Zabıtada görevli memurlara maktu fazla çalışma ödenemez

Fazla mesai ücretinin Belediye zabıta ve özel güvenlik hizmetlerinde fiilen çalışan personele ödenmesi gerektiği, Belediye zabıta birimindeki daire başkanı, müdür, şube müdürü, amir, komiser ve memurların, zabıta personeli olarak anıldığı ve Belediye zabıta teşkilatı personel kadro ve unvanlarının, daire başkanı, zabıta müdürü, zabıta şube müdürü, zabıta amiri, zabıta komiseri ve zabıta memuru unvanlı kadrolar ile hizmet için gerekli diğer kadrolardan oluştuğu, bu kadro ve unvanlarda bulunan personele Bütçe Kanunu ile belirlenen tutarları aşmamak üzere Belediye Meclisince kararlaştırılan maktu fazla mesai ücretinin ödenebileceği, ayrıca zorunlu hallerde belediye memurlarından ihtiyacı karşılayacak sayıda personelin, zabıta biriminin sadece büro hizmetlerinde geçici olarak görevlendirilebileceği, bu kişiler de destek hizmeti verdiklerinden kendilerine, fiili olarak zabıta hizmetlerinde görevlendirilenlere ödenen maktu mesai ücretinin ödenemeyeceği sonucu çıkmaktadır.

Yılı: 2021
Dairesi 3
Karar No: 422
İlam No    18
Tutanak Tarihi: 15.12.2022

Fazla mesai ödemesi / Özel hizmet tazminatı

A-) .......... Belediyesinde “memur” kadro unvanı ile görev yapan ..........’a mevzuata aykırı olarak maktu mesai ücreti ödenmesi suretiyle .......... TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.

03.07.2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun “Zabıtanın görev ve yetkileri” başlıklı 51 inci maddesinde;

“…

Belediye zabıta teşkilâtının çalışma usul ve esasları, çalışanların görev ve yetkileri, memurluğa alınması için taşımaları gereken nitelikler, alacakları meslek içi eğitim, görevde yükselme, giyecekleri kıyafet ve savunma amaçlı olarak kullanacakları aletler ile zabıta teşkilâtında hizmet gereklerine göre oluşturulacak birimler, İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. Belediye, bu yönetmeliğe aykırı olmamak üzere ek düzenlemeler yapabilir.

Zabıta hizmetleri kesintisiz olarak yürütülür. Zabıta personelinin çalışma süresi ve saatleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda belirtilen çalışma süre ve saatlerine bağlı olmaksızın, hizmetin aksatılmadan yürütülmesini sağlayacak şekilde düzenlenir. Belediye zabıta ve özel güvenlik hizmetlerinde fiilen çalışanlara, fazla mesai ücreti olarak yılı bütçe kanununda belirlenen üst sınırı aşmamak kaydıyla belediye meclisi kararı ile tespit edilen maktu tutar ödenir.”,

19.12.2020 tarihli ve 7258 sayılı 2021 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa ekli (K) cetvelinin “III Fazla Çalışma Ücreti” başlıklı bölümünün “(B) Aylık Maktu Fazla Çalışma Ücreti” başlıklı kısmında;

“(B) Aylık Maktu Fazla Çalışma Ücreti:

1- Belediyeler ile bunlara bağlı müstakil bütçeli kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarda (iktisadi işletmeler hariç), görevlerinin niteliği gereği 657 sayılı Kanunda belirtilen çalışma süre ve saatlerine bağlı olmaksızın zabıta ve itfaiye hizmetlerinde fiilen çalışan personele (destek hizmeti yürüten personel hariç), belediye meclisi kararı ile tespit edilen tutar, fazla çalışma ücreti olarak maktuen ödenir. Ancak, bunlara ödenecek aylık fazla çalışma ücreti en son yapılan resmi nüfus sayımına göre belediye nüfusu;

- 10.000’e kadar olanlar için 321 Türk Lirasını,

- 10.001’den 50.000’e kadar olanlar için 344 Türk Lirasını,

- 50.001’den 100.000’e kadar olanlar için 380 Türk Lirasını,

- 100.001’den 250.000’e kadar olanlar için 429 Türk Lirasını,

- 250.001’den 1.000.000’e kadar olanlar için 512 Türk Lirasını,

- 1.000.001’den fazla olanlar için 594 Türk Lirasını,

- Ankara, İstanbul ve İzmir büyükşehir belediyeleri dışındaki diğer büyükşehirlerin belediye sınırları içerisindekiler için 594 Türk Lirasını,

- Ankara, İstanbul ve İzmir büyükşehirler belediye sınırları içerisindekiler için 790 Türk Lirasını,

geçemez.”,

11.04.2007 tarihli ve 26490 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Belediye Zabıta Yönetmeliğinin;

“Tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında;

“Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;

…

c) Belediye zabıta personeli: Belediye zabıta birimindeki daire başkanı, müdür, şube müdürü, amir, komiser ve memurlarını,

…

ifade eder.”,

“Kadro ve unvanlar” başlıklı 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında;

“Belediye zabıta teşkilatı personel kadro ve unvanları; Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına İlişkin Esaslara göre belirlenmiş; daire başkanı, zabıta müdürü, zabıta şube müdürü, zabıta amiri, zabıta komiseri ve zabıta memuru unvanlı kadrolar ile hizmet için gerekli diğer kadrolardan oluşur.”,

“Geçici görevlendirme” başlıklı 41 inci maddesinde ise;

“(1) Zorunlu hallerde, belediye memurlarından ihtiyacı karşılayacak sayıda personel zabıta biriminin sadece büro hizmetlerinde geçici olarak görevlendirilebilir.

(2) Geçici görev süresi bir yıl içinde altı ayı geçemez.”,

hükümleri yer almaktadır.

Yukarıda anılan hükümler birlikte değerlendirildiğinde; fazla mesai ücretinin Belediye zabıta ve özel güvenlik hizmetlerinde fiilen çalışan personele ödenmesi gerektiği, Belediye zabıta birimindeki daire başkanı, müdür, şube müdürü, amir, komiser ve memurların, zabıta personeli olarak anıldığı ve Belediye zabıta teşkilatı personel kadro ve unvanlarının, daire başkanı, zabıta müdürü, zabıta şube müdürü, zabıta amiri, zabıta komiseri ve zabıta memuru unvanlı kadrolar ile hizmet için gerekli diğer kadrolardan oluştuğu, bu kadro ve unvanlarda bulunan personele Bütçe Kanunu ile belirlenen tutarları aşmamak üzere Belediye Meclisince kararlaştırılan maktu fazla mesai ücretinin ödenebileceği, ayrıca zorunlu hallerde belediye memurlarından ihtiyacı karşılayacak sayıda personelin, zabıta biriminin sadece büro hizmetlerinde geçici olarak görevlendirilebileceği, bu kişiler de destek hizmeti verdiklerinden kendilerine, fiili olarak zabıta hizmetlerinde görevlendirilenlere ödenen maktu mesai ücretinin ödenemeyeceği sonucu çıkmaktadır.

Yapılan incelemede; .......... Belediyesi Zabıta Teşkilatı kadrosunda yer almadığı ve fiilen zabıta hizmetlerinde görev yapmadığı tespit edilen “memur” kadro unvanlı ..........’a, zabıta hizmetlerinde fiilen çalışanlara ödenmesi gereken maktu fazla mesai ücretinin yersiz olarak ödendiği,

Bu itibarla, .......... Belediyesinde “memur” kadro unvanı ile görev yapan ..........’a mevzuata aykırı olarak maktu mesai ücreti ödenmesi suretiyle .......... TL kamu zararına sebebiyet verildiği,

Söz konusu kamu zararının ortaya çıkması hususunda; 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Harcama talimatı ve sorumluluk” başlıklı 32 ve “Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33 üncü maddeleri gereğince ödeme emirlerinde imzası bulunan harcama yetkilileri, gerçekleştirme görevlileri ve bordroları düzenleyen diğer gerçekleştirme görevlilerinin sorumlu olduğu,

görülmekle birlikte, söz konusu tutarın, .......... tarihli ve .......... numaralı banka tahsilat makbuzu ile ahizinden tahsil edilerek .......... tarihli ve .......... numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile ilgili hesaba gelir kaydedildiği görüldüğünden, .......... TL tutarındaki ödeme için ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

B-) .......... Belediyesi Mali Hizmetler Müdürlüğünde “ayniyat saymanı” kadro unvanı ile görev yapan ..........’a ödenen özel hizmet tazminatının hatalı oran üzerinden hesaplanması suretiyle .......... TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.

05.05.2006 tarihli ve 26159 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 17.04.2006 tarihli ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan, 09.04.2021 tarihli ve 3809 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının l inci maddesi ile 2021 yılında da uygulanmasına devam edilmesi kararlaştırılan Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Kararın;

“Parasal tutarlar ve kesintiler” başlıklı 2 nci maddesinde;

“(1) Bu Karara ekli I, II ve III sayılı cetvellerdeki zam puanları ile tazminat oranlarının ödemeye esas olacak parasal tutarlara çevrilmesinde aşağıdaki usuller uygulanır:

a) I sayılı Cetvelde yer alan zamların miktarı, Cetvelde gösterilen puanların yan ödeme katsayısı ile çarpılması suretiyle belirlenir. Bu şekilde bulunacak miktarlardan damga vergisi ve gelir vergisi kesilir.

b) II ve III sayılı cetvellerde yer alan tazminatların miktarı, en yüksek Devlet memuru aylığına (ek gösterge dahil), cetvellerde gösterilen oranların uygulanması suretiyle belirlenir. Bu suretle belirlenecek miktarlar, damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz.

c) II ve III sayılı cetvellere göre ödemeye esas olacak tazminatların oranları, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Zam ve tazminatlar” başlıklı 152 nci maddesinde sınıf, derece, unvan ve öğrenim durumu itibarıyla yer alan üst sınırları hiçbir şekilde geçemez.” hükmü yer almaktadır.

Anılan Karara ekli “Özel Hizmet Tazminatı” başlıklı “II sayılı Cetvel”in, “Üst Yönetim ve Genel İdare Hizmetleri” başlıklı (A) bölümünde 16 gruba ayrılan kadro unvanlarının, kadro derecelerine göre alabilecekleri özel hizmet tazminatı oranlarına yer verilmiş, 17 nci grupta ise;

“Yukarıda sayılan 1 ila 16 ncı Gruplara göre özel hizmet tazminatı alamayanlardan, Kurumların Genel İdare Hizmetleri Sınıfına dahil 1, 2, 3 ve 4 üncü dereceli kadrolarında bulunanlar”

için % 55 oranında özel hizmet tazminatı verileceği,

Anılan Cetvelden hareketle, ilk 16 grupta sayılmayan “ayniyat saymanı” unvanına sahip 1, 2, 3 ve 4 üncü dereceli kadrolar için % 55 oranında tazminat ödenmesi gerektiği,

hükme bağlanmıştır.

Yapılan incelemede, Mali Hizmetler Müdürlüğünde “ayniyat saymanı” kadro unvanı ile görev yapan .......... isimli personele, % 55 oranı yerine, farklı bir kadro unvanı olan “Sayman” kadrosu için belirlenen % 135 oranı esas alınmak suretiyle özel hizmet tazminatı hesaplanıp ödenmesi sonucu .......... TL kamu zararına sebebiyet verildiği,

Söz konusu kamu zararının ortaya çıkması hususunda; 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Harcama talimatı ve sorumluluk” başlıklı 32 ve “Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33 üncü maddeleri gereğince ödeme emirlerinde imzası bulunan harcama yetkilileri, gerçekleştirme görevlileri ve bordroları düzenleyen diğer gerçekleştirme görevlilerinin sorumlu olduğu,

görülmekle birlikte, söz konusu tutarın, .......... tarihli ve .......... numaralı banka tahsilat makbuzu ile ahizinden tahsil edilerek .......... tarihli ve .......... numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile ilgili hesaba gelir kaydedildiği görüldüğünden, .......... TL tutarındaki ödeme için ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.