HSK’dan yargı süreçlerinde hız ve etkinlik sağlayacak iki kritik adım
Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK), yargısal süreçlerin hızlanması ve “makul sürede yargılanma hakkı”nın hızlı ve güçlendirilmesi amacıyla devrim niteliğinde iki önemli uygulamayı hayata geçiriyor.
HSK Birinci Daire Başkanı Turan Kuloğlu’nun koordinesinde ve HSK Genel Sekreterliği’nin eşgüdümünde yürütülen çalışmalarla, hem adli hem idari yargıda atama ve yetkilendirme işlemleri tek aşamada tamamlanacak.
Atama ve yetkiler artık tek aşamada belirlenecek
HSK tarafından hazırlanan yeni düzenleme, özellikle Kasım ayının son haftasında çıkması beklenen mazeret kararnamesi ile birlikte uygulanmaya başlanacak.
Buna göre, hâkim ve savcıların atama ve yetkilendirme işlemleri tek aşamada gerçekleştirilecek.
Önceden atama yapıldıktan sonra yetkilerin ayrıca belirlenmesi süreci uzatıyor, davaların zamanında sonuçlanmasını olumsuz etkiliyordu.
Yeni sistemle bu uygulama sona erecek; süreç hızlanacak, yargısal verimlilik artacak.
Kura sistemine branş bazlı düzenleme geliyor
HSK’nın ikinci adımı ise kura sisteminde branş tercihi uygulaması olacak.
Artık kura çekecek hâkimlerin hukuk veya ceza alanı tercihleri kura öncesinde alınmaya başlandı.
Bu sayede hukuk hâkimleri ihtiyaç duyulan hukuk mahkemelerine, ceza hâkimleri ise doğrudan ceza mahkemelerine atanacak.
Aynı şekilde idari yargıda da, kura öncesinde vergi ve idare hâkimlerinin branşları belirlenecek; vergi mahkemesi ihtiyacı olan yerlere vergi hâkimleri, idare mahkemesi ihtiyacı olan yerlere ise idari hâkimler yönlendirilecek.
Bu kapsamda, yaklaşık 1200 hâkim ve savcının kura sistemi sonrasında branş ve tercihleri doğrultusunda doğrudan görev yerlerine atanması planlanıyor.
Yeni uygulama, hem kurada adalet duygusunu pekiştirecek hem de göreve başlama süresini önemli ölçüde kısaltacak.
Amaç: Daha adil, hızlı ve rasyonel bir sistem
HSK’nın bu iki reformu, 2025-2029 Yargı Reformu Strateji Belgesi hedefleriyle uyumlu olarak bizzat HSK Birinci Daire Başkanı Turan Kuloğlu tarafından özel olarak tasarlandı.
Kurul, yargıda daha adil, rasyonel ve etkin bir işleyiş oluşturmayı; vatandaşların adalete erişimini hızlandırmayı hedefliyor.
Yeni modelle kararname süreçleri sadeleşecek, yargı teşkilatında iş yükü dengelenecek ve hâkim-savcı dağılımı ihtiyaca göre daha planlı hale gelecek.
“Devrim niteliğinde” değerlendirme
Yargı çevreleri, HSK’nın hayata geçirdiği bu yeni sistemi “devrim niteliğinde bir adım” olarak değerlendiriyor.
Hukukçulara göre uygulama, hem yargı içi işleyişi sadeleştirecek hem de hâkim ve savcıların görev planlamasında belirsizlikleri ortadan kaldıracak. Reformun özellikle genç yargı mensuplarının mesleğe daha hızlı adapte olmasını sağlayacağı vurgulanıyor.
