Aidatlara zammı yolda

Yeni yıl yaklaşırken, apartman ve sitelerde aidat zamları gündemin en sıcak konularından biri haline geldi. Aidat artışlarında en büyük etken olan personel maaşları nedeniyle gözler asgari ücret zammına çevrildi. Asgari ücret belli olduktan sonra genel kurul toplantıları düzenlenecek ve 2025 aidat tarifesi yürürlüğe girecek. Peki, fahiş zamlar ve haksız taleplerle karşılaşmamak için nelere dikkat etmelisiniz? İşte adım adım aidat artış süreci ve dikkat edilmesi gerekenler...

Aidat Zamları Nasıl Belirleniyor?

Site ve apartman aidatlarına yapılacak zamlar, yönetici ya da yönetim kurulu tarafından genel kurulda onaylanan bütçeler üzerinden kararlaştırılıyor. “Kat malikleri kurulu toplantısı, yılda bir defadan az olmamak üzere yönetim planında gösterilen zamanlarda, eğer zaman gösterilmemişse yılın ilk ayında yapılıyor. Kurul, kat maliklerinin sayı ve arsa payı bakımından yarısından fazlasıyla toplanıyor ve oy çokluğuyla zam oranına karar veriyor.”

Toplantılara katılımın düşük olması ise dikkat çeken bir sorun. İlk toplantıda çoğunluk sağlanamazsa ikinci toplantıda katılanların çoğunluğuyla karar alınıyor. Bu nedenle zam oranını takip etmek ve itiraz etmek isteyenlerin genel kurullara katılması büyük önem taşıyor.

Önemli bir diğer nokta ise toplantılara yalnızca ev sahiplerinin katılabilmesi. Kiracılar ancak ev sahibinden vekâlet alarak toplantıya katılabilir.

İtiraz Etme Hakkınız Var mı?

Aidat zamlarına itiraz hakkınız her zaman mevcut. “Genel kurula katılsın ya da katılmasın tüm malikler alınan zam kararına itiraz edebilir. Kurul toplantısına katılan ancak karşı oy kullanan her kat maliki karar tarihinden başlayarak bir ay içinde, toplantıya katılmayan her kat maliki kararı öğrenmesinden başlayarak bir ay içinde ve genel kurul davetiyesi eline ulaşmayanlar da altı ay içinde sulh hukuk mahkemesine iptal davası açabilir.”

Eğer artış oranına karşı çıkmak istiyorsanız, 1/3 oranında malik bir araya gelerek olağanüstü genel kurul talebinde bulunabilir ve tasarruf tedbirlerini değerlendirebilirsiniz.

Aidatlarda Üst Sınır Var mı?

Aidat artışları için yasal bir üst sınır bulunmuyor. Ancak kiracılar açısından önemli bir istisna var: “Kiracı ödediği kira bedelinin üstündeki aidatı ödemekle yükümlü değil. Örneğin kira 6 bin TL, aidat 7 bin TL ise 1.000 TL farkı mal sahibi öder.”

Aidatların adil paylaşımı ise sıkça tartışma konusu oluyor. Yönetim planında eşit paylaşım öngörülmüşse, aidat tutarları daire büyüklüğüne bakılmaksızın eşit şekilde belirleniyor. Bu durumun değişmesi için yönetim planının yeniden düzenlenmesi gerekiyor.

Kiracılar Hangi Giderlerden Sorumlu?

Aidat giderleri işletme ve yatırım bütçesi olarak ikiye ayrılıyor. Kiracılar yalnızca işletme bütçesi kapsamındaki giderlerden sorumlu. Örneğin, personel maaşları ve ortak alan bakım giderleri kiracının ödeme yükümlülüğünde. Ancak asansör değişimi, yalıtım çalışmaları gibi büyük çaplı yatırım bütçesi giderleri ev sahibine ait.
Kullanmadığınız Hizmetler İçin Ödeme Yapmak Zorunda mısınız?

Site sakinlerinin sıkça sorduğu sorulardan biri de bu: “Havuza girmiyorum, neden ödeme yapıyorum?” ya da “Asansör kullanmıyorum, bakım ücretini ödemek istemiyorum.” Ancak kullansanız da kullanmasanız da ortak giderlere katılmak zorunlu. Yalnızca lüks veya belirli bir kesimin kullanımına özel yapılan harcamalarda ödeme yükümlülüğünüz olmayabilir.

Aidatlarını ödemeyenler için ise ciddi yaptırımlar mevcut. Yönetici ya da diğer kat malikleri dava açabilir, icra takibi başlatabilir. Ayrıca aylık yüzde 5 gecikme tazminatı da uygulanır.

Aidat Zamları Ne Kadar Olacak?

2023 Ocak ve 2024 Ağustos arasındaki aidat artışlarının İstanbul’da ortalama yüzde 60, bazı bölgelerde ise yüzde 160 seviyesine ulaştığı görülüyor. Şehrin merkezindeki 100 metrekarelik bir dairede ortalama aidat 4 bin TL’yi aşarken, bu rakam lüks sitelerde 40-45 bin TL’ye kadar çıkabiliyor.

2025 yılı aidat artış oranlarıyla ilgili değerlendirme yapan Türkiye Kentsel Tesis Yönetim Derneği Genel Başkanı Suat Sandalcı, “Aidat artışı sitenin büyüklüğüne, ortak alan çeşitliliğine, istihdam edilen personel sayısına ve bütçedeki borç-alacak durumuna göre değişecek. Ancak 2025 aidat zammı için asgari ücret artış oranı + yüzde 15’lik bir artış beklenebilir.” ifadelerini kullandı.