Torba kanun teklifleri ile "hızlandırılmış yasama"

AK Parti son dönemde Meclis’e sunduğu yasa tekliflerinin büyük bir bölümünü “torba teklif” olarak hazırlıyor. Birçok yasada değişiklik yapan bu teklifler ilgili olduğu tali komisyonlarda görüşülmeden çoğunlukla direk hızla Plan ve Bütçe Komisyonu’nda ele alınıp genel kurula sevk ediliyor. Bu dönemde komisyonlar “tali komisyon” olarak sadece 2 yasa teklifini görüşerek rapora bağladı.

Geriye kalanlar tali komisyonlarda görüşülmeden doğrudan esas komisyonlarda ele alındı. TBMM Başkanvekili AK Parti’li Bekir Bozdağ ise topu milletvekillerine attı. Milletvekillerinin “tali komisyonların çalışmasını zorunlu hale getirecek” içtüzük değişiklik teklifi verebilecekleri bildirdi. Ancak Meclis’te Cumhur İttifakı’nın destek vermediği hiçbir yasa teklifi kabul edilmiyor. 

Komisyonların AK Parti’li başkanları, yasa tekliflerini “tali komisyon” olarak görüşmeme gerekçesi olarak da çoğunlukla “iş yoğunluğu” gibi sebepler sunuyor.  Bu konu Meclis’te sürekli eleştiri konusu oluyor. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki görüşmeler sırasında muhalefet “torba tekliflerin” önce ilgili tali komisyonlarda ele alınıp, raporlanmadan doğrudan Plan ve Bütçe Komisyonu’na gelmesine tepki gösteriyor. CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde, son yıllarda yasa tekliflerinin ilgili tali komisyonlarda görüştürülmeden yasalaştırıldığına dikkat çekti. 

‘GENEL UYGULAMA HALİNE GELDİ’

Tali komisyonlardan gönderilen yazılarda ağırlıklı olarak “iş yoğunluğu” gibi nedenlerin ileri sürüldüğünü, bunun son derece gayri ciddi bir yaklaşım olduğunu dile getiren Türeli, “İlgili tali komisyonların çalışma takvimine bakıldığında bu durumun gerçeği yansıtmadığı açıkça görülebilir. Bu durum parlamento hukukunu zayıflatmakta ve etkin iş bölümünü ortadan kaldırmaktadır. Söz konusu durum özellikle Plan ve Bütçe Komisyonu’nun esas komisyon olduğu torba kanun tekliflerinde genel bir uygulama halini almıştır” dedi. 

SAĞLIKLI YÜRÜTÜLEMİYOR!

Türeli, oysa ilgili tali komisyonlarca düzenlenecek komisyon raporları dikkate alınarak yapılacak esas komisyon çalışmasının hem içtüzüğe uygun olacağını, hem de yasama faliyetinin daha sağlıklı yürütülmesini sağlayacağını dile getirdi. Türeli önergesinde, tali komisyonların çalışmamasının, çalıştırılmamasının nedeninin ne olduğunu sordu. 

‘HATIRLATIYORUZ...’

Önergeye TBMM Başkanvekili, AK Parti’li Bekir Bozdağ yanıt verdi. Yanıtta, TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un komisyon başkanlarıyla yaptığı toplantılarda, komisyonların kendilerine havale edilen işleri görüşmeleri hususunun da gündeme geldiği, gerekli hatırlatmalarda bulunulduğu bildirildi. 

SADECE 2 TANE

Yanıtta, TBMM İçtüzüğü çerçevesinde 28. yasama döneminde ihtisas komisyonlarının tali komisyon olarak sadece 2 yasa teklifini görüştükleri belirtildi. Esas komisyon olarak ise 206 yasa teklifi görüşülerek rapora bağlandı.    

TOPU VEKİLLERE ATTI

Yanıtta, milletvekillerinin “tali komisyonların çalışmasını zorunlu hale getirecek” bir içtüzük değişikliği teklifi vermelerinin önünde herhangi bir engel bulunmadığına işaret edilirken, “Bu çerevede bir içtüzük değişikliği teklifi verilmesi durumunda, bu teklif, TBMM İçtüzüğü’nde belirlenen koşulları taşıması kaydıyla, başkanlığımızca ilgili komisyonlara havale edilecek ve olağan yasama sürecine tabi olacaktır” denildi.

‘CUMHUR’ İSTEMEZSE GEÇMİYOR

Bozdağ’ın bu yanıtına karşılık muhalefet milletvekillerinin Meclis’te iktidarın desteği olmadan bir düzenlemeyi yasalaştırması mümkün değil. Meclis’te Cumhur İttifakı’nın çoğunluğu bulunuyor. Muhalefet bu konuda değişiklik teklifi verse bile iktidarın da bu teklife destek olması gerekiyor. Aksi halde muhalefetin teklifleri iktidar tarafından reddediliyor.

Mustafa ÇAKIR