İlk kez isteğe bağlı sigorta yaptıracak kişiler, “İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi” ile ikamet ettikleri yerdeki SGK il müdürlüklerine veya merkezlerine başvurabiliyor. Başvuru süreci e-Devlet üzerinden de gerçekleştirilebiliyor. Daha önce isteğe bağlı sigortalı olup ara verenler ise yeniden başlamak için talep dilekçesi vermekle yükümlü.
KİMLER İSTEĞE BAĞLI SİGORTADAN YARARLANABİLİR?
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) uygulamasından yararlanmak için bazı koşullar gerekiyor:
- Türkiye’de ikamet etmek
- Zorunlu sigortalı bir işte çalışmamak
- Ay içinde 30 günden az çalışanlar için prim tamamlama hakkına sahip olmak
- Malullük veya yaşlılık aylığı almıyor olmak
- 18 yaşını doldurmuş olmak
Bu koşulları sağlayan kişiler, kendi primlerini ödeyerek emeklilik hakkı kazanabiliyor.
PRİM VE ÖDEME DETAYLARI
İsteğe bağlı sigorta primleri, belirlenen kazancın yüzde 32’si üzerinden hesaplanıyor. Sigortalılar isterlerse asgari primin 7,5 katına kadar daha yüksek prim ödeyebiliyor. Sigorta süresi, başvurunun SGK kayıtlarına geçtiği tarihten itibaren başlıyor ve bu tarih emeklilik hesaplamasında esas alınıyor.
BAĞ-KUR KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLİYOR
İsteğe bağlı sigorta ödemeleri Bağ-Kur (4B) statüsünde değerlendiriliyor. Tam emeklilik için 9000 prim günü, kısmi emeklilik için 5400 prim günü gerekiyor. 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı kadınlarda bu süre 7200 gün olarak uygulanıyor. 2008 sonrası sigorta girişi olan kadınlar, 9000 prim gününü 2035’e kadar tamamladıklarında 58 yaşında, erkekler 60 yaşında Emekli olabiliyor. Primini 5400 güne tamamlayanlar için yaş şartı kadınlarda 61, erkeklerde 63 olarak belirlenmiş durumda.
SSK ÜZERİNDEN EMEKLİLİK ŞANSI
1 Ekim 2008 öncesi sigorta girişi olanlar için emeklilik, son 7 yıldaki 2520 prim gününe göre belirleniyor. Hangi statüye (SSK veya Bağ-Kur) daha fazla prim ödenmişse, emeklilik o kurumdan gerçekleştiriliyor. Eksik primi olan kişiler, 1260 günden az isteğe bağlı prim ödeyerek SSK’den emekli olma şansına da sahip olabiliyor. 1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olanlarda ise emeklilik, en çok primin yatırıldığı kuruma göre belirleniyor.
EV KADINLARI VE ESNAFA DEVLET DESTEĞİ
Hükûmetin gündeminde, özellikle ev kadınlarına prim desteği bulunuyor. Planlanan düzenlemeye göre ev kadınlarının isteğe bağlı sigorta primlerinin üçte biri devlet tarafından karşılanacak. Ayrıca, esnaflar için prim gün şartının 7200 güne düşürülmesi yönünde hazırlıklar sürüyor; bu adım isteğe bağlı sigortalılara da 1800 günlük avantaj sağlayabilecek.
SAĞLIK HİZMETLERİNDEN YARARLANMA
İsteğe bağlı sigortalılar genel sağlık sigortası kapsamına dâhil ediliyor. Bu sayede sigortalılar ve bakmakla yükümlü oldukları eş ve çocukları da sağlık hizmetlerinden faydalanabiliyor. Uzmanlar, bu sistemin özellikle çalışma imkânı olmayan ev kadınları, serbest meslek sahipleri ve prim eksiği bulunan vatandaşlar için önemli bir emeklilik fırsatı sunduğunu belirtiyor.
