Facebook
Twitter
Whatsapp
Telegram
URL Kopyala
14 yıl önce Gürcistan’a saldıran, dünya durup izleyince Kırım’ı yutan, şimdi de ‘kınamalardan öteye geçmez’ düşüncesiyle cüretini artırıp Ukrayna’ı işgal eden Rusya’nın son hesabı tutmadı. Batı’nın kapsamlı yaptırım silahı ekonomiyi vurunca Moskova çıkmaza girdi. Savaşın başında en sert açıklamaları yapan Lavrov’un “Çözüm bulunacağına şüphem yok” sözleri bataklığa saplanan Kremlin’in çıkış arayışını ortaya koydu.
Osetya’ya saldırısında kullandığı ‘gerekçeyi’ Ukrayna için de öne sürerek ‘kopya’ işgal başlatan Rusya’nın, sonraki hedefinin Moldova olduğu ortaya çıktı. Ancak Kiev’de askeri planlarını hayata geçiremeyen Moskova, vahşeti artırınca kamuoyu tepkisi sertleşti. Batı yaptırımları en üst seviyeye çıktı. Dolaylı ve doğrudan etkisi milyar dolarları bulan yasaklar, çekilmeler Rus ekonomisini çökme tehlikesiyle karşı karşıya bıraktı.
RUSYA'NIN KREDİ NOTU 'ÇÖP'E DÖNDÜ MOSKOVA'DAN 'GERİLİM AZALSIN' ÇIKIŞI GELDİ
Son olarak kredi kuruluşları Fitch ve Moody’s, Rusya’nın notunu ‘çöp’ seviyesine indirdi. Dünya bankası tüm programlarını durdurdu. Sahada da Ukrayna ordusu ve halk direnişi kırılamayınca Kremlin’in sert mesajları yerini itidalli söylemlere bıraktı. Daha önce “Operasyon gerektiği yere kadar sürecek” diyen Dışişleri Bakanı Lavrov, diyalog mesajları verdi. “Gerilimin azaltılması gerekiyor. Batılılar bizi duyuyor ama dinlemiyor” dedi.
DÜNYA 'ARTIK YETER' DEDİ
Son 14 yılda Gürcistan, Kırım ve Donbas’ta üç işgal operasyonuna girişen ve sadece zayıf yaptırımlarla yaptığı yanına kar kalan Rus lider Putin’in bu kez hesabı tutmadı. Tarihi yaptırımlarla ekonomik olarak köşeye sıkıştı, BM’deki 141 ülke ortak kınama kararı alırken, Çin ve Hindistan bile ret oyu vermedi. Askeri alanda da beklediği kısa zaferi elde edemeyince sivillere yönelik yıpratma savaşına girişen Rusya’ya Uluslararası Savaş Mahkemesi de 39 ülkenin çağrısıyla resmen soruşturma başlattı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in eski Sovyet imparatorluğunun nüfuz alanları konusundaki saplantısı son 14 yılda üç kez askeri işgal operasyonlarıyla sonuçlandı. 2008’de NATO’ya üye olmak isteyen Gürcistan’ın Güney Osetya bölgesini, ardından 2014’te Ukrayna’da Kremlin yanlısı Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç’in halk hareketiyle devrilmesi sonrası Kırım’ı yuttu. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’in Rusya’nın ilhak ettiği Kırım’ı kurtarmayı amaçlayan Askeri Güvenlik Stratejisini onaylaması sonrası bu doğudaki Rus yanlısı ayrılıkçı Donbas bölgesinde tansiyonu yükselten Rusya nihayet son işgal öncesi bu bölgeleri de tanıdı.
Putin’in tüm bu hamleleri karşısında özellikle enerji konusunda Rusya’ya büyük oranda bağımlı olan Batılı ülkelerin yatıştırma politikası ve zayıf yaptırımları etkisiz kaldı. Yakın tarihteki bu üç örnek Putin’in daha da gözünü karartmasına yol açarak bu kez Ukrayna’ya topyekün işgali başlattı. İşgalin öncekiler gibi kısa süreceğini düşünen Putin, Merkez Bankası’ndaki 600 milyarlık döviz ve altın rezervleriyle Batılıların yaptırımlarının da etkisiz kalacağını hesapladı. Ancak bu kez dünyanın cevabı hiç olmadığı kadar sert oldu. Rusya’nın küresel ödeme sistemi SWIFT’ten çıkarılması dahil son derece sert yaptırımlar Kremlin’i çok zor durumda bıraktı.
Yaptırımlar görülmemiş şekilde kendisi ve yakın kurmaylarına, hatta oligarklara kadar uzandı. Rusya spordan, sanata ve teknolojiye uzanan geniş bir yelpazede dünyadan izole edildi. Önceki gece Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 141 ülkenin desteğiyle alınan Ukrayna’nın işgaline yönelik kınama kararı dünya politikasında da Rusya’yı siyasi olarak izole etti.Moskova’yla derin çıkar ilişkileri olan Çin ve Hindistan bile çekimser kalmayı tercih eden 35 ülke arasında yer aldı. Çekimser kalan diğer ülkeler arasında Cezayir, Ermenistan, Küba, İran, Irak, Kazakistan, Pakistan ve Güney Afrika da var. Karara sadece beş ülke karşı oy kullandı.
Rusya ile birlikte karşı oy kullanan ülkeler Belarus, Kuzey Kore, Eritre ve Suriye oldu. Karar aynı zamanda Rusya Devlet Başkanı Putin’in ordusunun stratejik nükleer gücünü “alarm seviyesine” geçirmesini de kınadı. Ukrayna’da umduğu kısa süreli askeri başarıyı elde edemeyen Rus güçlerin giderek sivillerin hayaına mal olan füze saldırılarını artırması da insanlık suçu boyutuna ulaşıyor. Hollanda’nın Lahey kentindeki Uluslararası Ceza Mahkemesi, 39 ülkenin başvurusuyla Ukrayna’da 2013 yılından bu yana işlenen savaş ve insanlığa karşı suçlar ile soykırım iddialarına ilişkin resmen soruşturma başlattı.
Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin kuruluşunu düzenleyen Roma Statüsü’ne taraf 39 ülke, Ukrayna’daki savaş suçlarının soruşturması için önceki gün İngiltere’nin inisiyatifi ile Lahey’deki mahkemeye başvurdu. Taraf devletlerin doğrudan talebi üzerine Başsavcı Karim AA Khan, süreci hızlandırma kararı aldı.
İŞGALİN 6 MART'TA BİTECEĞİNİ PLANLAMIŞLAR
Ukrayna ordusunun ele geçirdiği gizli belgeler, Rusların işgalin 20 Şubat-6 Mart arası süreceğini hesapladığını gösterdi. Bu tarihler ayrıca Çin liderinin Putin’e “Olimpiyatlar bitene kadar bekle” dediği iddiasıyla da uyuşuyor. Şimdi Rusların lojistik sıkıntı yaşayabileceği değerlendiriliyor.
Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik işgal harekatına ilişkin gizli belgeler ortaya çıktı. Ukrayna Savunma Bakanlığı’nın verdiği bilgiye göre, belgeler Rusya’nın Karadeniz Filosu’nun 810. Taktik Tugayı’ndan ele geçirildi. Askeri harekat belgelerinin yanısıra, gizli kontrol tabloları, personel listesi ve gizli çağrı işaretleri de ele geçirildi.
Ukrayna Savunma Bakanlığı, söz konusu evraklara ilişkin yaptığı bilgilendirmede, “Ukrayna ile savaş için planlama belgelerinin 18 Ocak’ta onaylandığı ve Ukrayna’yı ele geçirme operasyonunun 15 gün, yani 20 Şubat-6 Mart tarihleri ??arasında süreceği alınan bilgilerden biliniyor” ifadelerini kullandı. Askeri harekat belgelerinin yanısıra, gizli kontrol tabloları, personel listesi ve gizli çağrı işaretleri de ele geçirildi. Bu durumun zaten lojistik sıkıntı çektiği bilinen Rus işgal güçlerini daha büyük sorunların beklediği değerlendirmesi yapılıyor.
Öte yandan Amerikan New York Times gazetesi, Çin’in Rusya’nın saldıracağından önceden haberdar olduğunu ve Putin’den “Kış Olimpiyatları bitene kadar bekle” talebinde bulunduğunu belirtti. Gazetede yer alan habere göre, bazı Amerikalı ve İngiliz istihbarat yetkilileri, Çin’in şubat başlarında Moskova’dan Ukrayna’ya saldırı planını ertelemesini, Pekin Olimpiyatları bitene kadar beklemesini talep ettiği bilgilerine ulaştı. Pekin bu iddiayı yalanlasa da Putin’in işgal için seçtiği zamanlama ile iddiaların örtüşmesi dikkat çekti.
Bilindiği üzere Kış Olimpiyatları, Çin’in başkenti Pekin’de 4 Şubat-20 Şubat 2022 tarihleri arasında yapıldı. Ukrayna’nın açıkladığı Rus belgelerinde saldırı onayının 18 Ocak’ta verildiği görülüyor. Muhtemeldir ki (eğer iddia doğruysa) Rusya bu tarihten sonra Pekin’i bilgilendiriyor. Putin ise Çin’i 4 Şubat’ta ziyaret ediyor. Putin, işgal öncesi 90 dakika boyunca dünyaya seslendiği konuşmasını 20 Şubat’ta yani tam da olimpiyatların bittiği gün yapıyor. İşgal ise 24 Şubat sabahı başlıyor. Çin her ne kadar iddiaları reddetse de bu iki haber incelendiğinde tarihlerin örtüştüğü kanısı ortaya çıkıyor. Böyle bir durumda Çin’in “operasyonu ertele” talebinin Rusya tarafından dikkate alındığını düşünmek yanlış olmaz.
KOMŞU ÜLKELERE SIĞINANLARIN SAYISI 1 MİLYONU DA GEÇTİ
BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, Ukrayna’daki mevcut kriz nedeniyle sadece bir haftada ülkeden ayrılanların sayısının 1 milyona ulaştığını söyledi. Grandi, “Ukrayna içinde kalan milyonlarca başka kişiye hayati önemdeki insani yardımın verilebilmesi için silahların susmasının vakti geldi” dedi. Avrupa Birliği (AB) Komisyonunun İçişlerinden Sorumlu Üyesi Ylva Johansson da, Ukrayna’daki savaştan kaçıp AB ülkelerine gelecek milyonlarca sığınmacıya hazırlıklı olmaları gerektiğini söyledi.
AB Adalet ve İçişleri Bakanları Toplantısı öncesinde gazetecilere açıklama yapan Johansson, “Ukrayna’daki gelişmeler nedeniyle çok tehlikeli bir durumdayız. AB’ye milyonlarca sığınmacının gelmesine hazırlıklı olmalıyız.” dedi. Bugüne kadar Ukrayna’dan AB ülkelerine en az 1 milyon kişinin geldiğini aktaran Johansson, Ukrayna’ya komşu AB ülkelerinin şu ana kadar gelenlere yaptığı yardımlardan etkilendiklerini belirtti. Johansson, Polonya, Romanya, Slovakya ve Macaristan gibi AB ülkelerinden, Ukrayna’dan gelenlerin diğer AB üyelerine “yeniden yerleştirme” için gönderme konusunda taleplerinin olmadığını, ancak bu ülkelerin mali yardıma ihtiyaç duyduğunu bildirdi. Ukraynalılar için AB Geçici Koruma Yönergesi’ni hayata geçirmeyi teklif ettiklerini hatırlatan Johansson, bunun AB ülkeleri tarafından bugünkü toplantıda görüşüleceğini, yönergenin birkaç gün veya en fazla bir hafta içinde resmen hayata geçirilmesini beklediğini ifade etti.
UKRAYNA ORDUSUNA BİNLERCE FÜZE VE UÇAKSAVAR DESTEĞİ
Amerikan medyasına konuşan ve isimlerinin açıklanmasını istemeyen bazı kongre kaynakları, ABD yönetiminin Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine askeri yardım olarak yüzlerce Stinger hava savunma füzesi sağladığını ifade etti. Kaynaklar, sadece 200 adet Stinger füzesinin bu hafta içinde teslim edildiğini belirtti. Beyaz Saray geçen günlerde Ukrayna-Rusya savaşında Ukraynalılara destek amacıyla ABD Dışişleri Bakanlığının Stinger füzelerini vermesini onaylamıştı. Stinger füzeleri, kısa menzil ve orta irtifa araçlarına karşı omuzdan atılabilen, etkili bir hava savunma sistemi olarak biliniyor.
Öte yandan Almanya, Ukrayna’ya 2 bin 700 adet Strela tipi uçaksavar füze gönderilmesine onay verdi. Söz konusu silahların, eski Doğu Almanya’nın Ulusal Halk Ordusu (NVA) envanterinde bulunan Sovyet yapımı uçaksavarlar olduğu belirtildi. Alman hükümet, çatışma bölgelerine silah gönderilmemesi yönündeki siyasetinde değişiklik yaparak Ukrayna’ya silah desteği verilmesi kararı almıştı.
Hangi silahların Ukrayna’ya gönderilebileceği konusunda Savunma Bakanlığı’nın günlerdir incelemeler yaptığı belirtiliyor. Bu arada, hükümet çevrelerinden yapılan açıklamaya göre, Almanya’nın Ukrayna’ya gönderileceğini açıkladığı bin tanksavar ile 500 Stinger tipi hava savunma silahı Çarşamba günü Ukrayna’ya ulaştı.
