KADRO YAKMA!!!!!
Her yıl ülkemizde milyonlarca kişi Kamu Personeli olabilmek amacıyla Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS)’na girmektedir. Sınav hazırlığı yapıp belli bir puan alan adaylar, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına atanabilmek amacıyla çok çeşitli usullerde gerçekleştirilen personel alımlarına başvurular yapmaktadır. Ancak bu personel alımlarında “KADRO YAKMA” adıyla tabir ettiğimiz çok büyük bir mağduriyet yaşanmaktadır. Devletimizin Yetkili Bakanlık, Kurum ve İlgili Başkanlıklarına, Sayın Devlet Büyüklerimize ve Devletimizin İlgili Yetkililerine bu haksızlık ve büyük mağduriyetlerin artık sonlandırılması, giderilmesi amacıyla gerekli adımların atılması ve gerekli düzenlemelerin yapılması hususundaki talebimizi arz ediyoruz.
“KADRO YAKMA” olarak tabir edilen bu büyük haksızlığın ve mağduriyetin anlaşılabilmesi için Kamu Personeli istihdamının çerçevesinin ve işleyişinin aşağıda kısa bir özeti aşağıda yapılmıştır.
KAMU İSTİHDAM İŞLEYİŞİ GENEL ÇERÇEVESİ
Ülkemizde ihtiyaç duyulan kamu personelleri, başta 657 Sayılı Kanun başta olmak üzere ilgili diğer Kanun, Kanun Hükmünde Kararname ve diğer mevzuatlar kapsamında istihdam edilmektedir.
Temelde 3 çeşit kamu personeli istihdam şekli vardır.
- Memur (657 Sayılı Kanuna tabii)
- Sözleşmeli Personel (657 Sayılı Kanun, 399 Sayılı KHK…..vs. tabii)
- İşçi (4857 Sayılı İş Kanunu…. vs. tabii)
Yukarıda 3 başlıkta ayrışan kamu personeli çeşitleri ve istihdam statüleri, ilgili kanun ve diğer mevzuatlar kapsamında belirlenmiş olarak yetki, sorumluluk, personel özlük hakları…….vs gibi başlıklar çerçevesinde farklılıklar taşımaktadır.
Bu ana çerçeve dışında ayrıca istihdamın yapılmış olduğu Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar, İl Özel İdareleri, Belediyeler, İl Özel İdareleri ve Belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, kanunlarla kurulan fonlarda, kefalet sandıklarında veya Beden Terbiyesi Bölge Müdürlükleri, Kamu İktisadi Teşebbüsleri (TEİAŞ, TPAO, DHMİ …vs) ….vs. gibi kamu kurum ve kuruluşlarında her kurumun kendi yönetmelik, tüzük, genelge ve mevzuatları çerçevesinde kamu personellerinin yetki, sorumluluk, personel özlük hakları…….vs gibi hususlarında bir başka farklılık ortaya çıkmaktadır.
Aynı zamanda bu personel istihdam şekilleri de kendi içlerinde çeşitli sınıflara ayrılmaktadır.
Örneğin Memuriyet sınıfları : Genel idare hizmetler sınıfı, Teknik hizmetler sınıfı, Sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfı, Eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfı ….. vs gibi sınıflara ayrılmaktadır.
Devlet Tüzel Kişiliği başta olmak üzere kamu kurum ve kuruluşlarında milyonlarca kamu personelinin istihdamında belli bir başlangıç noktası tesis edilebilmesi, istihdamın belli bir düzen çerçevesinde yapılabilmesi, kamu personelinin belli ölçütlere dayanılarak istihdamının gerçekleştirilebilmesi gibi amaçlarla OSYM tarafından her sene KPSS sınavı yapılmaktadır. (Kamu personelinin seçim ve istihdamının sözleşmeli (KPSS puanı aranmaksızın), kura, özel yetenek sınavları … vs yöntemler ile yapılması konumuz dışındadır.)
OSYM tarafından her yıl KPSS sınavı ve puanlaması yapılmaktadır. KPSS sınav ve puanlaması, sonu tek rakam olan yıllarda (2017,2019,2021….) A tipi kadrolar, çift yıllarda (2018,2020,2022…) ise B tipi kadrolara yapılacak atamalarda kullanılmak üzere yapılmaktadır.
Bu kadro tiplerini şöyle özetleyebiliriz:
- (A) grubu kadrolar; özel yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle ve belli bir yetişme programı sonrası yeterlik sınavına tabi tutularak mesleğe alınan personel için ihdas edilmiş kadrolar olarak tanımlanmıştır (Örneğin, Müfettiş ve Uzman Yardımcısı, Stajyer Kontrolör, Kaymakam Adayı).
Bu kadroları tercih edecek adayların KPSS'ye girmelerini müteakip ilgili kurumlarca yapılacak sınavlarda da başarılı olmaları gerekmektedir. Bu sınavlar ve aranılan özel şartlar hususunda ilgili kurumlarca yapılacak ilanların takip edilmesi gerekmektedir.
- (B) grubu kadrolar ise; kariyer meslek olarak anılan meslekler dışında kalan diğer kadrolar olarak tanımlanmıştır. (Örneğin, mühendis, hemşire, sağlık memuru, teknisyen, veznedar, koruma ve güvenlik görevlisi v.b.)
Bu kadrolara ilk defa atanacak personelin genellikle ÖSYM tarafından yapılacak KPSS'ye girerek ÖSYM tarafından ilan edilecek KPSS Tercih Kılavuzunda yer alan kamu kurum ve kuruluşlarına ait boş kadrolardan durumlarına uygun olanları tercih etmeleri halinde, puanları ve tercihleri çerçevesinde adı geçen Kurumca bilgisayar ortamında yerleştirme işlemleri yapılmaktadır. Ancak bu kadro tiplerinde de mülakatla alım son yıllarda yaygın olarak görülmektedir.
Kamu Personelinin istihdamı noktasında bazı usuller;
- OSYM aracığıyla gerçekleştirilen ve puan üstünlüğü esası ile yerleştirmenin yapıldığı Merkezi Atama ( Her Yıl Temmuz ve Aralık aylarında olmak üzere 2 Merkezi Atama yapılmaktadır.)
- OSYM aracılığıyla gerçekleştirilen ve puan üstünlüğü esası ile yerleştirmenin yapıldığı, sadece bir Kurum/Kuruluşa ait talepler kapsamındaki, çeşitli tarihlerdeki ve genellikle sözleşmeli kadro olan Personel Atamaları
- Belli bir KPSS puanı taban kabul edilmek suretiyle başvuru yapanların mülakatlı/uygulamalı sınavlarına başvuru yapabildiği Açıktan Alımlar
- KPSS puanı sıralaması esas alınmak suretiyle ilan edilen kadro adedinin belli bir katı kadar adayın mülakatlı/uygulamalı sınavlarına başvuru yapabildiği Açıktan Alımlar
- Belli bir KPSS puanı taban kabul edilmek suretiyle başvuru yapanlar içinde kura çekilmesi yöntemiyle yapılan Personel Alımları
- ….
- …..
Şeklinde sıralanmaktadır.
Tüm bu özet bilgiler ışığında “KADRO YAKMA” olayını şöyle tanımlayabiliriz.
Her yıl belli bir sayıda kadro ilanı yapılmaktadır. Ancak bir yılın sonunda gerçekten istihdamı sağlanan personel sayısı, ilan edilen kadro sayısının altındadır. Örneğin toplamda 15.000 kişilik kadro ilanı yapılırken belli bir zaman dilimi sonunda gerçek istihdam oranı 12.000 kişi olmaktadır.
Nispeten yüksek puana sahip bazı kişiler kadrodan kadroya sürekli başvuru yapmaktadır. Örneğin bir Kurumun yapmış olduğu çeşitli usullerdeki bir personel alımına başvuru yapmakta, atanmakta ama 3 ay sonra o kadrodan istifa ederek bir diğer kadroya başvuru yapıp bir daha atanmaktadır. Böylelikle ilk yerleşmiş olduğu kadro boşalmaktadır. Yani 2 kadro açılmakta ama 1 kişinin istihdamı yapılmış olmaktadır.
Aşağıda “KADRO YAKMA” olaylarının nasıl gerçekleştiğine dair bazı senaryolar vardır.
ÖRNEK SENARYOLAR
-
3 AY MAAŞ ALMAK İÇİN KADRO YAKANLAR
Ali YAKAN (Hayali karakter), KPSS’ye girip Ağustos ayı içinde puanların açıklanması ile beraber 93 puan almıştır. 4A kadrolu alımlara başvuru yapabileceği Merkezi Atama Dönemi ise Aralık-Ocak ayındadır. Bu döneme 5 aylık bir süreç vardır. Atama için tercih alınması, sonuçların açıklanması, iş başı yapılması gibi süreçlerin tamamlanması ile beraber 7-8 aylık bir süreç işleyecektir.
Bu sürecin tamamlanmasının beklenilmesi esnasında Ekim ayında bir başka kamu kurumu Merkezi Atamadan bağımsız olarak ayrı bir ilan ile 4B sözleşmeli personel alımı ilanı yayımlamıştır. Ali YAKAN bu kurumun OSYM üzerinden gerçekleştirilen puan üstünlüğüne dayalı personel alımına başvuru yapmış, yerleşmiş ve Kasım ayında da iş başı yapmıştır.
Aralık ayının sonunda ise bu sefer Merkezi Alımlar başlamıştır. Merkezi Alıma da başvuru yapmıştır. 93 puana sahip olduğu için tekrar bir başka kadroya atanmıştır. Tüm süreçlerin tamamlanması ile beraber Şubat ayında yeni atandığı kurumdan iş başı yapması için kendisine yazı gönderilir. Böylelikle Ali YAKAN Kasım-Aralık-Ocak aylarında atanmış olduğu ilk Kurumundan 3 ay maaş almış olarak ve yeni Kurumunda çalışmaya başlamak üzere eski Kurumuna istifa dilekçesi vererek işten ayrılmıştır.
Ali YAKAN ayrılmak istediğini Kurum Amirine bildiriyor. Kurum Amirinin bu durumu engelleme şansı yoktur. Büyük bir ihtiyaç ile talebini yaptığı personeli çalışmış olduğu 3 aylık süreçte zaten göreviyle de işle de pek ilgilenmemişti. Bu arada Ali YAKAN’ın ev taşıma zahmeti de yok. Çünkü ayrılmak üzere başladığı, 3 ay maaş aldığı kadro için ev tutmaya bile gerek duymamıştı. İlk atandığı şehirde otelde kalmaktaydı.
Böylelikle Ali YAKAN açılan 2 kadrodan 1 tanesine yerleşmiş oluyor, diğeri ise boş kalıyor. Yani bir işe girmek için belki de yıllarını harcamış bir diğer adayın işe girmesi engellenmiştir.
-
İSTEDİĞİ ŞEHİRE ATANANA KADAR BEKLEYİP SONRA KADRO YAKANLAR
Ali YAKAN, İstanbul’a atanmak istemektedir. Ancak 1. Merkezi Atamada İstanbul İlinde kadro açılmamıştır. Bir diğer Merkezi Atamaya 6 ay daha var. Üstelik 2. Merkezi Atamada İstanbul İlinin kadro açıp açmayacağı da belli değil. Belki 2. Merkezi, belki 3. Veya 4. Merkezi Atamada da açılabilir. Ne olacağı belli değil.
Ali YAKAN, 1. Merkezi Atamada İstanbul İlinde herhangi bir kadro açılmaması nedeniyle başka bir Kurumun Kocaeli İlindeki mülakatlı alımına başvuru yapmıştır. Mülakatı gayet olumlu geçmiştir. Sözlü sınav komisyonuna Kocaeli’ni çok sevdiğini, bu şehirde kalıcı olduğunu belirtmiştir. Sözlü sınav sonucunda Kocaeli İline atanmıştır. Yaklaşık 1 sene sonra 3. Merkezi Atamada İstanbul İlinde kadro açılmıştır. Ali YAKAN istifa dilekçesini hali hazırda çalıştığı Kocaeli’ndeki Kurumuna vererek pat diye istifa etmiştir.
Ali YAKAN ayrılmak istediğini Kurum Amirine bildiriyor. Kurum Amirinin bu durumu engelleme şansı yoktur. Büyük bir ihtiyaç ile talebini yaptığı personeli geride kalan 1 yıllık süreçte zaten göreviyle de işle de pek ilgilenmemişti. Bu arada Ali YAKAN’ın ev taşıma zahmeti de yok. Çünkü ayrılmak üzere başladığı, 1 yıl maaş aldığı kadro için ev tutmaya bile gerek duymamıştı. İlk atandığı şehirde yani Kocaeli’nde apartta kalmaktaydı.
Böylelikle Ali YAKAN açılan 2 kadrodan 1 tanesine yerleşmiş oluyor, diğeri ise boş kalıyor. Yani bir işe girmek için belki de yıllarını harcamış bir diğer adayın işe girmesi engellenmiştir.
-
ANLAMSIZ BİR ŞEKİLDE BİRKAÇ KADROYU ÜST ÜSTE KAZANIP BİR KADROYA BAŞLAYIP DİĞERLERİNİ YAKANLAR
Ali YAKAN, 2022 KPSS Lisans ta 90,5 puan almıştır. Sağlık Bakanlığının OSYM üzerinden alımını gerçekleştirdiği puan üstünlüğü esas alınarak yerleştirmesinin yapıldığı KPSS 2022/11 Personel Alımında Elektrik-Elektronik Mühendisi olarak 05.12.2022 tarihinde atanmıştır. Ancak Ali YAKAN’ın başvuruları devam etmekteydi. 19.12.2022 tarihinde başlayıp 23.12.2022 tarihinde başvuruları sona eren Konya Büyükşehir Belediyesinin personel alım sınavına da müracaat etmiştir. Yani Ali YAKAN 05.12.2022 tarihinde Sağlık Bakanlığına atanmış olmasına rağmen doyumsuz bir şekilde 19.12.22-23.12.2022 tarihleri arasında Konya Büyükşehir Belediyesi personel alımına da müracaat gerçekleştirmiştir. Açıklanan sözlü sınav listesine göre sözlü sınava girmeye hak kazanmıştır.
Ali YAKAN Konya Büyükşehir Belediyesi Personel Alımı sözlü sınavında başarılı olursa hem Sağlık Bakanlığında hem de Konya Büyükşehir Belediyesinde kazanmış olduğu kadro haklarından birini tercih edecek diğer kadroyu ise “YAKMIŞ” olacak. Yani Ali YAKAN hiç başlamadığı, iline belki de hiç gitmediği, kurumunu hiç görmediği kadrolardan birini çatır çıtır “YAKMIŞ” olacak. Ali YAKAN’ın Sağlık Bakanlığına kendi rızasıyla müracaat etmiş ve 12. Ayın 5’inde atanmaya hak kazanmış olmasına rağmen yine 12. ayın 19-23. günleri arasında bir başka Kurumun personel alımına neden tekrar başvuru yaptığının akıl, mantık ve vicdan boyutunda anlaşılabilir bir tarafı yoktur.
Böylelikle Ali YAKAN açılan 2 kadrodan 1 tanesine yerleşmiş oluyor, diğeri ise boş kalıyor. Yani bir işe girmek için belki de yıllarını harcamış bir diğer adayın işe girmesi engellenmiştir.
-
PSİKOLOJİK SORUNLARI OLDUĞUNDAN DOLAYI KADRO YAKANLAR
Ali YAKAN, 2022 KPSS’ye yaklaşık 1 sene çalışmıştır. Büyük emekler vermiştir. KPSS sonuçlarının açıklandığı gün 91 puan aldığını öğrenmiştir. Dershane arkadaşı Veli YAKILAN ise 90 puan almıştır. Hâlbuki dershane deneme sınavlarında bu iki arkadaş birbirlerine yakın seviyelerdeydiler. Ancak Veli YAKILAN sınav günü nispeten kötü bir performans göstermiştir. Kötü performanstan kasıt da şudur: Ali YAKAN 120 sorudan 95 net, Veli YAKILAN ise 93 net yapmıştır. Yani aralarında 120 soruda 2 soruluk fark vardır.
Kurum/Kuruluşlar ardı ardına personel alım ilanları yayımlanmaya başlamıştır. Ali YAKAN ile Veli YAKILAN ardı ardına bütün personel alımlarına başvuru yapmaya başlamışlardır. Ali YAKAN sistem açıklarından yararlanarak hiç başlamayacağı kadrolara başvuru yapmış ve kadroları yakmaya başlamıştır. Arkadaşı Veli ise Ali’nin neden böyle anlamsız bir şekilde hareket ettiğini merak edip sormuştur. Ali 91 puan almış biri olarak kanunun kendisine vermiş olduğu “KADRO YAKMA HAKKI” nı kullandığını söylemiştir. Ali YAKAN, sistemin açıklarından kaynaklanan ve maalesef cezası olmayan bu işleyişin kendisine tanınmış bir “HAK” olduğuna inanmaktadır.
Hatta bir defasında bir kurumun 1 adet pozisyon için açtığı ve sözlü sınavına 5 katı kadar adayın girmeye hak kazandığı personel alımına müracaat edenlerden biri de yine mülakata gitmeye hiç niyeti olmayan Ali YAKAN’dı. Sözlü sınav günü geldiğinde 5 adaydan sadece 1 tanesi sözlü sınava katılmıştı. Ali YAKAN’la birlikte 3 kişi daha sınava katılmamıştı. (Bu 3 kişiden biri olan Deli YAKICI ise Ali YAKAN’ dan daha ileri seviyede psikolojik sorunları olan biriydi. Deli YAKICI düşük puan alanların mülakatlara katılmaması konusunda hırs etmişti. Düşük puanlıdan kasıt da 2-4-5-8 net kendisinden düşük alan meslektaşlarıydı.120 soruda sadece 2-4-5-8 net. Deli YAKICI kendisinden düşük alan meslektaşlarının atanamaması için bütün mülakatlara başvuru yapıp hiç birine katılmıyordu.) Sadece 1 aday olduğundan dolayı haliyle bu tek aday sınavda başarılı olmuş oldu. Ancak kazanan bu aday da sözleşme imzalamaktan vazgeçti. Çünkü bu aday da mülakat ile kazandığı bu kadroya başlayamadan Merkezi Atamada bir başka kadroya bir daha atanmıştı. Kısacası 5 katı kadar adayın değerlendirileceği bu sözlü sınavdan kadroya atanan kimse olmadı. 1 kadro daha yandı.
Böylelikle Ali YAKAN açılan 2 kadrodan 1 tanesine yerleşmiş oluyor, diğeri ise boş kalıyor. Yani bir işe girmek için belki de yıllarını harcamış bir diğer adayın işe girmesi engellenmiştir.
-
PARA/PUL ALIŞVERİŞİ YAPMAK ADINA KADRO YAKANLAR
Kadro yakıp yakmamak, mülakatlara katılıp katılmamak, tercih zamanlarında manipülasyon yapmak gibi hususlardan dolayı Türk Mahkemelerinde açılmış olan davalar vardır. Bu durumla ilgili senaryolar çok uzun ve karmaşık olacağından buradaki senaryoları hayal gücünüze ve mahkeme davalarına bırakıyorum.
-
İSTEDİĞİ KURUM/KURULUŞA ATANANA KADAR BEKLEYİP SONRA KADRO YAKANLAR
Ali YAKAN, sözleşmeli bir pozisyona başvuru yapmış, atanmış ve çalışmaktadır. Ancak atandıktan 10 ay sonra merkezi atama ile daha fazla maaş veren bir Kuruma geçiş yapmıştır.
Ali YAKAN ayrılmak istediğini Kurum Amirine bildiriyor. Kurum Amirinin bu durumu engelleme şansı yoktur. Büyük bir ihtiyaç ile talebini yaptığı yeni personeli geride kalan 10 aylık süreçte zaten göreviyle de işle de pek ilgilenmemişti.
Böylelikle Ali YAKAN açılan 2 kadrodan 1 tanesine yerleşmiş oluyor, diğeri ise boş kalıyor. Yani bir işe girmek için belki de yıllarını harcamış bir diğer adayın işe girmesi engellenmiştir.
-
KURUM AMİRİ İLE GEÇİNEMEYEN VE İŞ AHLAKI OLMADIĞI İÇİN KADRO YAKANLAR
Ali YAKAN, Merkezi Atama ile 4A kadrolu bir pozisyon başvuru yapmış ve atanmıştır. Yaklaşık 6 aydır çalışmaktadır. Ancak bulunduğu yerden memnun değildir. Çünkü Ali YAKAN, bu Kuruma geldiğinde fazla bir iş yükü beklememekteydi. Zaten bu kadroya gelirken de bu motivasyona sahip değildi. Ne de olsa KPSS de vereceği emeğin fazlasını vermiş, yüksek bi puan almış ve artık keyif sürme vakti gelmişti kendince. Ancak Kurumun bayağı birikmiş iş yükü vardı. Haliyle gittikçe Kurum Amiri ile sorunlar ortaya çıkmıştı. 8 ay sonra bi başka Kurumun Sözleşmeli alımına başvuru yapıp atandı. Sözleşmeli olması da çok sıkıntı değildi. Ne de olsa sözleşmeli kadrolar da artık 4A kadroya dönüştürülecekti.
Ali YAKAN ayrılmak istediğini Kurum Amirine bildiriyor. Kurum Amirinin bu durumu engelleme şansı yoktur. Büyük bir ihtiyaç ile talebini yaptığı yeni personeli geride kalan 8 aylık süreçte zaten göreviyle de işle de pek ilgilenmemişti.
Böylelikle Ali YAKAN açılan 2 kadrodan 1 tanesine yerleşmiş oluyor, diğeri ise boş kalıyor. Yani bir işe girmek için belki de yıllarını harcamış bir diğer adayın işe girmesi engellenmiştir.
-
KURUM/KURULUŞLARIN AYNI ANDA ALIMA ÇIKMASI NETİCESİNDE İSTEMEYEREK KADRO YAKMIŞ OLANLAR
En büyük sorunlardan biri de aynı anda alıma çıkan kurumlardan kaynaklanmaktadır. Özellikle puan üstünlüğüne göre direkt atanılan OSYM üzerinden yapılan alımlarda bir aday 2 veya daha fazla Kurum/Kuruluşun alımlarına aynı zaman dilimlerinde müracaat etmek zorunda kalmaktadır. Aday, personel alımı ilan ve alımlardan hangisini kazanacağını veya kazanıp kazanamayacağını bilememektedir. O yüzden tedbiren bütün ilanlara müracaat etmektedir. 2 veya daha fazla kadroyu kazanması halinde haliyle kadrolardan biri yanmış oluyor.
Buradaki sorun sınava giren adaylardan kaynaklanmamaktadır. Sorun aynı anda personel alım ilanına çıkan Kurum/Kuruluşlardan ve kamu personeli alımlarının bi düzene oturtulmasından sorumlu olan ilgili Kurum/Kuruluşlardan kaynaklanmaktadır.
Daha fazla çeşitlendirilebilecek bu senaryolarda görüldüğü üzere; açılan kadroların bir kısmı çeşitli gerekçelerle bazen de keyfi bir şekilde 3-5-10 ay içinde boşalmaktadır. “KADRO YAKMA” olayı neticesinde boşalan kadro için yapılan yeni talebi ise o Kurumun Genel Müdürlüğü veya Bakanlığı ya işleme almamakta/alamamakta ya da ilerleyen yıllara ertelemektedir. Taleplerin tekrar işleme alınması durumunda ise; “KADRO YAKMA” neticesinde boşalan kadronun doldurulması için tekrar taleplerin toplanması, iş ve işlemlerin yapılması, prosedürlerin tamamlanması en az 1 takvim yılını (çok iyimser bir tahminle) bulabilmektedir. Hatta bazı kurumların bir sonraki personel istihdamı 5-10 sene sonra olabilmektedir. Tabi bu süreçler sonunda atanamamış personel adayları açısından da 2 sene geçerli olan KPSS puan geçerlilik tarihi sona ermektedir.
“KADRO YAKMA” lardan dolayı yaşanan mağduriyetler:
- Çok yüksek puanlara rağmen çok küçük puan farkları ile atanamama sorunu yaşanmaktadır. Bir sürü bölümde de olduğu gibi 91 puanla İnşaat mühendislerinin, 89 puanla Elektrik-Elektronik Mühendislerinin atanamamasının sebeplerinden biri “KADROLARIN YAKILMASI”dır.
- Yüksek puan almış ama atanamamış adaylar 2 yıl sonraki KPSS’ye tekrar hazırlanmak zorunda kalmaktadırlar. Tabi bu süreçte zaman, efor ve maddi kayıplar yaşanmaktadır.
- Kadrosu boş kalan Kurum/Kuruluşlarda işler aksamaktadır. Doldur/Boşalt haline gelen bu kadroların Devlet Kurum/Kuruluşlarında da zaman, efor ve kalite kaybına neden olduğu ortadadır.
- …..
- …..
Şeklinde sıralanabilir.
Kurum/Kuruluşlarda meydana gelen bu doldur/boşalt olayları yani “KADRO YAKMA” olaylarına tedbir anlamında son 3-4 sene içinde bazı adımlar atıldı. Örneğin:
- Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Bağlı Ortaklıklarının Genel Yatırım ve Finansman Programının Tespitine İlişkin Kararları çerçevesinde 2018 yılından itibaren “1/1/…. tarihinden sonra sözleşmeli personel pozisyonlarına atananlar 3 hizmet yılını tamamlamadıkça; mesleğe özel yarışma sınavıyla yardımcı olarak atanan kadrolar ile bulunulan pozisyondan farklı ve öğrenim durumu itibariyle ihraz ettikleri unvanlı kadro ve pozisyonlara yapılacak atamalar hariç olmak üzere halen görev yaptıkları kuruluşlara veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarına atanamaz. Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik kapsamında merkezi yerleştirme işlemlerine ve bu maddenin ikinci fıkrası kapsamında yapılacak ilanlara başvuramaz, yerleştirilseler dahi atama işlemleri yapılmaz.” Şeklinde karar alınmaktadır. Yani KPSS adayları arasındaki tabirle 2018 den itibaren “KİT 3 YIL YASAĞI” getirilmiştir.
- Bakanlar Kurulu Kararı olan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarında 2018 yılında yapılan değişiklikle “Öğrenim durumu itibarıyla ihraz edilen unvan şartı” getirilmiştir. Bu yeni düzenlemeden dolayı öğrenim durumu itibariyle kazanılamayacak bir unvana geçiş söz konusu olamamaktadır. Yani “KADRO YAKMA” ların engellenebilmesi amacıyla sözleşmeli bir pozisyondan fesih yoluyla yine sözleşmeli bir pozisyona geçişte sınırlamalar getirilmiştir. Ancak halen sistem açıklarını kullanarak bazı adayların “KADRO YAKMA” ya devam ettiği görülüyor.
Bu keyfi “KADRO YAKMA” ların engellenmesi ve diğer adayların mağduriyetinin giderilebilmesi için birkaç öneri aşağıda sıralanmıştır.
- Sözleşmeliden sözleşmeliye aynı unvanla geçişte 1 yıl yasağı uygulanmaktadır. Yine kadroludan kadroluya geçişte hali hazırda çalışılan Kurumdan alınan muvafakatname şartı vardır. Buna benzer bir uygulamanın da aynı unvanla sözleşmeliden kadroluya ya da kadroludan sözleşmeliye geçişte uygulanması gerekmektedir. Zaten yeni çıkacak yasa ile sözleşmeliler kadroya geçirilecek ve bundan sonraki sözleşmeliler de 3+1 yıl akabinde kadrolu olacaklardır. Yani sözleşmeli pozisyonlar, kadrolu pozisyonların 3+1 yıl kadar ötelenmiş/ertelenmiş şekli olacaktır.
- Gerek Merkezi Atama gerek OSYM üzerinden yapılan sözleşmeli alımlar gerekse başka bir usulde yapılan personel istihdamında kadroya yerleştirmeye hak kazanmış olmasına rağmen ilgili pozisyona işbaşı yapmayanlara cezai müeyyideler uygulanmalıdır.
(Temmuz 2022 tarihinde gerçekleştirilen 2022/1 Merkezi Atamasında Türkiye Şeker Fabrikaları Genel Müdürlüğü kadrolarına tercih yapılmış fakat işbaşı yapılmadığı şeklinde duyumlar alınmıştır. Yani bazı kişilerce kadrolar yakılarak bir sürü kişinin atanması bilerek, istenerek ve acımasızca engellenmiştir.)
- Sözlü/Mülakatlı alımlarda sözlü sınava girmeye hak kazandığı halde sınava katılmayanlara yönelik cezai müeyyideler uygulanmalı veyahut bazı tedbirler alınması gerekmektedir.
- Merkezi Atama, açıktan, sözlü sınavlı veya herhangi bir usulle yapılan atamalarda kadrolu veya sözleşmeli kadro tipinde fark etmeksizin 2 yıl geçerli olan KPSS puanının aynı unvanla sadece 1 defa kullanılabilmesi şartı getirilmelidir.
SONUÇ OLARAK
Biz KPSS adaylarında çok büyük mağduriyetlere sebep veren ve bazı yüksek puanlılarca suiistimal edilen bu işleyiş ve bazı sistem açıklarının giderilebilmesi için ilgili kurumların ilgili uzmanlarının naçizane bu önerilerimiz ışığında gerekli çalışmaları yapmasını talep etmekteyiz.
Nispeten yüksek puanlı bazı kişilerin yapmış olduğu “KADRO YAKMA” olaylarından dolayı biraz daha alt sıralardaki bir sürü aday mağduriyet yaşamaktadır. KPSS branş sıralamasında biraz daha alt sıralarda olanların yaşadığı bu büyük mağduriyetin giderilmesi için herkesten, tüm yetkililerden yardım beklemekteyiz.
Saygılarımızla….
Veli YAKILAN’lar…