FETÖ’nün ‘örümcek ağı’

FETÖ’nün 15 Temmuz 2016’daki darbe girişiminin ardından başlatılan soruşturmalarla, örgütün kripto yapısı en ince ayrıntılarına kadar deşifre edildi. Dava dosyalarına göre, örgüt elebaşı Fetullah Gülen, 1968’de İzmir’in Tepecik semtinde bir ev kiraladı. Bu evde 5-6 öğrenci kalmaya başladı. Daha sonra öğrenci sayısı ve talebenin artması üzerine İzmir’in değişik semtlerinde evler kiralandı. Bu evlerin ihtiyaçları da esnaf ve vatandaşlardan toplanan yardımlardan sağlandı. 2 yıl içinde İzmir bölgesindeki ev sayısının 12’ye ulaşması, her evde kalan öğrenci sayısının da 10’a çıkması üzerine evlerin ihtiyaçlarının karşılanması, kalan öğrencilere verilecek eğitimin düzenlenmesi için Gülen tarafından çekirdek kadro oluşturularak örgütün temelleri atıldı. Örgüt yöneticisi ve örgütün üst düzey ‘abileri’ olarak nitelendirilen Mustafa Özcan, Abdullah Aymaz, İsmail Büyükçelebi, Mehmet Ali Şengül, Necdet Başaran, İlhan İşbilen ve Kemalettin Özdemir, ilk çekirdek kadro içerisinde yer aldı.

İLK KURAL: GİZLİLİK
FETÖ’nün birinci özelliği ve ilk kuralı; gizlilik. ABD’de faaliyet gösteren tarikatlar ve dini yapılanmalar gibi örgütlenen FETÖ, gizlilik bakımından bu tür masonik örgütlenmelere benzer bir strateji izledi. Örgüt elebaşı Fetullah Gülen, örgüt yapılanmasında sözde ‘kainat imamı’ olarak en tepede yer alıyor. Onun altında da ‘mollalar, istişare heyeti, sekreterya’ gibi yönetim kadrosu bulunuyor. Sonrasında da ‘kıta imamları, ülke imamları, bölge imamları, şehir imamları, mahalle imamları ve diğer imamlar’ olmak üzere yukarıdan aşağıya doğru örgütlenme modeli bulunuyor. Ayrıca mahrem hizmetler sayılan Emniyet, Yargı, TSK, MİT gibi kurumlar yönünden müstakil birim imamları oluşturularak ikinci bir yapılanmaya gidiliyor.

HÜCRE TİPİ ÖRGÜTLENME
Örgütte ‘devlet kurumları’ ve ‘sivil yapılanma’ olmak üzere temelde iki ayrı yapılanma söz konusu. Her iki yapılanma da birbirinden özerk, hiyerarşik olarak birbirine bağlı olmayan ancak her iki yapılanmanın da hiyerarşik olarak Türkiye imamına, onun da örgüt liderine bağlı olduğu belirleniyor. Örgütün devlet kurumları ve sivil yapılanmaları hücre tipi örgütlenme modeline göre oluşturuldu. Örgütü yöneten üst kadro dışındaki her birim diğerinden bağımsız ve hücreler şeklinde örgütlenmiş durumda.

YURT İÇİ VE YURT DIŞI YAPILANMA ŞEMASI
160 ülkede faaliyet gösteren FETÖ, yurt içi ve yurt dışı olarak ikiye ayrılıyor. Örgütün yurt dışı yapılanması kıta imamları ve onlara bağlı bölge ve ülke imamlarından oluşuyor. Her ülke imamına da örgütün o ülkede faaliyet gösteren birimleri bağlı. Örgütün Türkiye yapılanmasında ise ‘Türkiye imamı, tayin heyeti, mütevelli heyeti, icra kurulu, devlet kurumları imamları, akademik kadro imamları, özel hizmet birimi imamları, eyalet imamları, il imamları, küçük il bölge imamları, ilçe imamları, semt imamları, mahalle imamları, ev abileri, ev ablaları, talebe imamları, ser rehberler, belletmenler, rehber talebeler’ şeklinde bir yapılanma söz konusu.

HER HÜCREYE ‘ABİ’ ‘ABLA’
FETÖ, örgütün deşifre olmaması ve devletin örgüt yapısını çözmekte zorlanması için ayrıca hücre tipinde örgütlendi. Hücreler genellikle en fazla 5 kişiden oluşmakta ve bir abla/abiye bağlı birimdir. Hücredeki kişi sayısı bazı kurumlar için 3 ve 5 arası, TSK gibi mahrem kurumlarda ise birebirdir. Ayrıca her hücre abi veya ablası da bir başka hücrede yer alıyor.

GÜLEN’İN ATADIĞI HAYALET YAPI
Örgüt yapılanması içerisinde sadece Gülen’in bildiği ve atamasını yaptığı hayalet bir yapı bulunuyor. Hayalet yapının görevi, örgüt içerisinde oto kontrol sistemiyle yapıyı denetlemek ve bizzat Gülen’e rapor vermek. Aynı zamanda mutlak itaat ile yukarıdan gelecek olan emir ve talimatları hiç sorgulamadan eksiksiz ve tam olarak yerine getirmekte de bu yanının görevi. Hayalet yapı, örgüt içerisinde yer alan bölge, il, ilçe ve semt imamlarının samimiyetini ve hizmete olan inançlarını sarsacak talimatların geri tepmesini engellemek amacıyla kuruldu. Bu yapı içerisinde talimatlar kişiye özel verilmekte ve kimsenin haberi olmadan talimat yerine getirilmekte. Bu hayalet oluşum aynı zamanda, örgüt içerisinde çatlak seslerin ve örgütün düzenini bozacak kişilerin tespiti ve örgütten kısa sürede gönderilmesi görevini de yürütüyor. Hayalet yapının bir görevi de örgüt içerisinde yer alan tüm bürokratların özellikle de adliye, emniyet ve mülkiye yapılanmalarında görev alanların deşifre olmasının önüne geçmek.

7 kat hoca arşı
FETÖ, 7 tabakadan oluşan katı bir hiyerarşik kast sistemine dayalı. Kastlar arasında geçiş mümkün ancak dördüncü tabakadan sonrasını örgüt lideri belirliyor. Kastlar arasındaki geçiş aşağıdan yukarıya doğru mümkün olduğu halde yukarıdan aşağıya doğru geçişe kapalı. Bu sistem şu şekilde:

- Birinci Kat (halk tabakası): Örgüte iman ve gönül bağı ile bağlı olanlar, fiili ve maddi destek sağlayanlardan oluşur. Bunların birçoğu örgütün hiyerarşik yapısına dahil olamayan, örgüte bilinçli veya bilinçsiz hizmet ettirilen halk kesimidir.

- İkinci Kat (sadık tabaka): Okul, dershane, yurt, banka, gazete, vakıf ve resmi kurum görevlilerinden oluşan örgüte sadık gruptur. Bunlar örgüt sohbetlerine katılan, düzenli aidat ödeyen ve az çok örgüt ideolojisini bilen kişilerdir. Bu tabakaya girebilmek için örgüt üyesi olmak gerekli.

- Üçüncü Kat (ideolojik örgütlenme tabakası): Gayrı resmi faaliyetlerde görev alırlar. Örgütün ideolojisini benimseyen ve ileri derecede bağlı ve çevresine de örgüt fikirlerini aşılayan tabakadır. Kaymakam, vali, general, müfettişler, şehir sorumluları, irşat ekipleri bu katmanda yer alırlar.

- Dördüncü Kat (teftiş kontrol tabakası): Bütün hizmeti (legal ve illegal) denetler. Bağlılık ve itaatte dereceye girenler buraya yükselebilir. Bu tabakaya girenler örgüte çocuk yaşta kazandırılanlardan seçilirler. Örgüte sonradan katılanlar genellikle bu katta ve daha üst düzeyde görevlendirilemezler.

- Beşinci Kat (organize eden ve yürüten tabaka): Üst düzey gizlilik gerektirir. Birbirlerini çok az tanırlar. Fetullah Gülen atar. Devletteki yapıyı organize edip yürüten tabakadır.

- Altıncı Kat (has tabaka): Fetullah Gülen ile alt tabakaların irtibatını sağlar. Örgüt içi görev değişiklikleri yapar, azillere bakar. Fetullah Gülen tarafından atanırlar.

- Yedinci Kat (kurmay tabaka): Fetullah Gülen’e doğrudan bağlı atamasını yaptığı seçkin kesim, büyük abiler, istişare heyeti. 16 kişiden oluşur.

Örgütü yöneten üst yapılar
Gülen’in altında örgütü ‘baş yüceler’ de denilen istişare kurulu, mollalar, özel kalem-sekreterya ve özel hizmet birimleri yönetiyor. Üst kurulların üyeleri, örgüt lideri tarafından bizzat seçiliyor. İşte o üst yapı:

1- İstişare Heyeti: Örgüt liderine işlerinde yardım eden bir danışma kurulu şeklinde faaliyet yürütmekte. İstişare heyeti üyeleri büyük çoğunluğu örgütün kuruluş aşamasında Gülen ile birlikte hareket eden, çekirdek kadro içerisinde ve örgütün kuruluşunda bizzat yer alanlardan ve daha sonradan örgüte katılan ancak sanık Gülen’in güvenini sağlamış olan kişiler içerisinden ve bir kısmı da Gülen’in akrabalarından oluşuyor.

2- Mollalar: Örgütün mollalar heyeti, Gülen’e tam bir biat içerisinde bağlı ve genellikle akademik kariyere sahip ilahiyat mezunu şahıslardan oluşmakta. Bunların örgüt içerisindeki eğitimini bizzat Gülen veriyor. Örgütün ideolojisinin değişen zaman ve şartlara göre uyarlanması, din anlayışına göre güncellenmesi, örgüt liderinin sohbet ve söylemlerinin dini kavramlarla açıklanması konularında çalışmalar yapmakta. Mollalar örgüt liderinin bilgisi doğrultusunda aynı zamanda müfettiş olarak da faaliyet gösteren örgüt yöneticileridir. Mollaların örgüt üzerinde hakimiyetleri söz konusu. Herhangi bir ülke veya ilde problem çıkması durumunda Fetullah Gülen’in çok güvendiği bu mollaları görevlendirdiği anlaşıldı.

3- Örgüt Sekretaryası-Özel Kalem: Gülen’in Pensilvanya’da ikamet ettiği çiftlik, örgütün yönetim merkezi konumunda. Örgüt elebaşı Gülen’le birlikte örgütün bir kısım üst düzey yöneticileri bu çiftlikte ikamet ederek örgütü yönetiyor. Örgüt mensuplarınca kamp olarak adlandırılan, İngilizce adı kestane anlamına gelen bu çiftlikte örgüt liderinden sonraki en yetkili kişi örgüt liderinin özel kalemi ve sekretaryasını idare eden Cevdet Türkyolu’dur. Türkyolu’na bağlı olarak örgüt liderinin ve örgütün sekretarya hizmetlerini yapan birçok örgüt mensubu da burada yer alıyor.