Schengen vizesindeki yüksek ret oranları, 'gizli ambargo' kaynaklı!

AB ülkelerinden Schengen vizesi almakta sıkıntı yaşamaya devam eden iş dünyası temsilcileri, bu durumun ticari ilişkilerin gelişmesini ve iş olanaklarının değerlendirilmesini olumsuz etkilediğini ve ticarete zarar verdiğini düşünüyor.

İş dünyası temsilcileri, “Eğitim, fuar, ticari heyet toplantıları ile sektörel pazarlara ulaşabilmek adına her yıl en az 4-5 ülkeye seyahat etmemiz gerektiği için vize ile ilgili sorunların en kısa sürede çözümlenmesini istiyoruz” dedi.

İZMİR TİCARET ODASI BAŞKANI MAHMUT ÖZGENER:
Başvurular dijitalden yapılırsa engelleri azaltır

*Vize konusu, dış ticaret yapmak isteyen iş insanlarımızın karşısındaki özellikle son dönemdeki en büyük engel. İş dünyası olarak bu konuda iyileştirmeler beklerken, maalesef süreci daha çok zorlaştıran haberlerle karşı karşıya kalıyoruz. Avrupa Birliği ve Schengen bölgesi özelinde turistik seyahatlerin yanı sıra bireysel ticari seyahatlerine yönelik vize randevu başvuruları kapsamında randevu sistemi ya kapalı oluyor, ya da çok az kontenjan açılıp bu kontenjan da anında doluyor. Vize ofislerinin kapasitelerinin artırılması, konsoloslukların vize bölümünde çalışan personel sayısının artırılması, AB Seyahat Bilgileri ve Seyahat Yetkilendirme Sistemi kapsamında tüm Schengen vizesi başvurularının tek bir kanal üzerinden ve dijital ortamdan gerçekleşmesine tam randımanla geçişin sağlanmasının, önümüzdeki bu engelleri azaltacağına inanıyoruz. Ticari vize başvurularına yönelik kota ayrılması konusundaki isteğimizi yinelemek istiyorum.

ESKİŞEHİR SANAYİ ODASI BAŞKANI CELALETTİN KESİKBAŞ:
Gri listeden çıktığımızda vize kolaylığı sağlanır

*Vize sıkıntısı yeni değil. Ciddi araştırma yapıyorlar. Son dönemde randevu da vermiyorlar. Devletimizin Avrupa Birliği ve ABD ile yaklaşımları olumlu yönde ilerliyor. İlişkilerimiz her geçen gün iyiye gidiyor. Türkiye gri listede yer alıyor. Vize zorluğunun bununla ilgili olduğunu düşünüyorum. Bir nevi yaptırım da diyebiliriz. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye’nin haziran ayında gri listeden çıkacağını açıkladı. Bu listeden çıktığımızda vize kolaylığının da geleceğini düşünüyorum.

ANTALYA TİCARET VE SANAYİ ODASI BAŞKANI ALİ BAHAR:
Ticaret üzerindeki en büyük engel

*Son yıllarda en fazla Schengen vizesi başvurusu yapan ülkeler arasında en fazla ret cevabı alan ülkelerden birisi de maalesef Türkiye’dir. Yaz sezonu öncesinde vize randevularındaki yoğunluğun daha da artmasıyla pek çok Avrupa ülkesinden Schengen vizesi için başvuran üyelerimiz randevu almak için uzun süre beklemek durumunda kalıyor. Bu çerçevede, eğitim, fuar, ticari heyet toplantıları ile sektörel pazarlara ulaşabilmek adına her yıl işleri gereği en az 4-5 ülkeye seyahat eden iş insanlarımızın vize ile ilgili yaşadıkları sorunların en kısa sürede çözümlenmesini arzu etmekteyiz. Schengen bölgesine seyahat etmek için vize almak zorunda olmayan 58 ülke var. Ama nasıl oluyorsa, AB adayı, Gümrük Birliği’ne taraf olan Türkiye’nin vatandaşları vize almak zorunda ve üstelik bunu da başaramıyor. İş insanları, ihracat yaptıkları müşterilerini ziyaret edemiyor, fuarlara katılamıyor. Bu konu her ne kadar son günlerde yeniden gündeme taşınmış olsa da; aslında uzun zamandır iş dünyamızı mağdur eden bir sorundur. Üreticilerimiz, ihracatçılarımız müşteri ziyaretlerini yapamazken, fuarlara katılamazken, TIR ve kamyon sürücülerimiz vize alamazken, biz ihracatımızı nasıl artırabiliriz?

ADANA SANAYİ ODASI BAŞKANI ZEKİ KIVANÇ:
Ticareti, turizmi ve yatırımları etkiliyor

*Schengen vizesi başvurularında yüksek ret oranları ve uzun bekleme süreleri, Türk vatandaşlarının Avrupa’ya seyahat etme sürecini oldukça zorlaştırıyor ve bu durumun ticaret, turizm ve yatırımlar üzerinde çeşitli etkileri bulunuyor. Bu durum özellikle iş dünyamız için ciddi bir engel teşkil ediyor. İş insanları, ticaret ortaklarıyla görüşmeler yapmak, fuarlara katılmak veya iş toplantılarına iştirak etmek için Avrupa’ya seyahat etmek istediklerinde karşılaştıkları vize zorluklarıyla mücadele etmek zorunda kalıyor. Bu durum, ticari ilişkilerin gelişmesini ve iş olanaklarının değerlendirilmesini olumsuz etkiliyor. Yatırımlar ve iş fırsatları açısından da benzer şekilde düşünmek mümkün. Schengen vizesi almakta yaşanan güçlükler, Türk iş insanlarının Avrupa’da yatırım yapma isteklerini ve fırsatlarını değerlendirme süreçlerini geciktiriyor. Bu sistemin daha açık ve erişilebilir bir vize prosedürü ile gözden geçirilmesi, iş insanlarımız başta olmak üzere tüm vatandaşlarımızın Avrupa’ya seyahat etme sürecini kolaylaştırılması gerekiyor.

İZMİR TİCARET BORSASI BAŞKANI IŞINSU KESTELLİ:
İki taraf da çözüm odaklı yaklaşmalı

*Pandemiden bu yana süren ve giderek daha kaotik bir hale gelen vize sorunu nedeniyle ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Gelinen noktada vize için randevu alma süresi bile üç ayı buluyor. Toplantılar, fuarlar kaçırılıyor. Kısa süreli verilen vizeler sebebiyle hem zaman kaybı hem mali kayıplar yaşanıyor. Türkiye ile AB arasında Gümrük Birliği kararıyla yeni bir boyuta taşınan ilişki, yaşanan bu süreçten olumsuz etkileniyor. Yaşananlar en temel insan haklarından olan seyahat özgürlüğünü bile sekteye uğratacak noktaya gelmiş durumda. Her iki tarafın da çözüm odaklı yaklaşması ve bu gidişata kalıcı bir çözüm getirilmesi gerekiyor.

ESKİŞEHİR TİCARET BORSASI BAŞKANI ÖMER ZEYDAN:
Yeşil pasaportun kapsamı genişletilmeli

*Türkiye olarak Schengen vizesine yıllık bazda 80 milyon Euro civarı bir bedel ödüyoruz. Bu aslında tarife dışı bir engel. İş dünyası olarak haksızlığa uğruyoruz. Sürücü vizeleri konusunda ise maalesef durum daha da kötüleşiyor. Sanki kapalı bir ambargo var. Acil çözümlerden biri “Yeşil Pasaport” uygulamasının kapsamının genişletilmesi olabilir. Zira özel olarak bazı şartlar gerektiren yeşil pasaport, 5 yıl süre ile muhtarlara, memurlara ve ailelerine veriliyor. Bu manada TOBB çatısı altındaki oda ve borsaların yönetim kurulu üyelerine, meclis üyelerine ve belirlenecek büyüklüğe sahip olan üyelerine Yeşil Pasaport verilmesi vize sorununa bir miktar çözüm getirecektir.

ANTAKYA TİCARET VE SANAYİ ODASI BAŞKANI HİKMET ÇİNÇİN:
Ticaret hayatını olumsuz etkiliyor

*Vize sorununun ticari hayatı ve ekonominin diğer unsurlarını olumsuz etkilediğini düşünüyorum. Vize engelleri ve uzun bekleme süreleri, Türk iş insanlarının Avrupa’daki ticari partnerleri ile yüz yüze görüşmelerini zorlaştırıyor, iş bağlantıları kurma ve geliştirmelerini engelliyor. Bu durum, yeni pazarlara giriş ve ihracat potansiyelini sınırlıyor. Türk firmalarının Avrupa’daki fuar ve sergilere katılımını zorlaştırıyor, yeni ürün ve hizmetlerini tanıtma ve müşteri bulma imkanlarını kısıtlıyor. Vize problemleri, Avrupa’da yatırım yapmak isteyen Türk yatırımcılar için caydırıcı bir etkiye sahip oluyor. Ayrıca, Türk turistleri, öğrenci ve akademisyenlerin Avrupa’ya gitmesini engelliyor. Bu kapsamda; Türkiye ve AB arasında vize diyaloğunun yeniden canlandırılması ve vize serbestleşmesi için gerekli adımların atılması gerekiyor.

DENİZLİ TİCARET ODASI BAŞKANI UĞUR ERDOĞAN:
Adeta gizli bir ambargo gibi

*Bariz olmasa da ihracatçımızı zora sokan adeta gizli bir ambargo var gibi… Sürücülerimiz, vize randevusu almakta çok zorlanıyor. İlk randevu için, en az iki ay bekliyorlar. İşlerini geliştirmek ve sektörlerindeki yenilikleri yerinde görmek üzere yurt dışındaki fuarlara gitmek, ikili iş görüşmelerinde bulunmak isteyen ve vize bekleyen üyelerimizde bu süre daha da uzayabiliyor, iş insanımızı sıkıntıya sokuyor. Biz ürettiğimizi ihraç etmek, kazanmak, ülkemize de kazandırmak istiyoruz. Firmalarımız, taahhütlerini yerine getiremedikleri zaman cezaya maruz kalabiliyorlar. Nakliyecilerimiz, zamanında teslimat yapamadıkları için lojistik maliyetleri yükseliyor. Navlundaki artış, Türk ihracatçısının rekabet gücünü de zorluyor; malını zamanında alamayan yabancı firmalar, yeni pazar arayışına girişiyorlar. Uzun bir süredir; üyelerimiz ile tır şoförlerimizden vize almaları hakkında yaşadıkları sıkıntıların arttığına yönelik gelen bilgiler de var.

KAYSERİ TİCARET ODASI BAŞKANI ÖMER GÜLSOY:
Büyükelçilere sorunu bire bir söyledik

*Geçtiğimiz günlerde Avrupa Birliği üyesi ülkelerden 17 büyükelçiyi Kayseri’de ağırladık. Türkiye’den Schengen vizesi başvurularında yaşanan sorunları büyükelçilerimize birebir söyledik. İş insanlarımızın vize alamadıkları için fuarlara katılamadığını, satış sonrası hizmetleri yerine getiremediğini belirttik. Özellikle vize konusunda iş dünyasına kolaylık sağlamak için çalışacaklarını beyan ettiler. Dinamik ekonomisi, dirençli toplumu ve engin deneyim ve birikim ile Türkiye’nin AB’ye önemli katkılar yaptığını, yapacağını düşünüyor ve inanıyoruz.

DİYARBAKIR TSO BAŞKANI MEHMET KAYA:
En çok iş insanları etkileniyor

*En büyük pazarımız konumundaki Avrupa ile yaşadığımız vize krizi en çok biz iş insanlarını etkiliyor. İhracatın artırılması 2024 için de temel politika olarak belirlenmişken iş insanlarımızın hala vize sorunu ile uğraşması çok ciddi bir kriz. İşletmelerimizin daha çok ihracata yönelmesini istiyorsak bırakın vize sorunu yaşanmasını iş insanları için vizelerin kaldırılması ve daha çok kolaylaştırılması gerekiyor. Ortadoğu pazarı yeni ihracata başlayan bölgemizdeki işletmelerimiz için öncelikli pazar. Ama ihracatını geliştirmek isteyen firmalarımız için Avrupa hedef pazar konumunda. Bunu desteklemek için iş insanlarının vize sorunu yaşanmadan seyahat etmesini sağlamak temel öncelik olmalı.

MANAVGAT TSO BAŞKANI SEYDİ TAHSİN GÜNGÖR:
İhracatçı firma sayısını azaltıyor

*Schengen vizelerindeki retler Avrupa’yla iş yapan iş insanlarımızı olumsuz etkiliyor. Ayrıca verilen vize sürelerinin kısa oluşundan kaynaklı her defasında yeniden vize alınması gerekliliği, artan vize başvuruları ve süreçlerin yavaş işlemesi maddi ve manevi kayıpları beraberinde getiriyor. Schengen vizesine başvuran vatandaşların randevu alamadıklarını ya da randevuların karaborsaya düştüğünü duyuyoruz. İhracata yönelen firma sayısının artmasının aksine yaşanan vize sorunu etkin ekonomik ilişkilere zarar veriyor.

ESKİŞEHİR OSB BAŞKANI NADİR KÜPELİ:
AB bize güven duymalı

*Sanayici için vize almak adeta eziyete dönüşmüş durumda. Çok zorluk çekiyoruz. Klasör klasör belge istiyorlar. Sanayicinin önü tıkanıyor, dış ticaretimiz açısından son derece olumsuz bir durum. Vize kolaylığının bir an önce sağlanması gerekiyor. Hükümetimizin davranışı çok önemli! Avrupa Birliği’nin bize güven duyması gerekiyor. Bu güveni de gördüğüm kadarıyla sağlamaya başladık. Önümüzdeki aylarda vize almanın biraz daha kolaylaşacağını umuyorum.

İMEAK DENİZ TİCARET ODASI İZMİR ŞUBESİ BAŞKANI YUSUF ÖZTÜRK:
Kapıda vizeden sonra fuara özel vize

*Vize meselesi pandemiden bugüne kadar büyüyerek gelen bir sıkıntı. Bunca senedir bu görevdeyim, bu kadar çok ret olduğu bir yılı görmedim. Randevu almakta da sıkıntı çekiliyor. Bizler ticaretle uğraşıyor, uluslararası işler yapıyoruz. Gemide ani bir şey olsa denizden karaya gidemezsiniz. Vize büyük bir sorun. TIR şoförleri dahi vize almakta zorlanıyor. AB en büyük ihracat noktamız, TIR ve Roro ile ticaret yapıyoruz. Birçok çözümü vardı, çalışmalar yapıldı. Tahmin ediyorum toparlanacaktır. Kapıda vize uygulamasından sonra fuara özel vize uygulaması başladı. Atina’da yapılacak fuarlara vize kolaylığı getiriliyor. Yunanistan’da yapılacak olan Posidonia Fuarı için özel vize kolaylığı sağlanacak. Fuar döneminde geçerli kısıtlı bir vize verilecek. Bize de bu anlamda çağrı yaptılar.

ANTALYA SANAYİCİ VE İŞ İNSANLARI DERNEĞİ BAŞKANI ERCAN ÖZBEK:
Sorun bütün sektörleri etkiliyor

*Ülke ve bölge olarak ihracatımızın yarısına yakınını gerçekleştirdiğimiz, ihracat dışında ortak yatırımlar, Avrupa’daki yatırımlar, turizm ve hizmet sektörü ilişkileri nedeniyle vize sorunu bütün sektörlerimizi etkiliyor. Kuşkusuz iş insanlarının, şirket elemanlarının vize sorunları ticaretimizi baltalıyor. Diğer taraftan uzun zamandır konuştuğumuz bu sorunu sadece Avrupa ülkelerini suçlayarak çözemediğimiz açıktır. Böyle yaparak bir mesafe alamadık ve Türkiye Doğu sınırları açık, Avrupa sınırı kapalı gibi bir ülke konumuna geldi. Asya ve Orta Doğu’nun sığınmacı yükünü biz çekiyoruz ve bunun ekonomi dışında ulusal ve uluslararası güvenlik boyutu da var. AB 2023 Türkiye İlerleme Raporu, Türkiye’nin vize serbestisi için gerekli kriterleri yerine getirmediğini, Türkiye’nin vize politikasına ilişkin mevzuatını AB müktesebatı ile uyumlaştırması gerektiğini ifade etmektedir. AB’nin Europol, kişisel verilerin korunması, yolsuzlukla mücadele gibi konuları da içeren 6 grupta koşulu var. Ayrıca Türkiye’den kalıcı göç akımı ve diğer ülke vatandaşlarının Türkiye üzerinden geçişi gibi konular da bulunuyor.

ANTALYA GENÇ İŞ İNSANLARI DERNEĞİ BAŞKANI ERCAN YAVAŞ:
Vize sorunuyla mücadele etmek can sıkıcı

*Son zamanlarda Schengen vize ret oranlarının iş dünyası üzerindeki negatif etkileri giderek artıyor. Bir iş insanı olarak, AB ülkeleriyle ticaret yaparken karşılaşılan vize zorluklarıyla mücadele etmenin can sıkıcı bir durum olduğunu söyleyebilirim. Schengen vizesi başvurularının sonuçlanması aylar alabiliyor ve çoğu zaman reddediliyor. Bu durum, iş dünyasında güveni sarsıyor ve iş ilişkilerinin gelişimini olumsuz etkiliyor. Biz iş insanları ve firma sahibi vergi mükellefl eri olarak, Schengen vizesi kriterlerini eksiksiz yerine getirdiğimize ve ticaretimizi dürüst ve adil bir şekilde yürüttüğümüze güveniyoruz. Ancak, vize başvurularının neden reddedildiği veya neden sonuçlanmasının uzun sürdüğü konusunda net bir açıklama alamıyoruz. Sonuç olarak, Schengen vize ret oranlarının düşürülmesi ve ticaretin serbest akışının sağlanması, iş dünyasının ve ülke ekonomilerinin daha sağlıklı bir şekilde gelişmesine yardımcı olacaktır. AB ülkelerinin bu konuda daha aktif bir rol oynaması ve iş insanlarının vize ihtiyaçlarına daha duyarlı bir şekilde yaklaşması gerekmektedir.

DENİZLİ SANAYİCİ VE İŞ İNSANLARI DERNEĞİ BAŞKANI NURİ TURGUT:
Hayati önem arz eden bir sorun

*AB’nin vize sorununun artık basit bir yara değil, hayatı önem arz eden rahatsızlık haline geldiğini düşünüyoruz. İnsanı boyutuyla turizme ama esas ticari boyutuyla ülkemize çok zarar vermeye başladı. Bu konuda en üst düzeyde yapılması gereken şimdi yapılmalıdır. İş dünyası için ayrı bir format oluşturulmalıdır. Bütün vatandaşların uyacağı prosedür ile ihracat yapacak olanları ayırabilir isek sanırım ekonomik olarak avantajlı oluruz. Ama bu konuda söyleyeceğimiz en önemli şey, Avrupa’ya vize konusunda esir olmaktansa, kendimiz o fuarların çok daha iyisini yapabiliriz. Avrupa’nın vize vermediği coğrafyalarda milyarlarca insana ticaret ile ulaşabiliriz.

Ekonomim