Yargıtay Başsavcılığı'nın HDP hamlesi ne anlama geliyor?

Alican ULUDAĞ /DW Türkçe

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın HDP kapatma davası kapsamında partinin hazine yardımlarının bulunduğu banka hesaplarına bloke konulması talebi tartışma yarattı.

Anayasa Mahkemesi (AYM), talebi olumlu karşılarsa HDP, 2023 yılında alacağı 539 milyon TL'yi kullanamayacak. DW Türkçe'ye konuşan HDP'nin hukukçu milletvekillerinden Batman Milletvekili Mehmet Tiryaki ile Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonları'ndan sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Serhat Eren Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın bu talebine tepki gösterdi.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, HDP'nin hazine yardımı bulunan hesaplarına "ivedilikle" bloke konulması talebiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Talebin gerekçesinde "HDP'nin PKK ile organik bağının dava sürecinde de sürdüğü" savunuldu. AYM'nin bu talebi 10 Ocak'taki sözlü yargılama duruşmasında karara bağlaması bekleniyor.

Anayasa Mahkemesi, geçen yıl Haziran ayında Yargıtay Başsavcılığı'nın bu yöndeki benzer talebini reddetmişti.

HDP 2023'te 539 milyon TL yardım alacak

HDP, 2022 yılında hazineden 77 milyon TL yardım almıştı. 2023'te ise seçimlerin yapılacak olması nedeniyle partilere hazine yardımında ciddi artış yapıldı. TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen Bütçe Kanunu kapsamında HDP'ye 2023 yılında hazineden 539 milyon TL ödenmesi kararlaştırıldı. Bu paranın ilk bölümünün, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Ocak ayının ilk 10 gününde parti hesaplarına yatırılması bekleniyor.

Talep ne anlama geliyor?

Anayasa Mahkemesi, talebi kabul ederse HDP'nin banka hesaplarına bloke konulacak. Talebin kabul edilmesi halinde HDP, 2023 seçimlerinde hazineden gelecek olan ve mevcut hesaplarında bulunan paraları kullanamayacak.

HDP cephesi ne diyor?

HDP Batman Milletvekili ve Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Temsilcisi Mehmet Tiryaki, kapatma davasının MHP'nin çağrısının ardından açıldığını anımsatarak, "Tıpkı kapatma davasının MHP'nin yürüttüğü kampanya sonucu açılması gibi partinin hesaplarına bloke talebinin de MHP'nin çağrısından sonra gelmesi, davanın siyasi olduğunu gösteriyor. Yargıtay Başsavcısı, MHP'nin temsilcisi gibi hareket etmektedir" dedi.

Tiryaki: HDP seçim kampanyası yürütemez

Bu yıl seçimler nedeniyle partilere hazine yardımının üç katı oranından arttırıldığını belirten Tiryaki, "Eğer bloke kararı verilirse HDP seçim kampanyaları yürütemez. HDP seçim kampanyası yürütmesin, AKP istediği gibi at koştursun diye bu talepte bulunulmuştur" ifadesini kullandı.

Eren: AYM talebi reddetmeli

HDP'de Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonları'ndan sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Serhat Eren, AYM'nin talebi kabul etmesinin; mahkemenin kapatma davasında vereceği kararın rengini ortaya koyacağını, bunun ihsas-ı rey anlamına geleceğini söyledi.

AYM'nin talebi reddedeceğini düşündüklerini kaydeden Eren, "Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının bu talebini haklı kılacak, hukuksal hiçbir gerekçe yok. Çünkü dosyada bu süre zarfında hiçbir şey değişmedi" dedi.

Talebin seçimler öncesinde HDP'yi ekonomik olarak zor durumda bırakma amacı taşıdığını belirten Eren, şöyle devam etti:

"Seçim öncesi, siyasal alanda partimize dönük Meclis'ten tutun sokağa kadar her alanda engelleme, partimizi tasfiye etme, partimizi yargı sopasıyla durdurma ve mücadele edemez hale getirmek istiyorlar. Bu talep de bunun bir parçasıdır. Seçim öncesinde afişlerden, bayraklardan tutun da birçok alanda yapılması gereken çalışmaların yapılmaması sağlamak istiyorlar."

Bağışlar da etkilenecek mi?

Serhat Eren, hesapların bloke edilmesi kararının seçim takvimi öncesinde çıkmasının HDP'yi olumsuz etkileyeceğini belirterek, "Anayasa Mahkemesi'nin vereceği karar, seçime yakın veya seçim takviminin kesinleştiği tarihe yakın gelirse kuşkusuz büyük oranda etkilenecek. Bu da partimizin aslında resmi ve fiili olarak seçime girmesini engelleyici bir karar olmuş olacak. Yani siyasi partiler arasında bir eşitsizlik yaratacak" değerlendirmesinde bulundu.

Peki, olası bir bloke kararından HDP'nin seçim sürecinde toplayacağı bağışlar da etkilenecek mi?

Bir dönem Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nda Siyasi Partiler Masası'nda görev yapan emekli yargıç Ömer Faruk Eminağaoğlu, Yargıtay Başsavcılığı'nın talebinde, "devlet yardımlarının bulunduğu banka hesabı" denildiğine işaret ederek, bloke konulması halinde bu hesaplarda toplanan bağışların da etkileneceğini kaydetti. Eminağaoğlu, talebin HDP'nin seçim kampanyası yapmasını olumsuz etkileyeceğini kaydetti. Ancak AYM'nin taleple bağlı olmadığını belirten Eminağaoğlu, bu durumun tamamen AYM'nin alacağı karara bağlı olduğunu kaydetti.

HDP kapatma davası ne aşamada?

Bu talebin ardından gözler şimdi HDP kapatma davasına çevrildi. Yargıtay Başsavcısı Başsavcı Bekir Şahin, 10 Ocak'ta sözlü açıklama yapacak. Bunun ardından HDP'ye bir ay süre verilecek ve bu süre sonunda sözlü savunmada bulunacak. Taraflar dinlendikten sonra AYM raportörü davaya ilişkin esas hakkındaki raporunu hazırlayarak üyelere sunacak. AYM Başkanı Zühtü Arslan'ın belirleyeceği bir günde heyet toplanarak, kapatma istemini esastan karara sağlayacak. Kapatma kararı için 15 üyeden en az 10'nun oyu gerekiyor.