MTA 15 yıl önce uyarmış: 7 ve üzeri deprem üretecek
Kahramanmaraş merkezli depremlerin meydan gelebileceği öngörüldü mü, ilgili uyarılar yapıldı mı, önlem alındı mı? Bu sorulara MTA'nın üst düzey yetkilileri yanıt verdi. Deprem Araştırma Komisyonu'nda sunum yapan yetkililerin açıklamaları dikkat çekiciydi.
Deprem Araştırma Komisyonu'nda konuşan Maden Tetkik Arama Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanı Bahadır Şahin, MTA'nın 2008 yılında Kahramanmaraş Valiliğin talebi üzerine hazırladığı raporu anımsattı.
Şahin,"Kahramanmaraş çalışmasının içerisinde Doğu Anadolu Fayı'nın 7 ve üzerinde bir deprem üreteceğine, böyle bir risk olduğuna dair ifade açık açık yazılmıştır. MTA rapor haline getirdikten sonra okunmasında da aksaklıklar oluyor." diye konuştu.
Raporda Doğu Anadolu Fayı'nın Kahramanmaraş bölgesi için oluşturduğu riske vurgu yapıldığını belirtti.
MTA RAPORUNA UYULMADI MI?
Komisyon üyelerinin "Deprem raporuna uyuldu mu?" sorusuna ise yanıt MTA Genel Müdürü Vedat Yanık'tan geldi.
Yanık, "Uyulmamış, uyulsaydı bu şekilde olmazdı." yanıtını verdi.
Yanık, deprem bölgesindeki yıkımın fazla olmasının yapılaşmada zemin seçiminin önemini gösterdiğini de söyledi.
"FAY ÜSTÜNE BİNA YAPMAYACAKSIN"
Milletvekillerinin, fay hatları üzerindeki yapılaşmasına ilişkin sorusu üzerine Adıyaman'ın Gölbaşı ilçesinden örnek veren Yanık, "Gölbaşında fay üzerinde hiçbir bina kalmamış, 200 metre sağında ve 200 metre solunda binalar hasar almış ama ayakta durmuş. Bu fay sakınımı hattının belirlenmesi için bir örnek. Bu aralıkta demek ki bina yapmayacaksın. İmkan varsa şehirlerimizi zemini daha sağlam yerlere yapmak zorundayız. İmkan yoksa orada o zemine uygun yükseklikte ve sağlamlıkta bina yapmamız lazım." dedi.
"İKİNCİ DEPREM YIKICILIĞI ARTIRDI"
MTA Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanlığı Aktif Tektonik ve Deprem Araştırmaları Koordinatörü Selim Özalp, Kahramanmaraş merkezli depremlerde ilk depremden 9 saat sonra 7,6 büyüklüğünde ikinci depremin meydana geldiğini anımsattı. Özalp, bunun pek çok bilim insanı için olduğu gibi kendileri için de sürpriz olduğunu belirten Özalp, "İkinci bir deprem bekliyorduk ama kısa sürede olması beklenen bir şey değildi. Benim bildiğim sadece 1976'da Çin'de yaklaşık 16 saat sonra meydana gelen deprem var. Onun dışında bilinen deprem yoktu, gerçekten bu yıkıcılığı daha da artıran unsur oldu." ifadelerini kullandı.
Deprem sonrası Savrun ve Malatya fayına yük bindiğinin, stresin buralarda arttığının söylendiğini belirten Özalp, "Depremlerden sonra dolayısıyla buralar da risk taşımaya başladılar. Ne zaman olacağıyla ilişkin bir şey söylemek zor. Daha detaylı çalışmaların yapılması lazım. 1999 depreminden sonra Marmara'da deprem olacağı söyleniyor fakat aradan 30 yıl geçti. Her geçen gün risk artıyor, bunu söyleyebiliyoruz. Önleme anlamında buralarda güçlendirilme çalışması yapılması lazım." diye konuştu.
Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yusuf Kağan Kadıoğlu, Kahramanmaraş merkezli depremin haberini aldıktan sonra ağlamaya başladığını belirterek, "Doğu Anadolu Fayının üzerinde 7,7 demek kıyamet demekti." sözlerini sarf etti.
Bazı insanların Japonya'da 9 büyüklüğünde deprem oluyor bir şey olmuyor" dediğini belirten Kadıoğlu, bu depremlerin okyanusun içerisinde olduğunu söyledi. Kadıoğlu, "Bu benim göbeğimin içerisinde oluyor. O kadar sığ ki yıkıcı etkisi kıyamet." ifadesini kullandı.
TÜRKİYE DİRİ FAY HARİTASI
Maden Tetkik Arama Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanı Bahadır Şahin, komisyonda Türkiye'deki diri faylara ilişkin bilgi de verdi.
Şahin, Türkiye fay haritasında 485 fayın işaretli olduğunu söyledi.
Bu faylardan 450'ye yakınının ağır hasar meydana getiren faylardan oluştuğunu söyledi.
