657 sayılı Kanunun “Yiyecek yardımı" başlığını taşıyan 212. maddesinde Devlet memurlarının hangi hallerde yiyecek yardımından ne şekilde faydalanacakları düzenlenmiştir.
Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğinin 3. maddesinde yiyecek yardımının sadece yemek verme şeklinde yapılacağı, bu yardımın, nakden veya kupon, kart, fiş, bilet ya da bu mahiyette bir ödeme aracı verilmek suretiyle yapılamayacağı; 4. maddesinde yiyecek yardımının gerektirdiği giderlerin yemek maliyetlerinin Ankara, İstanbul ve İzmir illeri için üçte ikisini, diğer iller için yarısını aşmamak üzere, bu Yönetmelik kapsamına dahil memur kadrosu adedine göre kurum bütçelerine konulacak ödeneklerle karşılanacağı; yemek bedelinin bütçeden karşılanamayan kısmının yemek yiyenlerden alınacağı, 2155 sayılı Bazı Kamu Personeline Tayın Bedeli Verilmesi Hakkında Kanun'a göre tayın bedeli verilen personel ile sözleşmeli olarak çalıştırılanların, bu Yönetmeliğe göre yiyecek yardımı yapılan yemek servislerinde yemek yemeleri halinde, yemek bedelinin tamamının kendilerinden alınacağı düzenlenmiştir.
Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 37. maddesinde 24 saat iş, 48 saat istirahat şeklinde çalışan zabıta personeline 3; 12 saat iş, 24 saat istirahat ve 12 saat iş, 12 saat istirahat şeklinde çalışan zabıta personeline 2, 12 saatten az çalışan zabıta personeline 1 öğün yemek verileceği; yiyecek giderlerinin 657 sayılı Kanunun 212. maddesi esas alınarak belediyece karşılanacağı; görev ve çalışma şartlarının gerektirdiği koşullara bağlı olarak mutat yemek saatlerinde kurumlarınca sağlanan yemek hizmetinden istifade edemeyen personele ve bunlarla birlikte çalışmaya iştirak eden diğer personele birinci fıkrada belirtilen öğün sayısınca kumanya yardımının belediyece verilebileceği düzenlenmiş; Belediye itfaiye Yönetmeliğinin 37. maddesinde de 24 saat iş, 48 saat istirahat şeklinde çalışan itfaiye personeline 3; 12 saat iş, 24 saat istirahat ve 12 saat iş, 12 saat istirahat şeklinde çalışan itfaiye personeline 2, 12 saatten az çalışan itfaiye personeline 1 öğün yemek verileceği; yiyecek giderlerinin 657 sayılı Kanunun 212. maddesi esas alınarak belediyece karşılanacağı; görev ve çalışma şartlarının gerektirdiği koşullara bağlı olarak itfaiye olaylarına müdahale nedeniyle mutat yemek saatlerinde kurumlarınca sağlanan yemek hizmetinden istifade edemeyen personele ve bunlarla birlikte çalışmaya iştirak eden diğer personele birinci fıkrada belirtilen öğün sayısınca kumanya yardımı belediyece verilebileceği düzenlenmiştir.
2022-2023 yılları arasında geçerli Toplu Sözleşmenin “Yerel Yönetim Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme” başlığını taşıyan dördüncü bölümünde yer alan “İtfaiye ve zabıta personeline yiyecek yardımı” başlıklı 12. maddesinde de, Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğinin 3. maddesinin ikinci fıkrasının ikinci cümlesi kapsamında görev yapan itfaiye ve zabıta teşkilatı personelinden anılan Yönetmelik hükümlerine göre öğle yemeği verilen ve öğle yemeği dışındaki yemek saatlerini de kapsayacak şekilde kesintisiz olarak görevlerine devam edenlerin aynı Yönetmelik hükümleri çerçevesinde ve öğle yemeği hariç olmak üzere iki öğüne kadar ücretsiz olarak yemek yardımından yararlandırılacakları veya kumanya yardımı verileceği düzenlenmiştir.
2022-2023 yılları arasında geçerli Toplu Sözleşmenin “Yerel Yönetim Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme” başlığını taşıyan dördüncü bölümünde yer alan “Yerel yönetimlerde çalışan kamu görevlilerine yemek yardımı” başlıklı 16. maddesinde de bu hizmet kolu kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan kamu görevlilerinden Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği’ne göre yemekhanesi olmayanlara veya kurulan yemek servislerinden kurum dışında fiilen yerine getirilen görevler sebebiyle yararlanma imkânı olmayanlara öğle yemeği için kumanya yardımı verileceği düzenlenmiştir.
Son olarak 08.04.2022 tarih ve 31803 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikle, Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğine Geçici 2. Madde eklenmiş ve 2022-2023 Yıllarını Kapsayan Toplu Sözleşmenin “Yerel Yönetim Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme” bölümünde yer alan 12. ve 16. Maddesinde belirtilen kumanya yardımının bu Yönetmeliğin uygulanamayacağı durumlarda ve 2022-2023 Toplu Sözleşmesinin yürürlüğü ile sınırlı olarak günlük 100 gösterge rakamını geçmemek üzere belirlenen gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda ödeme yapılması şeklinde uygulanabileceği; bu şekilde yapılan ödemenin aylık 2100 gösterge rakamının memur aylık katsayısı le çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçemeyeceği düzenlenmiştir.
Yönetmelikte yapılan değişiklik ile:
1- Kumanya yardımının nakdi olarak ödenmesi mümkündür.
2- Kumanya yardımının nakdi olarak ödenmesi yerel yönetimlerde görev yapan itfaiye, zabıta ve diğer personel ile sınırlıdır.
3- Kumanya yardımının nakdi ödenmesi sadece yemekhanesi bulunmayan, yemek götürülemeyen yerlerle sınırlıdır.
4- Kumanya yardımının nakdi ödenmesi 2022-2023 yılları ile sınırlıdır.
5- Kumanya yardımının nakdi ödenmesi geçmişe dönük olarak uygulanamayacaktır. Dolayısı ile Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 08.04.2022 tarihi öncesi için geçmişe dönük olarak nakdi ödeme alınması mümkün değildir. Bununla birlikte, yönetmeliğin yürürlüğe girmesinin ardından (örneğin Nisan 2022’de kumanya yardımı nakdi olarak ödenmezse) 60 günlük talep/dava süresi geçirilmemişse, kumanya yardımının nakdi karşılığının ödenmemesi halinde talep/dava konusu edilebilecektir.
6- Kumanya yardımının nakdi karşılığı günlük 100 gösterge rakamını geçmemek üzere belirlenen gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar olup; yapılan ödeme aylık 2100 gösterge rakamının memur aylık katsayısı le çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçemeyecektir.
7- Kumanya yardımının nakdi karşılığı itfaiye ve zabıta personeli için (çalışmanın devamı halinde, vardiya vs) öğle yemeği dahil 3 öğüne kadar (öğle yemeği veriliyorsa 2 öğün), itfaiye ve zabıta dışındaki diğer yerel yönetim personeli için sadece öğle yemeği ile sınırlıdır.