İBB'den reklam izni alımında "gayriresmi ücret" iddiası

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca, tutuklanmasının ardından İBB Başkanlığı görevinden uzaklaştırılan Ekrem İmamoğlu ve 99 şüpheli hakkında "suç örgütü yöneticisi olmak", "suç örgütüne üye olmak", "irtikap", "rüşvet", "nitelikli dolandırıcılık", "kişisel verileri hukuka aykırı ele geçirmek" ve "ihaleye fesat karıştırmak" suçlarından yürütülen yolsuzluk soruşturması sürüyor.

Soruşturma kapsamında tanık olarak ifade veren İ.Y, reklam alanlarını firmalara kiraya vererek faaliyetlerde bulunduğunu söyledi.

İBB'nin yönetimi değişince reklam mecralarıyla ilgili izinlerin Kültür AŞ üzerinden verilmeye başlandığını kaydeden İ.Y, "Bu daha önceki yönetim döneminde İBB Kentsel Tasarım Müdürlüğü uhdesindeydi ve ilgili yönetmeliğe göre bu reklam izni için herhangi bir bedel talep edilmemekteydi. Fakat son gelen yönetim döneminde ilk başlarda Kültür AŞ üzerinden ve şu an itibarıyla da Medya AŞ üzerinden Reklam Yönetim Müdürlüğünün bağlı olduğu Emlak İstimlak Daire Başkanlığı ile koordineli izin işlemleri yürütülmektedir." dedi.

İ.Y, ifadesinde, "2019 sonrasında bu izinler için şirketlerden gayriresmi ücret talep edilmektedir. Fakat bunu yönetmeliğe uygun hale getirmek için şirketlerle tasarım bedeli, grafik bedeli ve benzeri adı altında farazi sözleşmeler imzalayarak ve bizim gibi şirketlere fatura kesmek suretiyle bu bedelleri bizden tahsil etmişlerdir. Aynı zamanda bu izinle alakalı tahsil edilen ücretin yanı sıra yine bizim gibi şirketlerden ecrimisil tahsil etmek suretiyle bu iş ve işlemleri yasal zemine oturtmaktadırlar. Bildiğim kadarıyla bu işleri şu an Emlak İstimlak Daire Başkanı olan Kaan Sürmegöz (şüpheli) ve Reklam Yönetim Müdürü, ismini Adem olarak bildiğim kişi beraber yürütmektedirler." beyanında bulundu.

Reklam için başvurduklarında izinlerin yaklaşık 1 yıl sonra, gecikmeli olarak verildiğini iddia eden İ.Y, "Biz bu izinler verilmeden reklam astığımızda ise tarafımıza zabıtayla baskı yapılarak, sökülmesi yönünde icbarda bulunulmaktadır. Bunun amacı da aslında bizim yukarıda bahsetmiş olduğum birimlere başvurarak izin ücreti ödemeye zorlanmamızdır. Bu bahsettiğim işlemler son 2-3 senedir yoğun bir şekilde devam etmektedir. Şu an itibarıyla Boğaz ön görünüm bölgelerinde bulunan, başta sahil şeridi olmak üzere İstanbul genelinde önemli ve büyük caddelerde reklam mecralarının arasındaki mesafe gözetilmeksizin kaçak yani yönetmeliğe aykırı birçok reklam uygulaması mevcuttur. Bu uygulamalar Büyükşehir Belediyesinin ihaleleri ile şahıs ve şirketlere verilmektedir." ifadelerini kullandı.

İ.Y. ayrıca yine şartnameye aykırı birçok uygulamanın mevcut olduğunu öne sürerek, "Örneğin şartnamenin konusu 1000 reklam panosu kiralamasına ilişkin olmasına rağmen uygulamada 1500-2 binlere çıkaran ve bu şekilde uygulayan birçok firma mevcuttur. Ana arterlerle ilgili reklam uygulamaları Büyükşehir Belediyesine aitken, ara arterlerle ilgili reklam uygulamaları ilçe belediyelerine aittir. Ana arter ile ara arterin birleştiği köşelere normalde Büyükşehir Belediyesinin uhdesinde kalmasına rağmen ana arterden 30 metre içeride olması gözetilmeksizin ilçe belediyelerce usulsüz reklam ihaleleri yapılmaktadır. İlçe belediyeler de bu ihaleleri kendi iştiraki olan şirketler üzerinden yapmaktadır." diye konuştu.​​​​​​​

"Aldıkları haksız paralara resmiyet kazandırdılar"

Tanık O.T. ise ifadesinde, firmasının reklam mecrası kiralama üzerine çalıştığını söyledi.

Firma olarak 2013'ten bu yana İBB ve iştiraki şirketlerin ihalelerine katıldıklarını, bu şekilde iş yaptıklarını belirten O.T, "Belediyeye de reklam vergisi öderdik. Kazandığımız ihalelerle ilgili izinleriyse İBB Kentsel Tasarım Müdürlüğünden alırdık. Ancak 2019 belediye seçimlerinden sonra, yani Ekrem İmamoğlu seçildikten sonra bu izinler ve ihaleler tamamen Kültür AŞ'ye devredildi. Kentsel Tasarım Müdürlüğünden daha önce aldığımız izinler de aynı şekilde Büyükşehir Belediyesi şirketleri olan Kültür AŞ, Reklam AŞ ve Medya AŞ'ye devredildi." dedi.

O.T, 2019'daki belediye seçimlerinden sonra Anadolu Yakası'ndaki direklerin reklam kiralama ihalesini, hatırladığı kadarıyla 8 milyon lira bedele elektrik dağıtım şirketinden aldıklarını dile getirerek, şöyle devam etti:

"Kültür AŞ Başkanı Serdal Taşkın (şüpheli) bununla ilgili 8 milyon lira da kendilerine istedi. Vermememiz halinde görsel uygunluk iznini alamayacağımızı belirtti. Biz nihai olarak 4 milyon liraya görsel uygunluk iznini almak için anlaştık ve Kültür AŞ'ye başvurumuzu yaptık. Kültür AŞ, bu gayriresmi bedel için firmamıza tasarım bedeli, aparat kiralama bedeli ve benzeri farazi açıklamalı fatura kesip gönderdi. Bu şekilde aldıkları haksız paralara resmiyet kazandırdılar. Bizi bu parayı ödemeye mecbur ettiler.

Bu olaydan sonraki süreçlerde de almış olduğumuz bazı ihalelerle ilgili izinlerde Murat Ongun'un (şüpheli) bizzat kendi firmamızdan birtakım talepleri oldu. Samandıra'da bulunan, amcamın arsasının altından geçen metro hattı inşaatı işi için amcamın kazı izni vermesi gerektiğinden ve buna mecbur kalındığından bizim aldığımız ihalelerle ilgili birtakım izinler Ongun vasıtasıyla verilmişti."

2019'daki seçimlerden önce izin almakta herhangi zorluk çekmediklerini söyleyen O.T, çünkü bu izinlerin Kentsel Tasarım Müdürlüğünce rahat bir şekilde verildiğini ve herhangi ücret talep edilmediğini söyledi.

O.T, ifadesini şu şekilde sürdürdü:

"Ama Ekrem İmamoğlu döneminde bu izinler para karşılığı verilmeye başlandı. Hep kendi adamlarına bu işleri vermek için bana da 2019 sonrası işlerimde zorluk çıkardılar. Ben de sahibi olduğum fakat resmiyette babamın üzerine olan D** R** AŞ'yi 2022'de M** P** adlı şirkete devrettim. Şu an başka bir alanda ticaret yapmaktayım. 2019 senesi sonrası bu usulsüz iş ve işlemler, gayriresmi para talepleri, Ekrem İmamoğlu'nun talimatıyla Murat Ongun ve Serdal Taşkın organizesiyle gerçekleşmektedir. Bu anlattığım kendi firmamızla ilgili olan kısım. Bu, yolsuzluğun çok küçük bir parçasıdır. Duyduğumuz ve bildiğimiz kadarıyla çok daha büyük meblağlarla yolsuzluk yapılmaktadır."