Vatandaşın gözü faize kilitlendi

Düşen kredi maliyetleriyle nefes almak isteyen vatandaşın gözü kulağı Merkez Bankası’nın perşembe günü yapacağı Para Politikası Kurulu toplantısında. İndirim gerçekleşirse ötelenen araç ve konut alımları artacak, promosyonlar yükselecek. Bankacılar faiz indirimlerinin ilk etapta araç, konut ve ticari kredilerin faizlerine olumlu yansıyacağını söylüyor. Tüketici kredilerine yansımasının ise zaman alacağı belirtiliyor.

Yüksek faizli kredi kıskacına giren tüketici ödediği taksitleri azaltmak ve daha uygun faizle borçlanabilmek için Merkez Bankası’nın faiz kararına odaklandı. Aralık ayında faiz indirimi yapılsa da bu karar kredi faizlerine birebir yansımamıştı. Vatandaş faiz indirimlerinin kredilere daha fazla yansıması gerektiğini düşünüyor. Hali hazırda araç ve konut kredilerinde sınırlı da olsa bazı bankalar oranları yüzde 47 olan politika faizinin altına çekmiş görünüyor. Ticari kredilerde yüzde 40’ın altında işlem yapan bankalar var. Piyasa uzmanları ve bankaların hazine birimleri, müşterilerine gönderdikleri raporlarında, eğer bir dış şok olmazsa, TCMB’nin yılın geriye kalan her toplantısında 250 baz puan faiz indirimine giderek politika faizini yıl sonunda yüzde 27,50 seviyesine çekeceğine kesin gözüyle baktıklarını belirtiyor. Ayrıca uzmanlar perşembe günü Merkez Bankası’nın piyasadaki fazla likiditeyi çekmek adına zorunlu karşılık oranlarında da artışa gidilebileceğine dikkat çekiyor.

BANKALARDA TRAFİK HIZLI

Faizlerdeki aşağı yönlü hareket trendi ev ve araba almak isteyen vatandaşı da heyecanlandırdı. Bankacılar Sene başından beri konut ve araç kredileri hakkında çok fazla ön bilgi isteyen müşterileri olduğunu belirtiyor. Kaçırmak istemediği konut ve otomobili pahalı olsa da kredi çekerek almak isteyenler ise ileride yapılandırmayı düşünerek kredi kullanmaya şimdiden başladı. Oranlar taşıt ve konut kredilerinde yüzde 44’ler seviyesinde. Ticari kredide uzun vadede ise oranlar yüzde 40’ın altına inmiş görünüyor.

TÜKETİCİYE HAKSIZLIK

Karar Ekonomi’ye konu ile ilgili görüşlerini belirten ekonomistler ticari kredilerdeki düşüşün henüz bireysel kredilere aynı hızla yansımamasının haksızlık olduğunu söylüyor. Ticari kredide uzun vadede faiz oranının yüzde 40’ın altına indiğine işaret eden Ekonomistler, “İşletmelerin yüksek faiz oranları ve bankalara getirilen aylık büyüme sınırları nedeniyle geçen yıl uzak kaldığı TL cinsi ticari kredilerde uzun vadede faiz oranlarında indirimler başladı. 24 ay ve daha uzun vadede bankaların TL cinsi ticari krediyi yüzde 36’ya kadar inen faiz oranlarıyla kullandırdığını görüyoruz. Hani politika faizi yüzse 47.5 idi, yüzde 36 ile ticari kredi nasıl verilebiliyor, bu şekilde enflasyon düşer mi! Bu krediyi alan iş adamı neden yatırım yapsın ki, götürüp mevduata yatırsa çok ciddi getirisi var, böyle bir ekonomi olur mu? Öte yandan tüketiciye gelince yüzde 70’in üzerinde faizle kredi ver, iş dünyasına ise bunun yarısından kredi ver, tabii iktidarın baskısından banka olarak sen de istifade et; ticari kredi kullandırırken iş dünyasına ucuza ver, vatandaşa pahalıya sat, aradaki büyük spread’den sen de nemalan, bu büyük bir haksızlık” ifadelerini kullandılar.

PROMOSYON YARIŞI

Faizlerin yönünü aşağıya çekmesi ile canlanacak olan konut ve taşıt kredileri pazarından daha büyük pay almak isteyen bankalar yeni müşteri çekmek ve onlara kredi satmak için promosyon şapkasını da renklendirmeye başladı. Başka bankalardan emekli maaşını kendi bankalarına transfer etmeleri halinde yeni müşterisine promosyon adı altında ödeme yapan bankaların promosyon miktarı 21 bin liraya kadar çıktı. Promosyon tutarları bankadan bankaya değişmekle birlikte, emekli maaş tutarına göre de değişebiliyor. Özel sektör bankaları promosyonda kesenin ağzını açarken, kamu bankalarının da önümüzdeki günlerde onları takip etmesi bekleniyor. Sektör kaynakları, tutarın 24 bin liraya kadar çıkabileceğini öngörüyor. Hükümetin verdiği maaş zammı konusunda hayal kırıklığı yaşayan emekliler promosyonla açıklarını bir nebze kapatma ümidiyle banka şubelerinin önünde kuyruklar oluşturuyor. Bu ilk başta kazan kazan gibi görünse de aslında pastadan vatandaşa düşen dilimin ne kadar az olduğunu gözler önüne seriyor.

MİNE AÇAR / KARAR