Soru önergelerinin cevaplanma oranında ciddi düşüş!
Saray Kabinesi, yasamanın denetim yetkisini adeta yok sayıyor. TBMM’nin 28’inci Dönemi’nin üç yasama yılında verilen 34 bin 830 soru önergesinden süresi içinde yanıtlananların sayısı, 4 bin 834’te kalıyor.
TBMM’nin etkisi, 9 Temmuz 2018 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçilmesinin ardından giderek azaldı. Meclis büyük oranda, “İktidarın tartışmalı düzenlemelerini ve uluslararası anlaşmaları onaylamak” amacıyla çalıştırıldı. Yurttaşın taleplerini içeren çok sayıda kritik görüşme ve kanun teklifi ise AK Parti ve ortağı MHP tarafından reddedildi.
YASAL SÜREYE UYULMUYOR
Meclis’in 28’inci Yasama Dönemi’nin bir, iki ve üçüncü yasama yıllarında verilen 34 bin 830 yazılı soru önergesinin yalnızca 4 bin 834’üne yasal süre içinde yanıt verildi. Toplam 34 bin 830 soru önergesinden 18 bin 51'i ise ancak yasal süre aşıldıktan sonra yanıtlandı. Yazılı soru önergelerinin yanıtlanma oranı, yüzde 67,8’de kaldı. Süresi içinde cevaplandırılan önergelerin oranı ise kayıtlara yüzde 14 olarak geçti.
TBMM'nin denetim işlevinden giderek uzaklaştırıldığını ortaya koyan süresi içinde cevaplandırılmayan soru önergeleri, Meclis gündemine taşındı. DEM Parti Milletvekili İbrahim Akın, soru önergelerinin süresi içinde yanıtlanmamasına yönelik bakanlıklara soru önergesi verdi. Akın’ın soru önergesi verdiği altı bakanlıktan beşi, soru önergelerini yine yasal süre içinde yanıtlayamadı.
SAYGINLIK UYARISI
TBMM Başkanlığı, "Meclis'in saygınlığına uygun olacak şekilde soruları tam olarak karşılayan, yeterli ve tatminkâr nitelikte hazırlanması" için bakanlıklardan ricada bulunulduğunu kaydetti.
TBMM Başkanlığı’na Haziran 2025’te sunulan bir soru önergesinde ise bakanlıklara,
“Yazılı soru önergelerine anayasal süre içinde yanıt vermeme gerekçeniz nedir?” diye soruldu. Önergeyi yanıtlayan bakanlıkların yanıtlarında özetle şu ifadeler kullanıldı:
• Milli Savunma Bakanlığı: Soru önergelerinin bakanlığımıza ulaşmasını müteakiben ilgili bilgi ve belgeler ivedi bir şekilde koordine edilerek yazılı soru önergelerine mümkün olan en kısa sürede cevap verilmektedir.
• Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı: Yanıt, yasal süre aşıldığı için henüz Meclis’e ulaştırılmadı.
• Ticaret Bakanlığı: Bakanlığımızın çalışmalarının yoğunluğu ve bilgilerin temini kapsamında geçen süre nedeniyle zaman zaman yazılı soru önergelerine süresi geçtikten sonra cevap verilebilmektedir.
Mustafa Bildircin / Birgün
