak talebinin reddedildiğini ifade ederek mesleğine geri kabul edilmeyi talep etmektedir.

II.    İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI
2. Kurumumuzun 26.10.2023 tarihli ve^H- / -S. sayılı yazısına istinaden İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından gönderilen 23.11.2023 tarihli ve E- - - M - sayılı yazıda özetle;

2.1.  Başvuranın özlük dosyasının tetkikinden, Başvuranın, Emniyet Teşkilatında M sicil sayılı Komiser yardımcısı olarak görev yapmakta iken 22.03.2022 tarihli dilekçe ile istifa talebinde bulunduğunu ve Bakanlık Makamının 28.03.2022 tarihli onayı ile bu talebinin uygun görülerek 31.03.2022 tarihinden itibaren Emniyet Teşkilatı ile ilişiğinin kesildiğini; Başvuranın 07.12.2022 ve 27.07.2023 tarihli dilekçeleri ve 16.03.2023 tarihli CİMER başvuruları ile Emniyet Teşkilatına yeniden atanma talebinde bulunduğu ve talebinin uygun görülmediğin kendisine bildirildiği,

2.2. Diğer yandan, Emniyet Teşkilatının personel planlaması ve yürüttüğü hizmette aksamalara meydan vermemek için çalıştıracağı personel sayısının önceden planlayarak buna uygun kadro tahsis işlemlerini yürütmesi ve elinde ihtiyacı kadar boş kadro tutması ve bu kadrolarını Teşkilata tekrar dönme talebinde bulunanlar için tahsis etmemesi yönünde takdir yetkisini kullanmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı ifade edilmiştir.

2.3. Başvuranın 16.03.2023 tarihli CİMER başvurusuna cevaben gönderilen yazıda, Emniyet Teşkilatına yeniden atanma talebinin 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 92 nci maddesi uyarınca değerlendirildiği, Teşkilatın Emniyet Hizmetleri Sınıfı rütbeli personel ihtiyacının Polis Akademisi Başkanlığına bağlı eğitim kurumlarından yeni mezun olan aday komiser yardımcıları ile karşılandığından söz konusu talebinin uygun görülmediği bildirilmiş ve talep edilen veriler yazı ekinde gönderilmiştir.

2.4. Son olarak, 08.03.2023 tarihli ve 2023/117 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararının 3ncü maddesinin dördüncü fıkrasında “Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelikte” belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde personel alımına öncelik verilmesi ve genç işgücünün kamu yönetimine kazandırılması amacıyla; verilen atama izin sayısının en fazla yüzde 2’si, daire başkanı ve daha üst yönetici kadroları ile kariyer meslek kadrolarına yapılacak atamalar hariç olmak üzere 657 sayılı Kanunun 92nci maddesi uyarınca yapılacak atamalar için kullanılabileceği; söz konusu atama izin sayıları 50 adedin altında bulunan kurumlarda ise bu sayı 1 adet olarak uygulanabileceğinden hareketle 2023 yılı için Emniyet Genel Müdürlüğüne 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 92nci maddesi kapsamında verilen açıktan atama izin sayısının 45 olmasından dolayı, istifa dönüşü için 1 kişilik izin hakkı tanındığını, 2023 yılında gelen açıktan atama talep sayısının 85 kişiyi bulduğu ifade edilmiştir.

III.  İLGİLİ MEVZUAT
...

IV. KAMU DENETÇİSİ SADETTİN KALKAN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ'NE ÖNERİSİ
7.    Kamu Denetçisi tarafından yapılan inceleme ve araştırma neticesinde; başvuranın talebinin reddi yönündeki öneri, Kamu Başdenetçisine sunulmuştur.

V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
A.    Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme
8. Başvuran, Polis Akademisinden 26.03.2021 tarihinde Komiser Yardımcısı olarak mezun olduğunu ve Gaziantep ili ^ İlçe Emniyet Müdürlüğü emrinde göreve başladığını, görev süresi içerisinde üst amiri tarafından mobbinge maruz bırakıldığını, görevini yapmasına engel olunduğunu ve kendisinin istifaya zorlandığını belirtmektedir. Başvuran, uğradığı mobbing üzerine 31.03.2022 tarihinde istifa ettiğini, kendisinin istifa etmesinin ardındaki süreçte anılan amirin FETÖ üyeliği gerekçesiyle kamu görevinden ihraç edildiğini, bunun üzere Başvuranın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 92. maddesi uyarınca memuriyete geri dönmek için başvurduğunu ancak talebinin reddedildiğini ifade ederek mesleğine geri kabul edilmeyi talep etmektedir.

9. 657 sayılı Kanunda; Devlet memurlarının bu kanunda belirtilen esaslara göre, bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle, memurluktan çekilme isteğinde bulunabilecekleri, yerine atanan kimsenin gelmesine veya çekilme isteğinin kabulüne kadar çekilmek isteyen memurun görevine devam edeceği, çekilme isteğinin kabulüne kadar görevine devam etme hükmüne uymadan görevinden ayrılanların bir yıl geçmeden Devlet memurluğuna alınamayacağı düzenlemelerine yer verilmiştir. Ayrıca, iki defadan fazla olmamak üzere memurluktan kendi istekleriyle çekilenlerden veya bu Kanun hükümlerine göre çekilmiş sayılanlardan tekrar memurluğa dönmek isteyenlerin, ayrıldıkları sınıfta boş kadro bulunmak ve bu sınıfın niteliklerini taşımak şartıyla ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derecesine eşit bir derecenin aynı kademesine veya 71 inci madde hükümlerine uyulmak suretiyle diğer bir sınıfta eşit derecedeki kadrolara atanabilecekleri hüküm altına alınmış olup söz konusu düzenleme ile idarelere takdir yetkisi verildiği görülmektedir.

10. İdarenin gerçekleştirdiği iş ve işlemlerde, bağlı yetkinin söz konusu olmadığı durumlarda, takdir yetkisinin bulunduğu kabul edilmektedir. İdarenin takdir yetkisine sahip olması, idarenin keyfi olarak hareket edebileceği anlamına gelmemektedir. İdareye yasalarla tanınan takdir yetkisi mutlak olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlıdır. İdare, takdir yetkisini kullanırken kendisine verilen yetkinin amacı doğrultusunda hareket etmeli, nesnellik ve tarafsızlık içinde davranmalı, eşitlik kuralını gözetmeli, orantılılık ilkesine uymalı, kanunlar özel koşullar öngörmüşse bunlara uymalı; bu yetkiyi kamu yararı ve hizmetin gereklerine uygun bir şekilde objektif, makul ve geçerli neden ve gerekçelere dayalı olarak kullanmalıdır.

11. Danıştay 5. Dairesinin 27.02.2006 tarihli ve E.2004/5066, K.2006/751 sayılı kararında, “…idare, boş bulunan bir kadroya kamu yararı ve hizmet gereklerini gözeterek en uygun kişiyi atama konusunda, gerekli nitelikleri taşıyanlar arasında tercihte bulunma hak ve yetkisine sahip olduğundan, bu yetkisini belirli bir kişi lehine kullanmaya yargı kararı ile zorlanamayacağı gibi; bu husustaki yargısal denetimde, işlemin diğer unsurları yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı sürece, idarenin işlemi haklı kılacak hukuken kabul edilebilir bir neden gösteremediği gerekçesine dayanılarak iptal kararı verilemeyeceği açıktır…” denilmektedir.

12. Buna göre; Başvuranın 22.03.2022 tarihli dilekçe ile istifa talebinde bulunduğu ve Bakanlık Makamının 28.03.2022 tarihli onayı ile bu talebinin uygun görülerek 31.03.2022 tarihinden itibaren Emniyet Teşkilatı ile ilişiğinin kesildiğini ve sonrasında 07.12.2022 ve 27.07.2023 tarihli dilekçeleri ve 16.03.2023 tarihli CİMER başvuruları ile Emniyet Teşkilatına yeniden atanma talebinde bulunduğu ve talebinin uygun görülmediği anlaşılmakla birlikte her ne kadar 657 sayılı Kanunun memurluktan çekilenlerin yeniden atanmalarını düzenleyen 92 nci maddesinin İdareye memuriyetten ayrılanların mesleğe dönmek için yapacakları başvuruların mutlaka kabul edilmesi hususunda bir yükümlülük getirmeyeceği, bu başvuruları kadro, ihtiyaç ve ilgilinin gerekli nitelikleri taşıyıp taşımaması yönünden değerlendirerek sonuca göre işlem tesis etmek konusunda takdir yetkisi taşıdığı açıktır.

13. Diğer yandan, 2023 yılı için Emniyet Genel Müdürlüğüne 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 92nci maddesi kapsamında verilen açıktan atama izin sayısının 45 olduğu, istifa dönüşü için 1 kişilik izin hakkı tanındığı ve 2023 yılında gelen açıktan atama talep sayısının 85 kişiyi bulduğu dolayısıyla personel  planlaması ve yürütülen hizmette aksamalara meydan vermemek için çalıştıracağı personel sayısını önceden planlamak, buna uygun kadro tahsis işlemlerini yürütmek ve elinde ihtiyacı kadar boş kadro tutmak ve bu kadroları Emniyet Teşkilatına tekrar dönme talebinde bulunanlar için tahsis etmemek yönünde takdir yetkisini kullanmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı değerlendirilmektedir.

14. Kurumumuzca yapılan değerlendirme neticesinde; Emniyet Teşkilatında Komiser Yardımcısı rütbesiyle görev yapmakta iken istifa eden ve sonrasında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 92 nci maddesi uyarınca yeniden atama talebinde bulunan Başvuranın söz konusu talebinin gerek Emniyet Hizmetleri Sınıfı rütbeli personel ihtiyacının Polis Akademisi Başkanlığına bağlı eğitim kurumlarından yeni mezun olan personel ile karşılanması gerek İdarenin memuriyetten ayrılanların mesleğe dönmek için yapacakları başvuruların mutlaka kabul edilmesi hususunda bir yükümlülük getirmeyeceği noktasındaki takdiri neticesinde şikayet başvurusuna konu talebin yerine getirilmemesi işleminde hukuka ve hakkaniyete aykırılık tespit edilememiştir.

B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
15. İyi yönetim ilkelerine 28.03.2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İyi Yönetim İlkeleri” başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirme neticesinde, Kurumumuzca istenilen bilgi ve belgelerin idare tarafından süresi içerisinde gönderildiği anlaşılmıştır.

VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA
16. 6328 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, bu Ret Kararının başvurana tebliğ tarihinden itibaren, ilgili idarenin işlemine karşı (varsa) dava açma süresinden kalan süre kaldığı yerden işlemeye devam edecek olup Ankara İdare Mahkemeleri nezdinde yargı yolu açıktır.
VII. KARAR
Açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN REDDİNE,
Kararın BAŞVURAN ile EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE tebliğine
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi.