İstinaf, İstanbul Valiliği’nin Alkol Yasağını İptal Etti

Daha önce İstanbul 7. İdare Mahkemesi, valiliğin kararını hukuka uygun bularak davayı reddetmişti. Ancak davacı Mehmet Ümit Erdem'in istinaf başvurusu üzerine İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Onuncu İdari Dava Dairesi, 16 Şubat 2024 tarihli kararı kaldırarak yasak kararını iptal etti.

Genel Emirle Alkol Yasağı Hukuka Uygun Bulunmadı

Mahkeme kararında, temel hak ve özgürlüklerin yalnızca kanunla sınırlanabileceğine dikkat çekerek, valilik tarafından çıkarılan genel emir ile alkol tüketiminin yasaklanmasının hukuka uygun olmadığını vurguladı. Kararda, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun sarhoşluk nedeniyle kamu düzenini bozacak davranışlara yönelik hükümler içerdiği, ancak genel olarak alkol tüketimini yasaklayan bir düzenlemenin bulunmadığı belirtildi.

İstanbul Valiliği'nin Yetki Aşımı Mahkeme Kararına Takıldı

Mahkeme, 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun valilere kamu düzenini sağlama yetkisi verdiğini, ancak bu yetkinin ölçülü kullanılması gerektiğini ifade etti. İstanbul Valiliği'nin genel emrinin, belirli bir kamu düzeni tehdidi veya somut bir gerekçe olmaksızın alkol tüketimine toplu bir yasak getirdiğini belirterek, işlemin hukuka uygun olmadığına karar verdi.

Mahkeme gerekçesinde ayrıca şu hususlara dikkat çekti:

• Anayasa’nın 13. maddesi gereği temel hak ve özgürlüklerin ancak kanunla sınırlanabileceği ve idarenin genel emir yoluyla yeni bir kabahat oluşturamayacağı,

• 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 35. maddesi uyarınca sarhoşluk nedeniyle kamu düzenini bozma fiiline yaptırım uygulanabileceği, ancak salt alkol tüketiminin suç teşkil etmeyeceği,

• 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu kapsamında açık alanlarda alkol tüketiminin yasaklanmasına dair herhangi bir düzenleme bulunmadığı,

• Hukuk devletinde temel hak ve özgürlüklerin istisnai olarak ve ancak demokratik toplum düzeninin gerekleri çerçevesinde sınırlandırılabileceği.

Mahkeme Kararı: Alkol Yasağı İptal Edildi, Masraflar İade Edilecek

Mahkeme, İstanbul 7. İdare Mahkemesi’nin önceki kararını kaldırarak, valilik kararının iptaline hükmetti. Ayrıca, dava masrafları ve 36.000 TL vekalet ücretinin davalı idare tarafından davacıya ödenmesine karar verildi.

- Alkol yasağında son kararı Danıştay verecek

Bu karar, kamu alanlarında alkol tüketimine ilişkin düzenlemelerin ancak kanuni dayanakla yapılabileceğine dair emsal niteliği taşıyor. Ancak, karar kesinleşmiş değil. İstanbul Bölge İdare Mahkemesi’nin kararı, Danıştay’a temyiz yolu açık olmak üzere 27 Aralık 2024 tarihinde oybirliğiyle alındı.