Alevi Bektaşi Cemevi Başkanı: Dedeler, imamlar gibi atanmayacak

Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı'nın kurulacağı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 22 Ekim 2022 günü İstanbul'da bulunan Şahkulu Sultan Dergahı'na yaptığı ziyarette duyuruldu.  

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun danışmanlığını yapan diş hekimi Ali Arif Özzeybek, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzası ve Resmi Gazete’de yapılan duyuru ile Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanı olarak atandı.

Özzeybek, İçişleri Bakanlığı tarafından cemevlerinin ihtiyaçlarının tespiti için yürütülen ziyaretlere öncülük etmişti.

"Danışma kurulunda dedeler de olacak"

Özzeybek’in başkanlığını yapacağı kuruma iki başkan yardımcısı, Alevi dedelerinden ve Alevi kökenli akademisyenlerden oluşacak başkan dahil 12 kişilik bir danışma kurulu ve 80 kadar Alevi Bektaşi Cemevi uzmanı atanacak.

Dün Özzeybek tarafından yapılan paylaşımda Ankara Kızılay'da bulunan Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlık binasının hizmete açıldığı duyuruldu ve buna dair görseller paylaşıldı.

 

Olumlu bulan da var, eleştiren de

Başkanlığın kurulmasını Alevi kamuoyunda eleştirenler olduğu kadar böyle bir oluşumun kurulmasına olumlu bakan isimler de var.

Bu kişilerden biri de kendisi de tanınmış Alevi ocaklarından Hıdır Abdal Ocağı’na mensup olan ve Alevilik üzerine kitapları olan Prof. Dr. Ali Yaman.

Yaman ile çalışmalarını yakından takip ettiği başkanlığın gündeminde olacak ilk konulara dair konuştuk.

"Cemevi kelimesi ilk defa devlet kayıtlarına girdi"

Yaman, Alevi Bektaşi Cemevi Başkanlığı’nın kurulması için yapılan yasal düzenleme ile "Cemevi" kelimesinin ilk defa devlet kayıtlarına girdiğini, bunun da bir anlamda tanıma olduğuna dikkat çekerek, başkanlık ile cemevlerinin imar sorunlarının çözüleceğini ve artık cemevi tabelasının resmi bir karşılığının olacağını da söyledi.

"Tapuya cemevi olarak kaydedilecekler, 1800 cemevi dedesine talep halinde maaş verilecek"

Yaman, birçok cemevinin yapılmış olmasına karşın cemevi olarak tapu alamadığını, son düzenleme sayesinde artık tapuda "cemevi" adıyla kayıtlı olacaklarını söyledi.

Cemevlerinin elektrik ve su giderlerinin de devlet bütçesinden karşılanmasının başkanlığın öncelikleri arasında olduğunu belirten Yaman, dedelerden, hizmet ettikleri cemevleri ile birlikte gelen taleplerinin de karşılanacağını kaydetti.

Yaman’ın verdiği bilgiye göre başkanlığın başvuru yapan ve dedelik yaptığı kurumunca onaylanan bin 800 dedeye de talep halinde maaş verilmesi planlanıyor.

“İddia edildiği gibi cemevlerine kayyum da, dede de atanmıyor”

Yaman, bütün bu hizmetlerin talep gelen cemevleri için yapılacağını kaydederek, şöyle devam etti:

Başkanlığı bir Alevi Diyaneti olarak düşünenler var. ‘Cemevlerine kayyum atanıyor’ deniyor. Bunlar kesinlikle doğru değil, yasa ortada. Cemevleri bu başkanlığa bağlanmayacak, zorla yardım edilmeyecek, maaş desteği sağlanmayacak. Yani iddia edildiği gibi cemevlerine devlet tarafından dede atanmıyor burada. Vakıf, dernek veya cemevinde görev yapan dedenin kurumu ile birlikte talebi halinde maaş bağlanabilecek. Aslında bu suistimalleri de önler. Yoksa bin 800 değil 18 bin kişi 'dedeyim' diye ortaya çıkabilir. Yani dedeler, imamlar gibi devlet tarafından atanmayacak. Dedelere, maaş desteği cemevinin bağlı olduğu dernek, vakıf veya muhtarlık tarafından önerilecek veya önerilmeyecek. Dolayısıyla cemevlerine dışarıdan bir kayyum atanması gibi bir şey söz konusu değil.

“Başkanlık siyasete alet edilmezse tutar”

Yaman, eleştirilere karşın başkanlığın, cemevlerinin belli ihtiyaçları bakımından faydalı olacağı iddiasında.

“Siyasete alet edilmezse Alevilerce kabul görür” diyen Yaman, “Siyasete alet edilirse de tutar ancak o zaman da bazı kurumlar mesafeli durur. Birçok insan başkanlığın tabi olduğu yasadan habersiz ve ne getireceğini bilmiyor" tespitinde bulundu ve sözlerini şu şekilde bitirdi:

Ayrıca kimileri de içeriğini bilse de siyaseten karşı çıkmak durumunda.  Özellikle büyük kentlerdeki cemevlerinin bağlı olduğu kurumların çoğu belediyelerden dedeler için maaş desteği alıyor. Benzeri bir desteğin devlet tarafından sağlanmasına karşı çıkmalarını anlamak mümkün değil. Bu çok önemli bir adımdır ve Alevilerin kazanımları açısından faydalı bir girişim olacaktır. Kanımca hangi hükümet gelirse gelsin, bu düzenlemelere sahip çıkacaktır.  Aslında belediyeleri de mali bir külfetten kurtaracak bir adım. Dolambaçlı yollardan cemevlerine ve dedelere maaş vermekten kurtulacaklar Alevi kurumlarının yapması gereken, siyasi-ideolojik gerekçelerle karşı çıkmak yerine, devletle müzakere ederek, Alevilerin bu zamana kadar ihmal edilen inançsal ihtiyaçlarının giderilmesine katkı sunmaktır.

“Başkanlık bizim için yok hükmünde”

Haberin başında da belirttiğimiz gibi Alevilerin bir kısmı kurulan başkanlığa şiddetle karşı çıkıyor.

Bu oluşumun Alevileri, iktidarın kontrolü altına sokmayı amaçladığını ileri sürenler olduğu gibi yapılan düzenlemede cemevlerinin ibadethane olarak tanınmamasını da eleştiriyorlar.

Bu eleştirileri dile getirenlerden biri olan Alevi Dernekleri Federasyonu Başkanı Celal Fırat, konuya dair sorumuz üzerine başkanlığın Alevilerin nazarında yok hükmünde olduğunu iddia ederek bu tutumlarının sürdüğünü belirtti.

Başkanlığı seçime yönelik bir düzenleme olduğunu öne süren Fırat, “Cemevlerini yasal olarak ibadethane olarak tanımayan her düzenleme bizim için yok hükmündedir” dedi.

ALİ KEMAL ERDEM /INDEPENDENT -TÜRKÇE