Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi 2026'da uygulanmaya başlanacak

Milyonlarca özel sektör çalışanının kıdem tazminatı ve emeklilik sistemini kökten değiştirecek olan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi'nin (TES) hayata geçiş tarihi, açıklanan son Orta Vadeli Program (OVP) ile bir kez daha ertelendi. Daha önce 2025'in son çeyreğinde başlaması planlanan sistemin yeni başlangıç tarihi 2026 yılının ikinci yarısı olarak belirlendi.

TES, çalışanların emeklilik döneminde yaşayacağı gelir kaybını telafi etmek, ek bir emeklilik geliri sağlamak ve ülke genelinde hane halkı tasarruflarını artırmak amacıyla kurgulanan yeni bir model olarak öne çıkıyor.

SİSTEM NASIL İŞLEYECEK? KIDEM TAZMİNATI FONA DÖNÜŞÜYOR

Yeni OVP'de yer alan bilgilere göre TES, mevcut Otomatik Katılım Sistemi'nin (OKS) işveren katkısını da içerecek şekilde kapsamlı bir "ikinci basamak" emeklilik sistemine dönüştürülmesiyle kurulacak. Sistemin en dikkat çekici yönü ise kıdem tazminatı hakkını yeniden yapılandırması olacak.

TES yürürlüğe girdiğinde, çalışanların geçmişe dönük tüm kıdem tazminatı hakları güvence altına alınarak korunacak. Yeni dönemde ise bir çalışanın brüt ücreti üzerinden hak ettiği %8,33'lük kıdem tazminatı payı ikiye bölünecek:

•     %5,33'lük kısım yine kıdem tazminatı hakkı olarak devam edecek.
•     %3'lük kısım ise işveren katkısı olarak çalışanın bireysel fon hesabına aktarılacak.

Bu sayede her çalışanın OKS'ye entegre bir bireysel emeklilik fonu olacak ve bu fon, işveren katkısıyla büyüyecek. Ayrıca, katılımcılara Bireysel Emeklilik Sistemi'ndeki (BES) diğer emeklilik fonlarına erişim imkanı da tanınacak.

KATILIM ZORUNLU OLACAK, 10 YIL KALMA ŞARTI VAR

2026'nın ikinci yarısında başlaması planlanan sisteme, kapsam dahilindeki tüm özel sektör çalışanlarının katılımı zorunlu olacak. Çalışanlar başlangıçta "karma TES" olarak adlandırılan sisteme dahil edilecek, daha sonra dileyenler "isteğe bağlı TES" modeline geçiş yapabilecek. Sistemin en önemli şartlarından biri ise çalışanların en az 10 yıl boyunca sistemde kalma zorunluluğu olacak.

SİSTEMDEN ÇIKIŞ ŞARTLARI NELER OLACAK?

Cayma veya keyfi ayrılma hakkının bulunmadığı sistemden tamamen çıkış, yalnızca belirli koşullarda mümkün olacak. Bunlar; emeklilik döneminin sona ermesi, çalışanın vefatı veya maluliyet durumu olarak sıralanıyor.

Ancak belirli acil ihtiyaç durumlarında "kısmi çıkış" imkanı tanınacak. 60 yaşını doldurmamış katılımcılar;

•     Evlilik (bir defaya mahsus),
•     İşsiz kalma (bir defaya mahsus),
•     İlk konut alımı,
•     Ağır hastalık

gibi nedenlerle, bireysel hesabındaki birikimin %10'una kadar olan kısmını çekebilecek. Birden fazla sebepten yararlanılsa dahi toplam çekiş oranı, birikimin %20'sini geçemeyecek.

60 YAŞINDA İKİNCİ EMEKLİLİK HAKKI

TES, mevcut Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) sisteminden ayrı bir "ikinci basamak" olarak tasarlandı. Bu doğrultuda çalışanlar, kendi emeklilik koşulları dolduğunda SGK'dan birinci emekli aylıklarını alacaklar. Buna ek olarak, 60 yaşına geldiklerinde ise TES kapsamında biriktirdikleri fondan ikinci bir emekli aylığı almaya hak kazanacaklar.

TES'ten emekli olmak için SGK'daki gibi prim gün sayısı veya belirli bir çalışma süresi şartı bulunmuyor. Sistemde 5 yıl kalan da 30 yıl kalan da 60 yaşını doldurduğunda bireysel fon hesabındaki birikimini alabilecek. Çalışan, her iki emekli aylığını da herhangi bir kesinti olmaksızın aynı anda alabilecek.