Çalışan eşler için de aile yardımı ödenmiş

Aile yardımı ödeneğinden yararlanılması ve eş için asgari geçim indiriminden faydalanılması eşlerin her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmaması veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almaması koşuluna bağlandığından, bazı Belediye personeline eşleri çalıştığı halde aile yardımı ödeneği verilmesi ve bahse konu personel için asgari geçim indiriminin fazla hesaplanması suretiyle …-TL kamu zararına neden olunmuştur.

Yılı: 2021
Dairesi: 6
Karar No: 881
İlam No: 2
Tutanak Tarihi : 20.10.2022

Aile Yardımı Ödeneği ve Asgari Geçim İndirimi

Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;

Eşleri çalışan bazı personele aile yardımı ödeneği verildiği ve gelir vergilerine uygulanan asgari geçim indiriminin fazla hesaplandığı görülmüştür.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Aile yardımı ödeneği” başlıklı 202’nci maddesinde, “Evli bulunan Devlet memurlarına aile yardımı ödeneği verilir.

Bu yardım, memurun her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmayan veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almayan eşi için 1500, çocuklarından her biri için de 250 gösterge rakamının (72 nci ay dahil olmak üzere 0-6 yaş grubunda yer alan çocuklar için bir kat artırımlı) aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktar üzerinden ödenir. Eşlerden birine iş akdi veya toplu sözleşme gereği çocukları için yapılan aile yardımı ödeneği daha düşük ise, yalnız aradaki fark ödenir. Bu fıkrada yer alan gösterge rakamlarını 3 katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.

….” hükmü yer almakta olup, 01.09.2019 tarihli ve 30875 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 28.08.2019 tarihli ve 2019/1 sayılı Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararı’nın 45’inci maddesinde ise “2134 olarak uygulanan aile yardımı ödeneği gösterge rakamı 2273 olarak uygulanır.” denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden açıkça anlaşılacağı üzere; Devlet memurunun eş için öngörülen ve 2273 gösterge rakamı üzerinden hesaplanan aile yardımı ödeneğine hak kazanabilmesi için eşinin her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmaması ve herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almaması gerekmektedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Asgari geçim indirimi” başlıklı 32’nci maddesinde ise asgari geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarının, mükellefin kendisi için %50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için %10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için %7,5, üçüncü çocuk için %10, diğer çocuklar için %5’i olarak belirlenmiş olup indirim tutarının tespitinde mükellefin gelirin elde edildiği tarihteki medeni halinin ve aile durumunun esas alınacağı ve indirimin yukarıda yer verilen oranları aşmamak kaydıyla ücret geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı olmak üzere eşlerden yalnızca birinin gelirine uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

Anılan düzenleme uyarınca eş için asgari geçim indirimi tutarının hesaplanabilmesi, eşin çalışmaması ve herhangi bir gelirinin olmaması koşuluna bağlandığından, anılan maddede öngörülen %10’luk asgari geçim indiriminden çalışan eş için faydalanılması mümkün değildir.

… Belediyesi ile … Sendikası arasında imzalanan ve …-… tarihleri arasında geçerli olan Toplu İş Sözleşmesi’nin “Aile ve Çocuk yardımı” başlıklı 32’nci maddesinde, sendika üyesi işçilere 657 sayılı Kanun’daki usul ve esaslar çerçevesinde aile yardımı yapılacağı hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar uyarınca aile yardımı ödeneğinden yararlanılması ve eş için asgari geçim indiriminden faydalanılması eşlerin her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmaması veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almaması koşuluna bağlandığından, bazı Belediye personeline eşleri çalıştığı halde aile yardımı ödeneği verilmesi ve bahse konu personel için asgari geçim indiriminin fazla hesaplanması suretiyle …-TL kamu zararına neden olunmuştur.

Ancak, kamu zararı tutarı …-TL’nin … muhasebe işlem fişleriyle tahsil edildiği anlaşıldığından ilişilecek husus kalmadığına 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.