TCMB, azalan rezervleri yerine koyma çabasında

Merkez Bankası İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’na operasyon sonrası finansal piyasalarda yaşanan sarsıntıya karşı önlemlerine devam ediyor. Döviz talebinin durmaması nedeniyle politika faizinde yaptığı artırım sonrasında Merkez Bankası makroihtiyati önlemler açıkladı. Ek önlemlerle 19 Mart sonrası hızla eriyen döviz rezervlerini artırmayı hedefleyen Merkez Bankası’nın önümüzdeki birkaç ay yüksek politika faiziyle devam etmesi bekleniyor. 19 Mart’tan bu yana swap hariç net rezervlerdeki kayıp 49 milyar dolar oldu.

YP mevduatta ZK artışı

Merkez Bankası’ndan TL’ye geçişi desteklemek amacıyla açıklanan önlemlerde ilk olarak yabancı para mevduat için zorunlu karşılık oranları tüm vadelerde 200 baz puan artırıldı. Uzmanların yaptıkları hesaplamalara göre bu adımla 4.5 milyar dolar civarı bir döviz likiditesi çekilecek. Yabancı para zorunlu karşılık artışı brüt döviz rezervlerinde de artış sağlayacak.

İkinci adımda Merkez Bankası yurt içi yerleşiklerle yapılan 1 yıla kadar vadeli yabancı para cinsinden repo işlemlerinden sağlanan fonlar için zorunlu karşılık oranı 400 baz puan artırdı ve hesaplama yönteminde değişiklik yaptı.

Bankalara TL mevduat payı için yeniden artış hedefi devreye alındı. Tüzel kişi TL mevduat payı yüzde 60’ın altında olan bankalara, ilgili pay için aylık 0.3 puan artış hedefi getirildi.

İhracat bedeli satışı yüzde 35’e çıktı

Bu adımların ticari tarafta TL mevduatlara pozitif etkilemesi, bankalarda yabancı para mevduatlarının azalması ancak döviz cinsi fonlara kayışın hızlanması bekleniyor. İhracatçının Merkez Bankası’na yüzde 25 olan ihracat bedeli asgari satış oranı 31 Temmuz’a kadar yüzde 35’e yükseltildi. Bunun yanı sıra firmaların ihracat bedeli dövizlerine dönüşüm desteği oranı da 1 puan fazla kur avantajı sağlayacak şekilde yüzde 3’e yükseltildi. Bu adımların ise Merkez Bankası’nın net döviz rezervlerine olumlu katkı sağlaması öngörülüyor.

TL mevduat için tesis edilen zorunlu karşılıklara Merkez Bankası’nın ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin yüzde 84’ü yerine yüzde 86’sı oranında faiz veya telafi ödemesi yapılmasına karar verildi. Bu adımın da TL cinsi zorunlu karşılıkların maliyetini azaltması bu azalmanın da kredi faizinde düşüş, mevduat faizinde artış yaratması öngörülüyor.

Bilgi veren uzmanlara göre bu önlemler Merkez Bankası rezervlerine yönelik kaygıları kısmen yatıştırıp TL’yi destekleyecek. TL cinsi varlıklar olarak olumlu sayılan hamleye karşılık rezervlerde kalıcı bir toparlanma için en iyi senaryoda bile zaman gerekiyor.

Şebnem TURHAN / Ekonomim