Mülkiye müfettişlerine ‘sınırsız’ yetki verildi (mi?)

Aytunç ÜRKMEZ - Mülkiye müfettişlerine sınırsız yetkiler tanıyan “Dahiliye Memurları Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” TBMM İçişleri Komisyonu’ndan geçti. CHP’li milletvekilleri müfettişler hakkında düzenlemeye karşı çıkarak, “Ceza Muhakemesi Kanunu’nda (CMK) savcıya verilmeyen yetki, müfettişlere verilmektedir. Bu maddenin operasyon amaçlı bir madde olduğunu düşünüyoruz. Bu kanun bir çeşit kayyum kanunudur. Bu kanun teklifi ile mülkiye müfettişlerine fiili kayyum yetkisi verilmiştir. Burada bir siyasi kadrolaşma hükümleri görünüyor” ifadelerini kullandı.

Mülkiye müfettişlerine adeta savcılardan daha fazla yetki tanıyan “Dahiliye Memurları Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, TBMM İçişleri Komisyonu’nda yaklaşık 10 saat süren görüşmelerin ardından kabul edildi. AKP İstanbul Milletvekili ve eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun başkanlık ettiği komisyon görüşmesinde dikkat çeken tartışmalar yaşandı.

''OPERASYON AMAÇLI BİR MADDE''

CHP Bilecik Milletvekili Yaşar Tüzün ise yasa teklifine değinerek, “Bu teklifte 18 farklı kanunu toplayıp bir araya getirmişsiniz. Buraya gelen bürokratlara baktığımızda İçişleri Bakanlığı’nın dışındaki bakanlıklardan da bürokratların geldiğini görüyoruz. Bu teklifte 13 madde Anayasa Mahkemesi’nden (AYM) geri gönderildiği için konuşuyoruz. Mülkiye müfettişlerinin atanma koşulları ile görev ve yetkilerini tanımlarken yetki aşımlarına yönelik kanuni düzenleme yapılmaktadır. Mahkeme kararı olmaksızın kamu kurum ve kuruluşlarının çalışmalarını aksatabilecek yetkiler verilmektedir müfettişlere... Ceza Muhakemesi Kanunu’nda (CMK) savcıya verilmeyen yetki, müfettişlere verilmektedir. Bu maddenin operasyon amaçlı bir madde olduğunu düşünüyoruz” dedi. CHP Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç ise “Bu kanun bir çeşit kayyum kanunudur. Bu kanun teklifi ile mülkiye müfettişlerine fiili kayyum yetkisi verilmiştir. Burada bir siyasi kadrolaşma hükümleri olduğunu görüyorum” diye konuştu.

MÜFETTİŞLERE ADETA SINIRSIZ YETKİ

Komisyonda geçen yasa teklifine göre; mülkiye müfettişleri, denetime tabi kamu kurum ve kuruluşları ile özel yasalarla veya Cumhurbaşkanlığı Kararnameleriyle (CBK) kurulmuş kurum ve kuruluşlar ile bunlara bağlı veya bunların kurdukları birlik, işletmelerde, gizlilik kararı olan dosyalar da dahil, bütün belge, defter ve bilgileri ibraz etmek, para ve para hükmündeki dosyası ve ayniyatı, kasa, depo ve ambarları göstermek, sayılmasına ve incelemesine yardımcı olmak mecburiyetinde olacak. Müfettişler, kasa, depo, ambar, oda, dolap ve benzeri yerleri ve eşyayı mühürleyerek koruma altına alabilecek. Bu hakları kamuya yararlı dernekler, gerçek ve tüzel kişiler ait tüm dosya, kasa ve depolarda da yapabilecek. Ayrıca müfettişler, tüm dijital araç-gereçler ile kamuya açık ve/veya kurum ve kuruluşlara ait kamera kayıtları ile elektronik belgelerini inceleme ve kopyalama yapabilecek. Bunun yanı sıra, müfettişler dilerse kamudan gerekli personeli sağlayabilecek.

BEKÇİLER ARAMA YAPABİLECEK

Söz konusu yasa düzenlemesinde, çarşı ve mahalle bekçisi durdurduğu kişi üzerinde veya aracında yeterli şüphenin varlığı halinde yoklama biçimiyle elle kontrol yapabilecek. Ayrıca yabancılar ve Uluslararası Koruma Yasası’na eklenen düzenlemeye göre; kısa dönem ikamet izni verilmesine temel olacak taşınmazın niteliği ve değeri İçişleri Bakanlığı’nca belirlenecek.