MEBSİS hatası sebebiyle kariyer sınavına başvuru yapamayan öğretmene ilişkin önemli karar

Konuya ilişkin ilgili idare tarafından sunulan bilgi ve belgelerden, başvuranın başvurusuna ilişkin MEBBİS sisteminde muafiyet işlemlerinin herhangi bir kabul edilmedi uyarısı düşmediği, ilgili Okul Müdürlüğünce yapılan başvuruların zamanında onaylandığı, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünden gelen başvuruları kabul edilmeyen personellerin telefonla aranarak bilgi verildiği ancak başvuranın işlemlerinin eksik olduğuna dair Okul Müdürlüğüne herhangi bir bildirimde bulunulmadığı anlaşılmakta olup, gerek Okul Müdürlüğünce gerek başvuranca başvuranın şahsen başvuru yaptığı durumu açık bir şekilde ortaya konulmakta olup, başvuranın muafiyet başvurusunun kabul edilmemesinin MEBBİS kaynaklı olarak gerçekleştiği kanaatine varılmıştır.

Bu kapsamda, 7354 sayılı Kanun gereğince yüksek lisans eğitimini tamamlayan öğretmenlerin uzman öğretmenlik için öngörülen şartları taşıması halinde yazılı sınavdan muaf tutulacağı hükmü kapsamında 09/07/2019 tarihinde Ahmet Yesevi Üniversitesinde Eğitim Yönetimi ve Denetimi alanında yüksek lisans eğitimini tamamlayan başvuranın aday öğretmenlik dâhil öğretmenlikte en az on yıl hizmetinin bulunduğu, Uzman Öğretmenlik Eğitim Programını ve mesleki gelişim alanlarında öngörülen asgari çalışmalarını tamamladığı ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının bulunmadığı dikkate alındığında muafiyet başvurusunun kabul edilmemesinin bilgi sisteminden kaynaklandığı ve ayrıca başvuru sürecinden ayrı olarak söz konusu başvurunun kabul edilmesi halinde ilgili idarece yüklenilecek külfetin makul düzeyde olduğu değerlendirilmekte olup, başvuran ile başvuran gibi bilişim sistemindeki hatadan dolayı başvurusu kabul edilmeyen öğretmenlerin mağduriyetlerinin giderilmesinin hakkaniyet gereği olduğu sonucuna varılmıştır.

Zira, yüksek lisansını tamamlayan öğretmenlerin yazılı sınavdan muaf tutulduğu dikkate alındığında, 7354 sayılı Kanun gereğince, uzman öğretmenlik ve başöğretmenliğe atanmak üzere yapılan başvuruların belirli bir sınav takvimine bağlı kılınmasını gerektiren herhangi düzenlemenin de bulunmadığı görülmektedir.

Yukarı anlatılan hususlar, başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; 7354 sayılı Kanun uyarınca yüksek lisans eğitimini tamamlayan başvuranın başvurusunun kabul edilmesi talebinin yerinde olduğu değerlendirildiğinden bilişim sistemindeki hatadan dolayı muafiyet kapsamında başvurusu kabul edilmeyen başvuran ile bu durumdaki diğer öğretmenlerin, başvurularının kabul edilerek atama süreçlerinin işletilmesi yönünde ilgili idareye tavsiyede bulunmak gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.

T.C.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU
(OMBUDSMANLIK) 

SAYI : : 2023/757-S.23.1317
BAŞVURU TARİHİ: 22/11/2022

BAŞVURU NO : 2022/17119
KARAR TARİHİ : 19/01/2023

BAŞVURUNUN KONUSU    : Uzman öğretmenlik başvurusunun kabul edilmesi talebi hk.

I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ
1. Başvuran özetle; 27/12/2004 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde ilkokul öğretmeni olarak atandığını ve söz konusu tarihten bu yana öğretmen olarak görev yapmakta olduğunu, kadrosunun Ankara Yenimahalle İlkokulu’nda olduğunu ancak Yenimahalle Kaymakamlığı tarafından Kaymakamlık nezdindeki Proje Ofisinde görevlendirildiğini, 09/07/2019 tarihinde Ahmet Yesevi Üniversitesinde Eğitim Yönetimi ve Denetimi alanında Yüksek Lisans diploması alarak lisansüstü eğitimini gerçekleştirdiğini, buna ilişkin kademe ilerlemesinin yapıldığını, 7354 sayılı Öğretmenlik Meslek Kanunu gereğince yapılan sınav duyurusu çerçevesinde uzman öğretmenlik sınavından muaf olmak üzere bildirimde bulunduğunu, yüksek lisans mezuniyeti bilinmesine karşın Onay Makamı olan İlkokulu Müdürlüğünce bildirimde yapmış olduğu eksikliğin tarafına iletilmemesi nedeniyle sınavdan muaf olanlar listesinde adına yer verilmediğini, aynı durumda olan başkaca personelin ise bu konuda uyarıldığı bilgisini aldığını, ilgili mevzuatta uzman öğretmen sınavından muaf olmak için yüksek lisans diploması sahibi olma dışında hiçbir ilave şart veya usul öngörülmediğini belirterek 7354 sayılı Kanun uyarınca yüksek lisans diploması sahibi olarak yasal koşulu yerine getirdiğinden başvurusunun kabul edilmesini talep etmektedir.

II. İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI
2. Başvuruya konu iddialar hakkında bilgi ve belge talebimize istinaden Milli Eğitim Bakanlığının 19.12.2022 tarihli ve    sayılı cevabi yazısı ve eklerinde,

2.1. Öğretmenlik kariyer basamaklarına yönelik işlemlerinin, 7354 sayılı Öğretmenlik Meslek Kanunu ile söz konusu Kanunun ilgili hükümleri doğrultusunda hazırlanan Aday Öğretmenlik ve Kariyer Basamakları Yönetmeliğin ilgili hükümleri doğrultusunda yürütüldüğü,

2.2.  Uzman öğretmen ve başöğretmen unvanlarına başvuru sürecine yönelik olarak ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda hazırlanan ve Bakanlık ile Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü internet sitesinde yayımlanan ve tüm valiliklere gönderilen "Uzman Öğretmenlik ve Başöğretmenlik Eğitim Programı ile Öğretmenlik Kariyer Basamakları Yazılı Sınav Duyurusu"nda da; "Lisansüstü eğitimini tamamlayan öğretmenler, uzman öğretmen unvanı için öngörülen yazılı sınava başvuruda bulunacaklarda aranan şartları taşımaları hâlinde uzman öğretmen unvanı için; doktora eğitimini tamamlayan uzman öğretmenler, başöğretmen unvanı için öngörülen yazılı sınava başvuruda bulunacaklarda aranan şartları taşımaları hâlinde başöğretmen unvanı için 26 Eylül 2022-03 Ekim 2022 tarihleri arasında başvuruda bulunabilecektir. " şeklinde açıklama yapıldığı, söz konusu tarihler arasında başvuruda bulunamayanlar için başvuruların, 06 Ekim 2022 tarihine kadar Bakan Oluru ile uzatıldığı; bu süreç daha sonra 12 Ekim 2022 tarihi saat 23:59'a kadar tekrar Bakan Oluru ile uzatıldığı,

2.3. Öğretmenlik kariyer basamakları yazılı sınav süreci boyunca öğretmenlerin, hem WEB sayfalarımızda yapılan duyurularla, hem de valiliklere gönderilen yazılarla bilgilendirildiği, ayrıca mevcut durumda yüksek lisans mezuniyetine sahip 94.863 öğretmenin, süresi içerisinde başvuruda bulunarak Öğretmenlik Kariyer Basamakları Yazılı Sınavından muaf tutulduğu,

2.4. Bu açıklamalar çerçevesinde ilgilinin, gerek Bakanlıkça yapılan açıklamalar gerekse müdür yardımcısı olarak görev yapması nedeniyle, yazılı sınavdan muaf olma şartları konusunda bilgilendirilmemiş olması gibi bir durum söz konusu olmadığı,

2.5. MEB Uzman Öğretmenlik ve Başöğretmenlik Eğitim programı ile Öğretmenlik Kariyer Basamakları Yazılı Sınav Kılavuzu ekinde yer alan Sınav Takviminde belirtilen Bakanlık Kadro ve Pozisyonlarında Görev Yapan Öğretmen / Uzman Öğretmenlerden Yazılı Sınavdan Muaf Olanların Başvuruları ile Yazılı Sınava Başvuruda Bulunacakların Başvurularının itirazlarının alınması 11-17 Ekim 2022 tarihleri olarak belirlendiği ve ilgili başvuru süresi içerisinde başvuruda bulunmadığı ve değerlendirme sonuçlarına yapılan itirazların sonuçlanması için verilen tarih olan 31.10.2022 tarihinden sonra 02.11.2022 tarihinde başvuru yaptığı,

2.6. Başvuru konusuna ilişkin Okul Müdürlüğünün yazısında, “başvuranın da gerek MEBBİS 'te gerek DYS sisteminde idareci ve yetkili personel olduğu, şikayetçi olunan konuyla ilgili okula gelen tüm yazıların da WHATSAPP ve DYS üzerinden tüm öğretmenlere zamanında duyurulduğu, belgelerin sunulduğu, yönetici personel olduğu için tüm muaf öğretmenlerle birlikte başvuranın kendi işlemlerini de bizzat kendisinin gerçekleştirdiği, MEBBİS sisteminde muafiyet işlemlerinin herhangi bir kabul edilmedi uyarısı düşmediği, hiçbir başvurunun idarece yapılması gereken onay süresi geçmediği, zamanında bütün başvuruların onaylandığı, başvuru sürecine ilişkin olarak okul yönetiminin herhangi bir ihmali veya hatası bulunmadığı, eğer başvuruyla alakalı bir hata varsa sistemden kaynaklı olduğu, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünden gelen başvuruları kabul edilmeyen personellerin telefonla aranarak bilgi verildiği ancak bahsi geçen şikayetçinin işlemlerinin eksik olduğuna dair Okul Müdürlüğüne herhangi bir bildirim gelmediği, başvurusu kabul edilmeyen veya eksik olan personellerin listesinin ek olarak sunulduğu, başvuranın 05.10.2022 tarihinde görevinden ayrılmış olup sınav başvuru sürecinin bu tarihten öncesini kapsadığı, sonradan tanınan ek başvuru sürelerinin de WHATSAPP ve DYS sistemi üzerinden bildirildiği, başvuranın kurumdan ayrılmış olduğu 05.10.2022 tarihinde kendi isteğiyle WHATSAPP grubundan çıktığı, bu durumda tek bilgilendirme kanalının DYS olduğu görülmekte ve her personel gibi bilgilendirme yazılarını takip etmenin kendi sorumluluğunda olduğu”
belirtilerek konuya ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

III. İLGİLİ MEVZUAT...

IV. KAMU DENETÇİSİ SADETTİN KALKAN'IN KAMU BAŞDENETÇİSİ'NE ÖNERİSİ
7.  Kamu Denetçisi tarafından yapılan inceleme ve araştırma neticesinde; başvuranın talebinin kabulü ile tavsiyede bulunulması yönünde hazırlanan Tavsiye Karar Önerisi, Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.

V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
A. Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme
8.  Kadrosu Ankara Yenimahalle    İlkokulu’nda    olan ancak, Yenimahalle Kaymakamlığı bünyesinde görevlendirilen başvuran, lisansüstü eğitimini gerçekleştirmesi nedeniyle 7354 sayılı Öğretmenlik Meslek Kanunu gereğince yapılan sınav duyurusu çerçevesinde uzman öğretmenlik sınavından muaf olmak üzere başvuru yapmış olmasına rağmen başvuru sisteminden kaynaklanan sorun nedeniyle başvurusunun kabul edilmediğini, başvuru sisteminde yapılmış olan eksikliğin de Onay Makamı olan İlkokulu Müdürlüğünce tarafına iletilmemesi nedeniyle sınavdan muaf olanlar listesinde adına yer verilmediğini, zira ilgili mevzuatta uzman öğretmen sınavından muaf olmak için yüksek lisans diploması sahibi olma dışında hiçbir ilave şart veya usul öngörülmediğini belirterek 7354 sayılı Kanun uyarınca yüksek lisans diploması sahibi olarak yasal koşulu yerine getirdiğinden başvurusunun kabul edilmesini talep etmektedir.

9. 7354 sayılı Öğretmenlik Meslek Kanunu ile öğretmenlik kariyer basamaklarına atanmaya ilişkin düzenlemelere yer verilmiş olup, aday öğretmenlik dâhil öğretmenlikte en az on yıl hizmeti bulunanlardan; mesleki gelişime yönelik 180 saatten az olmamak üzere düzenlenen Uzman Öğretmenlik Eğitim Programını tamamlamış olan, mesleki gelişim alanlarında uzman öğretmenlik için öngörülen asgari çalışmaları tamamlamış olan ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan öğretmenlerin uzman öğretmen unvanı için yapılan yazılı sınava başvuruda bulunabileceği, ancak Yüksek lisans eğitimini tamamlayanların ise söz konusu yazılı sınavdan muaf tutulacağı, uzman öğretmen unvanından ise uzman öğretmen sertifikasının düzenlendiği tarihten itibaren yararlanılacağı öngörülmüştür.

10. Başvuruya konu olayda, başvuran uzman öğretmenliğe atanmaya yönelik şartları taşımakla birlikte, lisansüstü eğitimini tamamlamış olması sebebiyle yazılı sınavdan muaf olacak şekilde MEBBİS üzerinden başvuru yapmasına karşın başvurusunun kabul edilmediği anlaşılmaktadır.

11. Konuya ilişkin ilgili idare tarafından sunulan bilgi ve belgelerden, başvuranın başvurusuna ilişkin MEBBİS sisteminde muafiyet işlemlerinin herhangi bir kabul edilmedi uyarısı düşmediği, ilgili Okul Müdürlüğünce yapılan başvuruların zamanında onaylandığı, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünden gelen başvuruları kabul edilmeyen personellerin telefonla aranarak bilgi verildiği ancak başvuranın işlemlerinin eksik olduğuna dair Okul Müdürlüğüne herhangi bir bildirimde bulunulmadığı anlaşılmakta olup, gerek Okul Müdürlüğünce gerek başvuranca başvuranın şahsen başvuru yaptığı durumu açık bir şekilde ortaya konulmakta olup, başvuranın muafiyet başvurusunun kabul edilmemesinin MEBBİS kaynaklı olarak gerçekleştiği kanaatine varılmıştır.

12. Bu kapsamda, 7354 sayılı Kanun gereğince yüksek lisans eğitimini tamamlayan öğretmenlerin uzman öğretmenlik için öngörülen şartları taşıması halinde yazılı sınavdan muaf tutulacağı hükmü kapsamında 09/07/2019 tarihinde Ahmet Yesevi Üniversitesinde Eğitim Yönetimi ve Denetimi alanında yüksek lisans eğitimini tamamlayan başvuranın aday öğretmenlik dâhil öğretmenlikte en az on yıl hizmetinin bulunduğu, Uzman Öğretmenlik Eğitim Programını ve mesleki gelişim alanlarında öngörülen asgari çalışmalarını tamamladığı ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının bulunmadığı dikkate alındığında muafiyet başvurusunun kabul edilmemesinin bilgi sisteminden kaynaklandığı ve ayrıca başvuru sürecinden ayrı olarak söz konusu başvurunun kabul edilmesi halinde ilgili idarece yüklenilecek külfetin makul düzeyde olduğu değerlendirilmekte olup, başvuran ile başvuran gibi bilişim sistemindeki hatadan dolayı başvurusu kabul edilmeyen öğretmenlerin mağduriyetlerinin giderilmesinin hakkaniyet gereği olduğu sonucuna varılmıştır.

13. Zira, yüksek lisansını tamamlayan öğretmenlerin yazılı sınavdan muaf tutulduğu dikkate alındığında, 7354 sayılı Kanun gereğince, uzman öğretmenlik ve başöğretmenliğe atanmak üzere yapılan başvuruların belirli bir sınav takvimine bağlı kılınmasını gerektiren herhangi düzenlemenin de bulunmadığı görülmektedir.

14.    Yukarı anlatılan hususlar, başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; 7354 sayılı Kanun uyarınca yüksek lisans eğitimini tamamlayan başvuranın başvurusunun kabul edilmesi talebinin yerinde olduğu değerlendirildiğinden bilişim sistemindeki hatadan dolayı muafiyet kapsamında başvurusu kabul edilmeyen başvuran ile bu durumdaki diğer öğretmenlerin, başvurularının kabul edilerek atama süreçlerinin işletilmesi yönünde ilgili idareye tavsiyede bulunmak gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.

B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme

15. İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İyi yönetim ilkeleri" başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirmede, başvuru kapsamında, idarenin, başvurana ilişkin işlemlerle ilgili bilgi ve belgeleri süresi içerisinde ve gerekçeli olarak kurumumuza gönderdiği, ancak başvuru sahibine verdiği cevapta idari işleme karşı hangi sürede hangi mercie başvurabileceğini göstermediği bu nedenle de “karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkesine uymadığı tespit edildiğinden, idareden bundan böyle bu ilkeye uyması beklenmektedir.

VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA
16. 6328 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, bu Tavsiye Kararının idareye tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde idare tarafından herhangi bir eylem ya da işlem tesis edilmezse (varsa) dava açma süresinden kalan süre işlemeye devam edecek olup Ankara İdare Mahkemesine yargı yolu açıktır.

VII. KARAR
Açıklanan gerekçe ve dosya kapsamına göre; BAŞVURUNUN KABULÜNE,
7354 sayılı Kanun uyarınca yüksek lisans eğitimini tamamlayan başvuranın başvurusunun kabul edilmesi talebinin yerinde olduğu değerlendirildiğinden bilişim sistemindeki hatadan dolayı muafiyet kapsamında başvurusu kabul edilmeyen başvuran ile bu durumdaki diğer öğretmenlerin başvurularının kabul edilerek atama süreçlerinin işletilmesi yönünde MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞINA TAVSİYEDE BULUNULMASINA,
6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 20 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca; idare tarafından bu karar üzerine tesis edilecek işlemin otuz gün içinde başvurana ve Kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna,
Kararın BAŞVURAN ile MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞINA tebliğine
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi.