Son yıllarda yabancılarla yapılan evlilikler tırmanışa geçti

Türkiye’de evlilik ve aile yapısı son yıllarda belirgin bir dönüşüm geçiriyor. Boşanma oranları artarken, yabancılarla yapılan evliliklerde de dikkat çekici bir yükseliş yaşanıyor.

TÜİK verilerine göre yabancı evlilik sayısı 2005’te 14 bin 32 iken, 2024 sonunda 35 bin 38’e yükseldi. Yaklaşık 20 yılda iki buçuk kata yakın artış görüldü. 2025’te bu sayının 40 bini aşması bekleniyor.

2024’te yabancı damat sayısı 5 bin 923 ile toplam damatların yüzde 1’ini, yabancı gelin sayısı ise 29 bin 115 ile toplam gelinlerin yüzde 5,1’ine karşılık geliyor. Türk erkeklerinin özellikle Müslüman yabancı gelinlerle evlenmesinde en önemli etken göç. Orta Doğu ve Orta Asya’dan gelen kadınlar ile evliliklerde kültürel ve dinî yakınlık belirleyici oluyor. Bazı erkekler için Türk kadınlarının ve ailelerinin beklentilerinin yüksek görülmesi de yabancı gelin tercihinde etkili. Aile yapısı, evlilikte roller, maddi beklentiler ve sosyal baskılar, erkekleri daha “uyumlu” buldukları yabancı gelin adaylarına yöneltebiliyor.

STATÜ UNSURU

Türk kadınları göç yoluyla gelen yabancı erkeklere mesafeli duruyor. Yabancı damat tercihinde öne çıkan başlıca faktörler özgürlük, ekonomik beklentiler ve sosyal medya etkisi. Özellikle Alman, diğer Avrupalı ve Amerikalı erkeklerle evlilik; daha güvenli bir hayat, istikrarlı bir ekonomi ve bireysel bir hayat beklentisiyle ilişkilendiriliyor. Yurt dışında yaşama arzusu motivasyon olurken yabancı damatla evlilik statü unsuru olarak da görülüyor.

TÜRKİYE'DE EVLİLİK CAZİBESİNİ YİTİRİYOR

Sosyolog Fatma Karadeniz, kadınların artık “itaat eden, fedakârlığı tek taraflı üstlenen” rolleri kabul etmediğini belirterek “Bağımsızlık, kişisel alan ve duygusal güvenlik talepleri güçleniyor. Sosyal medya, evliliği çoğu zaman problemler ve boşanmalar üzerinden anlatıyor. Bu da Türkiye’de evliliğin ‘zor ve yıpratıcı’ bir kurum olarak kodluyor. Yabancı damatlar ise “daha modern, daha eşitlikçi ve daha özgürlükçü” fikri yaygınlaşıyor” dedi.

İnternetin yaygınlaşmasıyla yabancı evlilik odaklı platformlar hızla artıyor. Bu durum, geleneksel tanışma ve evlilik süreçlerini de köklü biçimde dönüştürüyor. Yabancı bir eşle evlilik, bazı kesimler için sadece duygusal değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal bir ‘çıkış yolu’ olarak görülüyor. Sosyolog Arzu Ekinci ise “Asıl mesele yabancıya özenmek değil, Türkiye’de evliliğin gençler nezdinde cazibesini kaybetmesi” ifadelerini kullandı.

Kaan ZENGİNLİ