AYM: Diplomanın iptali, idarenin tutarlılığı prensibiyle çelişir

Anayasa Mahkemesi (AYM), İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun diplomasının iptal edilme istemiyle başlayan soruşturmayı da ilgilendiren, eğitim hakkına yönelik bağlayıcı niteliğinde bir karara imza attığı ortaya çıktı. Yüksek Mahkeme, Gürcistan’dan yatay geçiş yaparak Süleyman Demirel Üniversitesi’ne kabul edilen ve zorunlu seminer dersini almadan doktora yeterlilik sınavına girerek mezun olan bir kişinin diplomasının iptal edilmesini eğitim hakkının ihlali olarak değerlendirdi.

AYM: SORUMLULUK SADECE ÖĞRENCİYE YÜKLENEMEZ

Anayasa Mahkemesi'nin 20 Şubat 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan kararında, idarenin de yükümlülüklerini ihmal etmesinden dolayı sürecin sadece öğrenciye mal edilemeyeceği vurgulandı. Kararda, "doktora yeterlilik sınavına katılma şartlarını taşımamasına rağmen başvurucunun sınava kabul edilmesinde idarenin de kusuru olduğu" belirtilerek, bir yıl sonra verilen iptal kararının, idarenin tutarlılığıyla bağdaşmadığı ifade edildi.

A.P. isimli başvurucu, 1990 yılında Hacettepe Üniversitesi Sağlık İdaresi Yüksekokulu’ndan mezun olduktan sonra, 2011 yılında Fatih Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalında yüksek lisans eğitimini tamamladı. 2011-2012 eğitim-öğretim yılında Gürcistan Uluslararası Karadeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde doktoraya başladı. 2012-2013 akademik yılında ise Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'ne yatay geçiş yaptı.

7 Mayıs 2015 tarihinde doktora eğitimini tamamlayarak mezun olan A.P., Ardahan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu’nda öğretim üyesi olarak göreve başladı. Ancak 2016 yılında Gürcistan’dan yapılan yatay geçişlerin mevzuata uygun olup olmadığına dair yapılan incelemeler sonucunda, doktora yeterlilik sınavına girme şartlarını yerine getirmediği gerekçesiyle 11 Mayıs 2016’da mezuniyetinin iptal edilmesine karar verildi.

YÖNETMELİKTE SEMİNER DERSİ ZORUNLULUĞU BULUNMUYORDU

T24'ten Türker Karapınar'ın haberine göre; A.P., yürürlükteki Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği'ne göre seminer dersinin zorunlu olmadığı ve üniversitenin iç yönetmeliğinin öğrenciler için daraltıcı hükümler koyamayacağı gerekçesiyle iptal kararına karşı dava açtı. Ancak mahkeme, davalı idarenin işleminde hukuka aykırılık olmadığına karar verdi. Karar, Konya Bölge İdare Mahkemesi ve Danıştay 8. Dairesi tarafından da onandı.

Bunun üzerine A.P., eğitim hakkının ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu. AYM, 18 Ekim 2023 tarihli kararında başvurucuyu haklı bularak, eğitim hakkının ihlal edildiğine hükmetti.

ANAYASA MAHKEMESİ: İPTAL KARARI HUKUKA AYKIRI

AYM’nin kararında şu değerlendirmelere yer verildi:

Öğrencinin yönetmelikleri bilmekle yükümlü olduğu ancak seminer dersini almadan sınava girmesine idarenin de göz yumması nedeniyle hatanın tamamen öğrenciye yüklenemeyeceği belirtildi.

İyi yönetişim ilkesine vurgu yapılarak, kamu otoritelerinin tutarlı, zamanında ve hukuka uygun hareket etmeleri gerektiği hatırlatıldı.

İdarenin hatalı işlemlerden sorumlu olduğu ve sürecin baştan itibaren yanlış yönetildiği ifade edildi.

Diplomanın iptal edilmesinin eğitim hakkına orantısız bir müdahale olduğu ve kişinin mağdur edildiği vurgulandı.