Yoksulluğun görünmeyen yüzü: 10 çocuktan biri yeni giysi ve ayakkabıya ulaşamıyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 verilerine göre yalnızca beslenme ya da barınma değil, giyinme hakkına da sahip değil. 15 yaş altı çocukların yüzde 9.2’si maddi yetersizlik nedeniyle yeni giysiye sahip olamıyor. Düzgün iki çift ayakkabıya sahip olamayan çocukların oranı ise yüzde 9.4.

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) raporuna göre ülkedeki yoksul çocuk sayısı 9 milyon 590 bine ulaştı. Türkiye OECD ülkeleri arasında ise çocuk yoksulluğunda ikinci sırada.

Derin Yoksulluk Ağı (DYA), TÜİK’in verilerini sahada anlamlandırmak için destek verdiği çoğu asgari ücretle çalışan, güvencesiz işlerde istihdam edilen ya da sosyal yardımlarla yaşamaya çalışan bireylerden oluşan 90 hanede, 0-18 yaş arası 234 çocukla detaylı bir araştırma yaptı. DYA’nın maddi yetersizlikler nedeniyle çocukların giysiye erişememe sorununa ilişkin araştırmasından şu sonuçlar çıktı:

İSTATİSTİK ÇOCUKLARIN GÖZYAŞI

234 çocuktan 129 çocuk yeterli iç çamaşırına sahip değil, 158 çocuk pantolon, 148 çocuk tişört, 192 çocuk ayakkabı ihtiyacını karşılayamıyor.

Araştırmanın değerlendirmesinde çocukların yalnızca giysi eksikliğiyle değil, aynı zamanda eğitimden kopma, sosyal dışlanma, çocuk işçiliği ve erken evlilik gibi risklerle de mücadele ettiği belirtildi. Araştırmada bu yoksulluğun yalnızca bir kuşak meselesi olmadığını, nesilden nesile aktarılan bir kısır döngü haline geldiğini vurguladı.

Derin Yoksulluk Ağı Kurucusu Hacer Foggo, sorunun boyutlarının çok ciddi olduğunu belirterek dün bir annenin 23 Nisan etkinliğine katılacak çocuğu için beyaz gömlek alamadığını söyledi. Foggo, “Çocukların maddi nedenlerle okul etkinliklerine katılamama oranı yüzde 18.7. İşte bu rakamlardan biri bu çocuk. Rakamlar, giysisi olmayan çocukların gözyaşlarıdır” dedi.

OKULA GİTMEK İSTEMİYORLAR

Araştırmada hem çocuklar hem de ailelerle görüşüldü. Araştırma, kıyafet eksikliğinin yalnızca fiziksel değil, duygusal ve sosyal bir travmaya da neden olduğunu ortaya koyuyor. Çocuklar utandıkları için okuldan uzaklaşıyor, sosyal etkinliklere katılmıyor. Bu da eğitim yaşamlarını ve özgüvenlerini doğrudan etkiliyor.

Katılan annelerden biri “İki kız çocuğum var, kiradayım, tek başıma mücadele ediyorum. Günde sadece ne yemek koyabiliriz diye düşünüyoruz. Kıyafet gerçekten lüks oldu” diyor. Bir çocuk “Ayakkabım yoktu, ablamın kadın terliğini giyip çıktım. Mahallede utanıyorum artık” derken bir başka anne, “Çocuklarımın beden ya da ayakkabı numarasını bilmiyorum. Çünkü yıllardır yeni kıyafet almadım. Giysileri genellikle çöpten, bağışlardan veya belediyelerden sağlıyoruz” yorumunu yapıyor. Bir başka anne ise “Kızım ergenlik çağında, sırf kıyafeti yok diye okula gitmek istemiyor bazen. Her şey çok pahalı . Ve çevrelerinde görüyorlar. Pazara gidiyorum ikinci el bulabilirsem bütçeme yetiyorsa almaya çalışıyorum” diyor.