Dünya Gazetesinde HİLAL SARI'nın haberi
Rusya’nın kısmi seferberlik kararıyla risk iştahının biraz daha törpülendiği küresel piyasaların, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artırım kararından ziyade Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) üyelerinin faiz ve enflasyon beklentilerinin yer aldığı ‘dotplot’ grafiğine göre konumlanması bekleniyor.
Haziran dotplot grafiğinde ne öngörmüşlerdi?
Fed’in en son Ukrayna Savaşı’nın üçüncü ayında -haziranda- yayınladığı dotplot grafiğinde ABD’deki gösterge faiz oranının yıl sonunda yüzde 3,4 düzeyine yükselmesi, 2023’te yüzde 3,8’le zirve yapması, 2024’te de tekrar (ortalama) yüzde 3,4’e düşmesi öngörülüyordu. İşsizlik için öngörüler ise 2023’te yüzde 3,9’a, 2024’te yüzde 4,1’e yükselmesiydi. Enflasyonun 2022’de yüzde 5,2 olması, 2023’te yüzde 2,6’ya gerilemesi, 2024’te ise yüzde 2,2’ye düşmesi öngörülmüştü. Çekirdek enflasyonda ise 2022 için ortalama yüzde 4,3 öngörülmüş, 2023 ve 2024’te sırasıyla yüzde 2,7’ye ve yüzde 2,3’e düşeceği tahmin edilmişti. Mart tahminlerine göre GSYH öngörüsünü de düşüren FOMC üyeleri haziranda ABD için GSYH büyüme öngörüsünü 2022 için yüzde 1,7’ye düşürmüş, 2023 ve 2024 için sırasıyla yüzde 1,7 ve yüzde 1,9’luk büyüme tahmin etmişti. Komite üyelerinin ABD için bir resesyon (daralma) öngörmesi beklenmiyordu ancak büyüme tahminlerinin artan faizlere bağlı düşmesi beklenen bir durumdu.
Faiz öngörüsünde zirve çok değişti
Ekonomistlerin beklentileri hazirandan bu yana hızla değişti ve birçok uzman Fed’in faizleri yüzde 4,5’e çıkartması gerekeceğini söyledi. Deutsche Bank Securities Ekonomik Araştırmalar Direktörü Peter Hooper, Bloomberg’e yaptığı açıklamada Fed’in yüzde 5’e kadar çıkması gerekebileceğini, 75 bps’nin ise ekonomiyi kısıtlayacak bir faiz artırımı olmadığını belirtti. Piyasanın genel beklentisi 74 bps’lik bir artırım olsa da, bazı uzmanlar Fed’in enflasyonu kontrol altına almak için 100 bps’lik bir artırım yapması gerektiğini dile getirdi.
TD Securities’den ABD faiz stratejisti Gennadiy Goldberg, faiz kararı öncesinde Fed’in “ekonomiyi yavaşlatmak konusunda bekledikleri etkiyi tam görmediğini, bankanın şahin duruşunu korumaktan başka yapabileceği çok fazla birşeyi olmadığını” söyledi. Ağustos ayında ABD’de yukarı yönlü sürpriz yapan enflasyon ve fiyat artışlarının yapısal hale gelmeye başladığına işaret eden çekirdek enflasyondaki artış, Fed’in daha da şahinleşebileceği görüşünü güçlendirdi.
Dolar endeksi 20 yılın yeni zirvelerinde, parite toparlayamıyor
Dolar endeksi, karar öncesi 110,869 düzeyiyle 20 yılın yeni zirvelerini gördü. Euro/dolar paritesi de Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde’dan gelen “faizleri nötr seviyenin de üzerine çıkarabiliriz” mesajına rağmen, birliğin enerji krizi ve yaklaşan resesyonunun da etkisiyle 0,98638 düzeyine kadar geriledi. Lagarde, ECB'nin faizleri nötr seviyenin üzerine çıkarabileceğine işaret etmişti. Nötr faiz seviyesi yüzde 1,5 ile yüzde 2 bandında görülürken bu rakam ECB'nin yüzde 0,75 mevduat faizinin epey üzerinde kalıyor.
ABD faizlerini yakından takip eden 2 yıllık ABD Hazine tahvillerinde yüzde 3,97 düzeyi görülürken, 10 yıllık tahvillerde de getiri yüzde 3,56 düzeyine kadar çıktı. Tahvil getirilerindeki istikrarlı yükseliş özellikle teknoloji hisselerinde ciddi kayıplara neden oluyor. Facebook kurucusu Marc Zuckerberg’in serveti Meta hisselerindeki düşüşe bağlı olarak yıl başından bu yana 71 milyar dolar eridi. Uzmanlara göre bu eğilim devam edecek. TS Lombard Başekonomisti Steven Blitz, Fed’in varlık döngüsünü de tersine çevirmeye çalıştığı görüşünde ve faiz kararı öncesinde “aslında Fed’in 100 bps artırım yapması gerektiğini” söylemişti.
Roubini uyardı: 2022 sonu resesyon, S&P’de yüzde 40 düzeltme
Ünlü ekonomist Nouriel Roubini, ABD ekonomisinde ve küresel ekonomide 2022 yılı sonunda "kötü ve uzun süreli" resesyon beklediğini söyledi. Resesyonun 2023 yılında da devam edeceğini öngören Roubini, bunun S&P 500'de keskin (%30-%40'lık) bir düzeltmeyi beraberinde getireceğini de savundu. Roubini demecinde, ABD ekonomisinde yüzde 2 enfasyon hedefini bir sert iniş olmadan gerçekleştirmenin Fed için "imkansız görev" olduğunu belirtirken, Fed'den bu hata 75 baz puan, Kasım ve Aralık'ta 50'şer baz puan faiz artırımı beklediğini de vurguladı.
Deutsche Bank: Euro Bölgesi yüzde 2,2 daralacak
Deutsche Bank ekonomistleri Avrupa'ya doğal gaz tedariğinin durdurulmasının ardından Euro Bölgesi'nin önceki tahminlerden daha derin resesyona gireceği öngörüyor. Banka dün yayınladığı müşteri notunda Euro Bölgesi’ne ilişkin daha önce yüzde 0,3’lük daralma öngördüğü 2023 yılında birliğin yüzde 2,2 daralacağı tahmininde bulundu. Enerji sevkiyatındaki düşüşten en fazla etkilenmesi beklenen Almanya ekonomisinin ise yüzde 4 daralacağı tahminine yer verildi. Birliğin 40 yılın zirvesinde seyreden enflasyonunun ise 2022’de yüzde 8,2 olması, 2023’te ise yüzde 6,2’ye düşmesi öngörüldü. Ayrıca banka ECB’nin 2023 yılının ilk çeyreğinin sonunda mevduat faizini yüzde 2,5’e yükselteceğini tahmin ediyor.