Dönüşüm için 14 kritik öneri

İstanbul’da 23 Nisan’da Marmara Denizi Silivri açıklarında gerçekleşen 6,2’lik depreminin ardından kentsel dönüşüm çalışmalarının hız kazanması yönünde çağrılar yapıldı. Uzmanlar, özellikle İstanbul'da kentsel dönüşüm sürecinin hızlandırılması amacıyla 14 maddeden oluşan önemli öneriler sundu. Uzmanlar, kat maliklerinden tebligat sürecine, mali desteklerden mülkiyet sorunlarının çözümüne kadar pek çok alanda yapılması gerekenleri sıraladı.

SALT ÇOĞUNLUK SORUNU ÇÖZER

14 maddede kentsel dönüşüm çalışmalarının hızlandırılması için atılması önerilen adımlar:
1. İstanbul özelinde kentsel dönüşüm projelerinde kat maliklerinin yüzde 50+1 çoğunluğunun yeterli olması sağlanmalı, aynı çoğunluk oranı inşaat ruhsatı alınmasında da geçerli olmalı.
2. Dönüşüm süreçlerinde tebligatlar yapıların kapılarına asılmalı, e-Devlet üzerinden bildirilmeli ve muhtarlıklarda ilan edilerek tebliğ süreci kolaylaştırılmalı.
3. ‘Yarısı Bizden’ kampanyası gibi mali desteklerin açıklanabilmesi ve uygulanabilmesi için gerekli mali yardım düzenlemeleri kanuni bir zemine kavuşturulmalı.
4. Riskli yapıların yıkımından sonra arsa üzerinde ortaklığın giderilmesi için hızlıca dava açılması sağlanarak mülkiyet sorunları çözülmeli.

DÖNÜŞÜME ÖZEL MAHKEME

5. Dönüşümde yaşanan anlaşmazlıkların hızlı çözülebilmesi için ara buluculuk sistemi devreye alınmalı ve sadece kentsel dönüşüm davalarına bakacak ihtisas mahkemeleri kurulmalı.
6. Afet bölgelerinde, özellikle köy evlerinde çelik yapı kullanımının teşvik edilmesiyle afetlere karşı direnç artırılmalı.
7. Riskli yapı tespiti yapılan binalara yeni altyapı ve enerji abonelikleri verilmesinin önüne geçilerek bu yapıların kullanım ömrü kısıtlanmalı.
8. Kentsel dönüşüm projelerinde kamu-özel ortaklığı modelleri geliştirilerek finansman ve uygulama süreçlerinde etkinlik sağlanmalı.
9. Açılan dönüşüm davaları nedeniyle oluşan kamu zararları, dava kaybedilirse davacıdan tahsil edilmeli.
10. Yatırımcı, geliştirici ve inşaatçı aktörlerin rollerinin yeniden yapılandırılmasıyla sektörde tekelleşmenin önüne geçilmeli, böylece süreç daha şeffaf ve verimli işletilmeli.

MALZEMEYE VERGİ MUAFİYETİ

11. Dönüşüm projelerinin finansmanı için özel fon havuzları kurulmalı ve sosyal konut üretiminde kullanılacak malzemelere vergi muafiyeti sağlanmalı.
12. İstanbul’da ikiden fazla konutu olanlara kademeli emlak vergisi artırımı uygulanmalı.
13. Riskli yapısını tahliye eden ve konutunu kiraya veren mülk sahiplerine vergi indirimi teşviki sağlanmalı.
14. Zorunlu olmadıkça yeni alanlar imara açılmamalı.

'Yarısı Bizden'e 611 milyar lira

İstanbul'da sağlıksız yapı stokunu yenilemek için hayata geçirilen "Yarısı Bizden" kampanyasına 2027 yılına kadar ayrılan 611 milyar TL'lik dev kaynakla kentsel dönüşümde önemli bir mesafe alınması planlanıyor.

Hasarlı binaya tahliye

Küçükçekmece'de, kolonları hasar gören binanın bodrum katında faaliyet gösteren dernek tahliye edildi. Ekiplerin şikâyet üzerine bir hafta önce söz konusu binada yaptıkları incelemede hasar gören kolonlardaki inşaat demirlerinin korozyona uğradığı, inşaat kumunda ise deniz kabuğu kullanıldığı tespit edildi. Binanın kentsel dönüşümüne alınması için müracaat edilmesi gerektiğinin vatandaşlara tebliğ edildiği, bina sakinlerinden henüz belediyeye bu konuda müracaat eden olmadığı öğrenildi.

Merve Safa Akıntürk